Zwrot prowizji od kredytu spłaconego wcześniej. Przełomowy wyrok SN

Sprawa miała swój początek w lutym 2016 roku, kiedy to klienci Alior Banku zaciągnęli kredyt konsumencki o wartości 50 tys. zł.

Pozew kredytowbiorców o zapłatę

Za udzielenie kredytu bank naliczył 16,7 tys. zł prowizji, a całość zobowiązania miała zostać spłacona w okresie 10 lat. Klientom udało się jednak spłacić całość kredytu już po 14 miesiącach. Zgodnie z prawem oczekiwali zatem zwrotu od banku proporcjonalnej wartości prowizji, tj. blisko 15 tys. zł. Bank jednak nie zamierzał uregulować tego zobowiązania. Sprawa znalazła swój finał w sądzie, ponieważ kredytobiorcy wystąpili z pozwem o zapłatę.

Biuro RF podało także, że Sąd Rejonowy w Kielcach, będący sądem I instancji, uznał zasadność argumentów powodów i zasądził kwotę wskazaną w pozwie. Alior Bank wniósł apelację, w wyniku której Sąd Okręgowy w Kielcach, jako sąd II instancji, zmienił wyrok i oddalił powództwo, argumentując, że art. 49 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim nie uzasadnia żądania klientów, a prowizja nie jest kosztem powiązanym z okresem kredytowania.

Rzecznik Finansowy podzielał stanowisko sądu I instancji, zgodnie z którym bank powinien zwrócić kredytobiorcom część prowizji w związku ze spłatą kredytu przed terminem.

"W przypadku wcześniejszej spłaty kredytu konsumenckiego następuje proporcjonalne obniżenie wszystkich kosztów takiego kredytu. Rzecznik Finansowy nie podzielił poglądu sądu II instancji uznając, że wyrok narusza prawo w sposób rażący, a z uwagi na fakt, że wyrok ten nie mógł zostać wzruszony poprzez złożenie skargi kasacyjnej, Rzecznik Finansowy postanowił złożyć skargę nadzwyczajną" – stwierdzono w komunikacie RF.

Podano w nim, że w wyniku rozpoznania złożonej przez Rzecznika Finansowego skargi nadzwyczajnej, Sąd Najwyższy przychylił się do argumentacji przedstawionej w skardze i uchylił zaskarżony prawomocny wyrok Sądu Okręgowego w Kielcach. Bank został również obciążony kosztami postępowania apelacyjnego.

Według biura Rzecznika, dla kredytobiorców oznacza to, że wyrok sądu I instancji, zasądzający na ich rzecz zwrot prowizji z tytułu wcześniejszej spłaty, jest orzeczeniem prawomocnym, a bank powinien wypłacić klientom kwotę dochodzoną pozwem wraz z żądanymi odsetkami określonymi w sentencji wyroku sądu I instancji.

Potrzebne złożenie reklamacji w banku

Rzecznik przypomina, że w przypadku wcześniejszej spłaty kredytu konsumenckiego, następuje obniżenie wszystkich kosztów takiego kredytu. Nie ma przy tym znaczenia ich charakter i kiedy koszty te zostały faktycznie poniesione przez kredytobiorcę. Redukcja ta ma charakter proporcjonalny, tj. odnosi się do okresu od dnia faktycznej spłaty kredytu do dnia ostatecznej spłaty określonej w umowie.

"Rozliczenia kredytu według takich zasad mogą domagać się wszyscy klienci, którzy zawarli umowę po 18 grudnia 2011 r. Wówczas weszły w życie przepisy ustawy o kredycie konsumenckim, regulujące m.in. zasady rozliczenia wcześniej spłaconych kredytów" – stwierdzono w komunikacie RF.

Jak wskazało biuro Rzecznika, rozstrzygnięcie sądu jest ważne dla wszystkich, którym bank lub firma pożyczkowa odmówiły zgodnego z prawem rozliczenia wcześniej spłaconego kredytu. Jeśli sprawa została już prawomocnie rozpatrzona przez sąd i oddalił on roszczenia klienta, to istnieje możliwość złożenia do Rzecznika Finansowego wniosku o wniesienie skargi nadzwyczajnej.

Dotyczy to jednak tylko prawomocnych wyroków zapadłych po 3 kwietnia 2018 r. Jeżeli sprawa nadal toczy się w sądzie, to istnieje możliwość złożenia do Rzecznika Finansowego wniosku o przedstawienie istotnego poglądu dla sprawy.

Czytaj także: Kredyt hipoteczny na umowie zlecenie. Które banki ich udzielają?

Z kolei – jak informuje RF - klienci, którzy spłacili wcześniej kredyt konsumencki, ale nie otrzymali proporcjonalnego zwrotu zgodnie z prawem, wciąż mogą dochodzić roszczeń. Należy najpierw złożyć reklamację do banku lub firmy pożyczkowej. Jeśli nie zostanie ona uznana, można zwrócić się do Rzecznika Finansowego z wnioskiem o interwencję.