Zmiany w 800 plus dla uchodźców z Ukrainy. Znamy szczegóły

Chodzi o projekt nowelizacji ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw. Przepisy zostały przygotowane w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji przy współpracy z innymi resortami.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Projekt przedłuża ochronę tymczasową dla Ukraińców uciekających przed wojną. Ochrona ta została wprowadzona decyzją wykonawczą Rady z 4 marca 2022 r. stwierdzającą istnienie masowego napływu wysiedleńców. Projektowana regulacja zakłada, że pobyt obywateli Ukrainy, którym nadano numer PESEL UKR, będzie legalny do 30 września 2025 roku.

Zmiana statusu po spełnieniu warunków

Propozycja zakłada, że zmiana statusu na pobyt czasowy na okres 3 lat będzie możliwa dla obywateli Ukrainy, po spełnieniu następujących warunków:

• uzupełnienia i zaktualizowania wszystkich niezbędnych danych w bazie PESEL UKR w organie gminy,
• złożeniu elektronicznego wniosku do wojewody,
• posiadania aktywnego statusu UKR w dniu 4 marca 2024 r. i w dniu składania wniosku.

Poza tym dodatkowym warunkiem jest fakt, że służby odpowiedzialne za bezpieczeństwo, nie wniosły sprzeciwu w sprawie zmiany statusu pobytowego. Po pozytywnym przejściu procedury obywatel Ukrainy otrzyma kartę pobytu z adnotacją "poprzednio posiadał ochronę czasową".

Zmiany w 800 plus

Jedną z najważniejszych zmian jest uzależnienie przyznawania świadczenia wychowawczego od realizacji obowiązku szkolnego. Chodzi o tzw. 800 plus. Zgodnie z propozycją, świadczenie to otrzymają osoby zamieszkujące z dzieckiem na terytorium RP w przypadku, gdy dziecko realizuje odpowiednio obowiązek przygotowania przedszkolnego albo obowiązek nauki, chyba że dziecko jest w wieku, w jakim obowiązki te go nie dotyczą lub zostały mu odroczone.

Na podobnych zasadach przyznawane będą świadczenia dobry start, czyli jednorazowe wsparcie w wysokości 300 zł dla uczniów rozpoczynających rok szkolny. Wypłata powyższych świadczeń zostanie wstrzymana, jeżeli realizacja obowiązku przygotowania przedszkolnego lub nauki nie zostanie potwierdzona.

W nowelizacji wskazano maksymalny 36 miesięczny okres, w którym uczniowie mogą uczestniczyć w dodatkowych bezpłatnych zajęciach z języka polskiego. Rozwiązanie dotyczyć będzie uczniów, którzy udział w zajęciach rozpoczęli w latach 2022-2023 i 2023/2024.

Projektowana regulacja zakłada także zwolnienie uczniów z Ukrainy z obowiązku przystąpienia w roku szkolnym 2024/2025 do egzaminu ósmoklasisty z języka polskiego.

Zgodnie z projektem, od 1 lipca finansowanie wsparcia w postaci zakwaterowania i wyżywienia uchodźców z Ukrainy, będących w szczególnie trudnej sytuacji, będzie możliwe jedynie na podstawie podpisanej umowy z właściwym miejscowo wojewodą lub organem samorządowym, działającym na polecenie wojewody. Zmienią się także zasady partycypacji w kosztach pobytu i wyżywienia w ośrodkach zbiorowego zakwaterowania tak, aby pobieranie należnych dopłat było bardziej efektywne niż obecnie.

Ukraińcy stracą jednorazowe świadczenie pieniężne

Projekt zakłada także wygaszenie świadczeń pieniężnych związanych z rekompensatą kosztów pobytu i wyżywienia uchodźców wojennych, ponoszonych przez właścicieli lokali prywatnych. Od 1 lipca ma nastąpić też wygaszenie wsparcia dotyczącego finansowania wykonywania fotografii i jednorazowego świadczenia pieniężnego w wysokości 300 zł.

MSWiA informowało, że wstępne założenia projektu ustawy były prezentowane i dyskutowane w czasie spotkania z wojewodami, konsulem Ukrainy w Polsce, Komisją Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego oraz organizacjami pomagającymi uchodźcom wojennym w Polsce. Ustawa, z wyjątkiem niektórych przepisów, wchodzi w życie z dniem 1 lipca 2024 r.