Emerytury w Polsce. Celnicy chcą jednakowych emerytur dla wszystkich funkcjonariuszy

W piątek w południe ponad tysiąc pracowników Służby Celnej protestowało przeciwko systemowi emerytur mundurowych, które zgodnie z propozycjami MF oraz wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego, miałyby zostać przyznane jedynie pewnej grupie funkcjonariuszy. Uprawnień do emerytury mundurowej nie posiadaliby m.in. pracownicy obsługi kadrowej i finansowej, czy zajmujący się logistyką.

Według resortu finansów emerytury mundurowe powinny przysługiwać m.in. celnikom zajmującym się zwalczaniem przestępczości oraz pracującym w oddziałach granicznych. Celnicy chcą, by system ten objął wszystkich funkcjonariuszy.

W oświadczeniu Ministerstwa Finansów przesłanym w czwartek PAP, podkreślono, że resort zgadza się ze stanowiskiem Trybunału Konstytucyjnego dotyczącym zaopatrzeniowego systemu emerytalnego funkcjonariuszy celnych. "Chcemy rozszerzyć zakres podmiotowy orzeczenia o funkcjonariuszy realizujących zadania na przejściach granicznych. Czyli systemem emerytalnym objęci byliby funkcjonariusze pełniący służbę w: komórkach zwalczania przestępczości, komórkach dochodzeniowo-śledczych oraz oddziałach celnych granicznych".

Według Sławomira Siwego, przewodniczącego Związku Zawodowego Celnicy PL, który organizował pikietę ograniczenie emerytur mundurowych do części funkcjonariuszy "oznaczałoby dyskryminację pozostałych". Zdaniem protestujących emerytury mundurowe powinny objąć wszystkich funkcjonariuszy. Zarzucają oni resortowi, że w rządowych planach dot. Służby Celnej obiecywano wzmocnienie jej, a tymczasem - jak mówią przedstawiciele związków zawodowych - "idzie to w zupełnie innym kierunku".

W rozmowie z dziennikarzami szef Służby Celnej w MF Marian Banaś podkreślał, że wyrok TK mówi wyraźnie jakiej grupy funkcjonariuszy powinno dotyczyć objęcie emerytalnym systemem mundurowym.

- Gdybyśmy ściśle trzymali się wyroku TK dotyczyłoby to grupy nie większej niż 1,5-2 tys. funkcjonariuszy. Tymczasem my rozszerzamy tę interpretację o funkcjonariuszy, którzy pracowali na granicach, grupach mobilnych i lotniskach - tłumaczył. Jak dodał, w myśl tej zmiany uprawienia do emerytur mogłoby uzyskać ok. 6-7 tys. osób spośród 14,5 tys. obecnych funkcjonariuszy Służby Celnej.

Banaś podkreślił, że jeśli chodzi o pozostałych funkcjonariuszy to MF "nie może się zgodzić, żeby uzyskali uprawnienia mundurowe, jeśli oni pracowali cały czas jak pozostali pracownicy służb cywilnych". - Byłoby to niesprawiedliwe wobec pozostałych grup zawodowych i rzeczywiście my jako rząd musimy ponosić odpowiedzialność za wszystkich, a nie za jedną grupę zawodową - zaznaczył wiceminister w MF. Zapowiedział, że ostateczne stanowisko resortu w tej sprawie zostanie przedstawione do końca miesiąca.

Wiceprzewodnicząca związku zawodowego Celnicy PL Edyta Biernat uznała, że wypowiedzi wiceministra Banasia zmieniają się "z miesiąca na miesiąc". - W styczniu jeszcze wszyscy mieliśmy być objęci systemem emerytalnym - podkreśliła.

Według związku "minister finansów dąży do demontażu Służby Celnej poprzez utworzenie Krajowej Administracji Skarbowej (jej powstanie jest planowane od 1 stycznia 2017 r.), mimo że Prawo i Sprawiedliwość wykreśliło tę koncepcję ze swojego programu".

Jak podkreślono minister "nie podjął zapowiadanych przez PiS działań w kierunku uszczelnienia systemu podatkowego, marginalizacji szarej strefy i przestępczości zorganizowanej działającej w sferze zadań Służby Celnej" oraz neguje obywatelski projekt ustawy, który przewiduje objęcie systemem emerytur mundurowych wszystkich funkcjonariuszy Służby Celnej.

Przedstawiciele celników podkreślają, że wypełnienie wyroku TK i przyznanie emerytur mundurowych wszystkim funkcjonariuszom to główny postulat międzyzwiązkowy komitetu protestacyjnego porozumienia Związków Zawodowych Służby Celnej, który powstał w poniedziałek. W jego skład wchodzą Zrzeszenie ZZ Służby Celnej, Federacja Związków Zawodowych Służby Celnej oraz ZZ Szczególnego Nadzoru Podatkowego i Akcyzy.

W marcu ubiegłego roku Trybunał Konstytucyjny uznał, że trzy artykuły ustawy o emeryturach służb mundurowych są niezgodne z konstytucją. Zróżnicowanie sytuacji prawnej funkcjonariuszy Służby Celnej względem innych służb mundurowych jest arbitralne i dyskryminujące. TK zauważył, że funkcjonariusze Służby Celnej mają węższe uprawnienia emerytalne niż funkcjonariusze Straży Granicznej mimo wielu cech wspólnych tych służb, takich jak pełna dyspozycyjność i podległość służbowa, możliwość przeniesienia na inne stanowisko służbowe, wykonywanie zadań w nielimitowanym czasie pracy i trudnych warunkach, a niekiedy nawet praca na takich samych warunkach i równych zasadach.

Choć - według TK - z samego określenia przez ustawodawcę danej formacji jako mundurowej lub umundurowanej nie można z góry wysnuwać wniosku, że status prawny takich formacji i ich funkcjonariuszy powinien być kształtowany przez ustawodawcę w sposób identyczny czy podobny, to ustawodawca powierzył Służbie Celnej zadania podobne np. do zadań Policji.

Do zadań Służby Celnej należy bowiem również rozpoznawanie, wykrywanie, zapobieganie i zwalczanie określonych przestępstw i wykroczeń. Sytuacja prawna funkcjonariuszy Służby Celnej, którzy je wykonują jest podobna do funkcjonariuszy Policji, którym jednocześnie przysługują emerytury z systemu zaopatrzenia emerytalnego.