Emerytów przybywa. Co na to banki?

Z roku na rok liczba osób pobierających w Polsce emerytury sukcesywnie rośnie i tylko w ubiegłym roku wyniosła ona 4,765 miliona osób, co stanowiło wzrost wobec 2007 r. o 4,5%.

Mimo że z przedstawionych 24 sierpnia br. przez ZUS danych wynika, że na koniec lipca 2009 r. liczba emerytów i rencistów w Polsce spadła o 500 osób do poziomu 7,5518 miliona z 7,5523 miliona, to nie ma co ukrywać, że w zakresie samych emerytur tendencja może być tylko rosnąca. Dlaczego? Według danych ZUS w grudniu 2008 r. średni wiek osób pobierających emerytury wynosił 68 lat, a prognozy GUS wyraźnie wskazują na to, że na przestrzeni kolejnych lat osób w wieku 65 lat i więcej nie tylko będzie przybywało, ale będzie się także cały czas zwiększał ich udział w ogólnej liczbie ludności Polski. O ile jeszcze w 2007 r. liczba ludności w Polsce w grupie biologicznej 65+ wynosiła 5,131 miliona, co stanowiło 13,46% ludności ogółem (38,116 miliona), to w 2035 r. ma to już być 8,358 miliona i 23,22%.

Kwestia systematycznego starzenia się społeczeństwa to oczywiście tendencja obserwowana nie tylko na terenie Polski, ale i na całym świecie. Z raportu „An Aging World: 2008”, wydanego przez amerykańskie biuro ds. ludności w czerwcu 2009 r., jasno wynika, że liczba osób na świecie powyżej 65. roku ulegnie w latach 2008-2040 wzrostowi o 160% z 506 milionów do 1,3 miliarda. Jej udział w liczbie ludności ogółem wzrośnie z 7% do 14%, a już niedługo (na przestrzeni mniej niż 10 lat), po raz pierwszy w historii, będzie ona większa od liczby dzieci poniżej 5. roku życia.

Wzrastająca liczba osób pobierających w naszym kraju emerytury i prognozy jej dalszej aprecjacji jak na razie nie robią jednak większego wrażenia na naszym sektorze bankowym, który to w zdecydowanej większości przypadków nie proponuje marketingowo wyodrębnionych kont osobistych, na które miałyby trafiać świadczenia osób starszych. Dlaczego tak się dzieje, trudno jest jednoznacznie stwierdzić. Można jedynie domniemywać, że decyduje tu przede wszystkim niewielka wysokość świadczeń (pomimo ich regularności) oraz niski, choć sukcesywnie rosnący, poziom know-how osób starszych co do samej zasady funkcjonowania rachunków bankowych. A szkoda, bo chyba jest się o co bić. W 2008 r. ZUS wypłacił emerytury i renty w kwocie ponad 122 miliardów złotych, a w samym tylko lipcu br. było to dokładnie 11,3817 miliarda złotych. Z tego na kontach w bankach i SKOK-ach znalazła się tylko około połowa z tej kwoty.

W obecnej chwili specjalne konta osobiste dla osób starszych proponują jedynie trzy instytucje: Bank Pocztowy, Bank Polskiej Spółdzielczości oraz Getin Bank. W ofercie pierwszego z tych banków znajduje się Pocztowe Konto Nestor, czyli rachunek oszczędnościowo - rozliczeniowy przeznaczony dla osób pobierających świadczenia z tytułu emerytury lub renty. Z kolei BPS proponuje konto POL-Konto Senior przeznaczone specjalnie dla emerytów po 60. roku życia, a w Getin Banku dla osób powyżej 55. roku życia do dyspozycji jest Konto Senior.

W obecnej chwili wiele wskazuje jednak na to, że w przyszłości ten obecnie mocno statyczny obraz rynku może ulec zmianie, a oferty kont specjalnie „skrojonych” dla emerytów pojawią się w większości instytucji bankowych. Kluczowy zdaje się być tu komunikat wydany 7 sierpnia br. przez Ministerstwo Finansów o rozpoczęciu procesu konsultacji projektu „Program rozwoju obrotu bezgotówkowego w Polsce na lata 2009 – 2013”, mającego służyć w głównej mierze rozwojowi i upowszechnieniu obrotu bezgotówkowego w Polsce. Program ten zakłada m.in., że w 2013 r. procentowy udział liczby wypłat przez ZUS świadczeń emerytalno-rentowych na rachunki bankowe lub w SKOK ma wzrosnąć z 47% obecnie aż do 90%.

Marek Nienałtowski
główny analityk Money Expert S.A.