Dłużnik dłużnikowi nierówny

Dłużnik - to słowo nie budzi w większości z nas pozytywnych skojarzeń. Słownikowa definicja określa mianem dłużnika osobę zobowiązaną do spełnienia świadczenia na rzecz innej osoby (wierzyciela) na podstawie łączącego je stosunku zobowiązaniowego.

Eksperci firmy windykacyjnej Kruk pokusili się o głębszą analizę osób mających trudności ze spłatą zobowiązania, w efekcie czego powstała typologia dłużników. Na podstawie setek przeanalizowanych przypadków, wyłonili typy dłużników: współpracujących, depresyjnych, agresywnych, z poczuciem mocy oraz dłużnika tak-tak.

Do tej grupy zaliczone zostały osoby, które stały się dłużnikami w wyniku splotu niekorzystnych i nie zawsze zależnych od nich okoliczności. Są wewnętrznie zmotywowane do spłaty zadłużenia, same dążą do pozbycia się tego problemu, starają się dotrzymywać słowa. Wiedzą, że spłata zadłużenia jest koniczna. Rozumieją konsekwencje prawne i finansowe, jakie mogą ich spotkać w przypadku braku spłaty zadłużenia. Dialog z nimi jest konstruktywny i zmierza do znalezienia kompromisu, który pozwoli im wyjść z pętli zadłużenia. Dłużnicy współpracujący odpowiadają na pytania i chętnie współpracują z negocjatorem, rozumiejąc, że jest to sposób na rozwiązanie ich problemu.

Depresyjny dłużnik to osoba, która boryka się jednocześnie z wieloma różnymi problemami (zdrowotnymi, rodzinnymi, zawodowymi czy finansowymi). Wydaje się jej, że cały świat wali się na głowę i z nagromadzeniem tych problemów sobie nie poradzi. Jest często zamknięta w sobie, nie wierzy w siebie i w możliwości rozwiązania problemu swojego zadłużenia. Jest obojętna i nie uświadamia sobie konsekwencji niespłacenia długu. Ma pesymistyczne podejście do świata i swojej przyszłości.

W takiej sytuacji bardzo ważne jest zdiagnozowanie stanu psychicznego przez negocjatora i indywidualne dopasowanie sposobu rozmowy. Celem rozmowy jest wówczas „wskazanie światełka w tunelu” i uzmysłowienie, że istnieją sposoby na rozwiązanie problemu zadłużenia i nie jest to aż takie trudne. Co więcej, poradzenie sobie z tym problemem może być początkiem wyjścia na prostą – inspiracją do próby uporządkowania także innych sfer życia. Rozmowa taka sprowadza się więc do wspólnego poszukiwania możliwych sposobów na chociażby częściową spłatę długu, tak aby wierzyciel dostrzegł wolę współpracy dłużnika i nie kierował sprawy na drogę postępowania sądowo-egzekucyjnego. Taka osoba potrzebuje wsparcia i zrozumienia oraz budowania w rozmowie poczucia bezpieczeństwa. Dłużnik agresywny

Z firmą Kruk kontaktują się również osoby, które są agresywne, nie radzą sobie z emocjami i krzycząc wyładowują je w rozmowie. Wówczas pierwszorzędnym zadaniem negocjatora jest uspokojenie rozmówcy i diagnoza przyczyn jego stanu emocjonalnego oraz zachowania. Czasami wzburzenie wynika z podpisania umowy, która nie została przeczytana, bądź też wystąpiło niezrozumienie zapisów umowy. Takie sytuacje są częste przy trudniejszych produktach bankowych takich jak np. karta kredytowa. Czasem agresja jest metodą obrony. Osoba taka liczy na nieskuteczność przepisów prawa. Jest zaczepna i stara się sprowokować negocjatora. Próby uspokojenia rozmówcy, wskazanie mu, że taki sposób rozmowy jest nieodpowiedni i ostatecznie spokojne zakończenie rozmowy i prośba o ponowny kontakt, gdy opadną emocje, to standardowe działania w takim przypadku. Nigdy natomiast odpowiedzią na agresję nie jest agresja. Jest to droga donikąd czyli do kłótni, a nie dialogu w celu konstruktywnego rozwiązania problemu.

To osoby, które czują się bezkarne, wierzą w nieskuteczność przepisów prawa. Usiłują grozić negocjatorom znajomościami we wszystkich możliwych urzędach, w prokuraturze, sądzie, znajomym prawnikiem i oczywiście… prasą. Dłużnicy z poczuciem mocy przyjmują pozycję rywalizacyjną, chętnie wdają się w spory. Starają się wyprowadzić negocjatora z równowagi lub go zastraszyć, grają na zwłokę.

Osoby z tej grupy na każde pytanie odpowiadają twierdząco. Na pytanie „Czy spłaci Pan dług?” – odpowiadają tak-tak, „Czy skontaktuje się Pani z nami za tydzień?” – tak-tak. Niestety są to jedynie słowa, bo w rzeczywistości zachowują się biernie i nie wywiązują się ze swoich deklaracji. Osoby te nie traktują swojego zadłużenia poważnie, zbywają negocjatora potakując mu mechanicznie. Chcą szybko zakończyć rozmowę. Nie uświadamiają sobie swojej sytuacji i konsekwencji związanych z nieregulowaniem należności.

Przedstawiona typologia najlepiej przemawia za stwierdzeniem, że dłużnik dłużnikowi nierówny. Dłużnicy agresywni, depresyjni, „tak-tak” i z poczuciem mocy to jednak marginalne skrajności. Zdecydowanie największą grupę stanowią „dłużnicy współpracujący”. Ich otwarta i aktywna postawa zwykle otwiera im drzwi do wynegocjowania dogodnych warunków spłaty. Dowodem na to jest olbrzymia grupa 160 tys. dłużników, którzy porozumieli się z KRUKiem i już spłacają swoje zaległości w dogodnych ratach.

KRUK S.A.