Fakty i mity dotyczące umów zlecenia
Pracujesz w oparciu o umowę zlecenia? Sprawdź, jakie są twoje prawa
Pracujesz w oparciu o umowę zlecenia? Sprawdź, jakie są twoje prawa.
Umowy o dzieło i umowy zlecenia są chętnie zawierane przez pracodawców ze względu na obniżenie kosztów zatrudnienia. Nie zawsze są one jednak korzystne dla samego pracownika, zwłaszcza, kiedy brak wiedzy na temat przepisów prawnych powoduje nieznajomość swoich praw. Tylko dwa lata temu pracujących w oparciu o umowy cywilno- prawne było ponad milion, według GUS. Dziś może ich być znacznie więcej.
*Polecamy: * Praca przychodzi sama, ale jaka?
- Współpraca w ramach umowy zlecenia ma inną podstawę prawną niż umowa o pracę. Co za tym idzie, kiedy szukamy większej liczby informacji na temat umowy zlecenia powinniśmy sięgnąć po kodeks cywilny, a w przypadku umowy o pracę informacje odnajdziemy w kodeksie pracy. Te akty prawne określają jednocześnie, kiedy współpraca powinna opierać się na umowie zlecenia, a kiedy na umowie o pracę – tłumaczy Barbara Ryguła, specjalista ds. HR w agencji zatrudnienia ManpowerGroup.
1. Każdy rodzaj pracy można wykonywać na umowę zlecenia
Nie. Umowa zlecenia nie narzuca ani miejsca ani czasu wykonania pracy. W jej przypadku pracodawca nie sprawuje bezpośredniego zwierzchnictwa nad zleceniobiorcą. Takie zobowiązania pojawiają się tylko w przypadku zawarcia umowy o pracę.
- Kodeks pracy zawiera wyznaczniki wskazujące, że dana forma współpracy ma charakter stosunku pracy, to m.in.: wyznaczone przez pracodawcę miejsce i czas pracy, kontrola i zwierzchnictwo przełożonego nad powierzonymi nam czynnościami oraz zobowiązanie do osobistego wykonania pracy – tłumaczy Barbara Ryguła.
- Jeśli każdego dnia przychodzimy do pracy w wyznaczonych przez pracodawcę godzinach, do wskazanego miejsca i dodatkowo mamy przełożonego, który nadzoruje naszą pracę w świetle prawa mamy do czynienia z zatrudnieniem, które powinno być oparte na umowie o pracę. W tym przypadku umowa zlecenia nie powinna być stosowana – dodaje ekspertka.
2. Po dwóch umowach zlecenia dostanę umowę o pracę
Nie. To wytłumaczenie, które często jest stosowane przez nieuczciwych pracodawców, którzy wykorzystują niewiedzę, zwłaszcza młodych pracowników. Przepis ten odnosi się tylko i wyłącznie do umowy o pracę i mówi o tym, że po dwóch umowach na okres próbny, pracodawca musi zawrzeć umowę na czas nieokreślony. Jest on określony w kodeksie pracy, dlatego nie znajduje zastosowanie do umowy zlecenia, której zasady opisuje kodeks cywilno- prawny. Pracodawca może zatem zawrzeć z pracownikiem dowolną ilość umów zlecenia i nie jest wcale zobligowany do podpisania umowy o pracę.
3. Umowę zlecenia można przekształcić w umowę o pracę
Nie. Podobnie jak w poprzednim przykładzie, oba rodzaje umów regulują dwa różne kodeksy. Takie obietnice zdarza się również składać pracodawcom, którzy nie podchodzą uczciwie do sprawy zawarcia umowy. Oczywiście szef zawsze może zawrzeć z pracownikiem umowę o pracę, ale czas przepracowany na umowę zlecenie, nie będzie mógł zostać do niej wliczony. Do zawarcia umowy o pracę potrzebne są badania lekarskie. Pracodawca w tym przypadku ma siedem dni na zgłoszenie pracownika do ZUS-u.
4. Pracując w oparciu o umowę zlecenia nie przysługuje mi płatny urlop
Tak. Sprawę urlopu reguluje kodeks pracy, który odnosi się tylko do umowy o pracę. Urlop w przypadku osoby pracującej w oparciu o umowę cywilno-prawną oznacza brak zarobków, ponieważ pracownik jest w czasie dni wolnych rozliczany z wykonanych zadań.
*Polecamy: * Praca przychodzi sama, ale jaka?
5. Pracując na umowę zlecenia nie mogę iść na zwolnienie lekarskie
Tak. Tak zwane L4 również odnosi się tylko do osób mających umowę o pracę. Jeśli codziennie wykonujesz swoje obowiązki ustalone w umowie zlecenia i dopadnie cię grypa, pracodawca nie wypłaci ci wynagrodzenia za dni, w których nie będziesz pracować.
6. Pracując na umowę zlecenia mogę powierzyć wykonywane zadanie innej osobie
Tak. Taki zapis może pojawić się w umowie, ponieważ umowy cywilno-prawne dają możliwość elastycznej współpracy.
– Z tego powodu umowa zlecenia staje się formą współpracy bardzo dogodną dla obu stron w przypadku zadań, które można wykonywać w sposób elastyczny. Przykładowo może to być rozdanie ulotek, wprowadzanie danych do systemu czy wykonanie tłumaczenia – mówi Barbara Ryguła, specjalista ds. HR w agencji zatrudnienia ManpowerGroup.
md,MA,WP.PL