Jak z klasą zwolnić pracownika?

Każde zwolnienie powoduje przypływ niekorzystnych emocji. Jak zminimalizować niekorzystne skutki zaistniałej sytuacji?

Sam termin oraz założenia programu powstały w latach 80. w amerykańskich agencjach doradztwa personalnego, a na polski grunt zostały przeniesione wraz z przemianami ustrojowymi w 1989 roku. Wraz z biegiem czasu sam outplacement wyewoluował i dziś obejmuje nie tylko zwolnienia grupowe, ale także indywidualne. Obecnie outplacement obejmuje nie tylko klasycznie rozumiane poradnictwo zawodowe, które ma za zadanie ukierunkowanie zwalnianych pracowników na nowe cele zawodowe, ale także pomoc psychologiczną. Dwutorowość działań ma za zadanie zapewnienie jak najszerszego wsparcia.

W Polsce stosuje się czasem termin „zwolnienia monitorowane", jednak nie oddaje on w całości natury outplacementu, ponieważ kładzie główny nacisk na kwestię zwolnienia pracownika, podczas gdy istotą outplacemnetu jest pomoc w znalezieniu nowego miejsca pracy.

Zwolnienie nie powinno się ograniczać się tylko do klasycznie rozumianego pożegnania - wypłacenia reszty należnych świadczeń i podziękowania za wkład w rozwój firmy. Każde rozstanie powoduje przypływ niekorzystnych emocji, jest wstrząsem, nagłą zmianą przyzwyczajeń, a często zawaleniem się całego świata. To właśnie dlatego tak ważną rolę odgrywa pomoc psychologiczna - ma ona na celu wsparcie zwolnionej osoby w walce z problemami, jakie występują w takiej sytuacji. Porady psychologiczne budują fundament (czyli odpowiednie nastawienie, „zapomnienie" o zwolnieniu) przed poszukiwaniem nowych wyzwań.

Poradnictwo zawodowe, czyli „drugi tor", outplacemnetu, również nie ogranicza się do klasycznie rozumianego zbadania predyspozycji i wskazania stanowiska, na które dana osoba powinna aplikować. Ważnym elementem są szkolenia, które pomagają zwiększyć umiejętności autoprezentacji, uczą pisania dokumentów aplikacyjnych oraz radzenia sobie ze stresem.

Działania z zakresu outplacementu przygotowuje się z myślą o zwalnianych pracownikach, ale korzysta z nich również firma. Outplacement pomaga wzmocnić wizerunek dobrego pracodawcy i chroni się przed rozpowszechnianiem przez byłych pracowników niekorzystnych informacji o firmie. Taka postawa przyczynia się także do polepszenia nastrojów wśród osób, które zostają w firmie - zdecydowanie lepiej pracuje się ze świadomością wsparcia ze strony firmy w przypadku zwolnienia.

Trzeba również pamiętać, że warunki pracy i umiejętność dbania o zatrudnionych przynoszą efekty nie tylko w wewnętrznym PR, ale także wśród potencjalnych klientów oraz przy przyszłych rekrutacjach. W ten sposób outplacement może pełnić rolę pierwszego ogniwa marketingu szeptanego, skutecznie przyczyniając się do budowy pozytywnego wizerunku. Korzyść nie powinna jednak przesłaniać najważniejszej i podstawowej roli outplacementu, jakim są pozytywne skutki społeczne w postaci szybszego absorbowania zwalnianych przez rynek pracy.