Można pogodzić etat z własną działalnością
Nie ma przeszkód, by osoba zatrudniona na etacie prowadziła jednocześnie własną firmę. Musi jednak pamiętać o obowiązkach podatkowych i kilku ograniczeniach.
Pracuję na pełnym etacie w urzędzie, ale chciałabym założyć firmę oferującą tłumaczenia i kursy językowe. Nie chcę jednak na razie rezygnować z pracy. Jakie mam płacić podatki? - pyta czytelniczka.
Wiele osób ma podobne plany. Myślą np. o pisaniu programów komputerowych, projektowaniu wnętrz lub usługach krawieckich. Generalnie mogą wybrać cztery formy opodatkowania. Najpopularniejsze są zasady ogólne (według stawek 19, 30 i 40 proc.) Od przyszłego roku ta forma stanie się bardziej opłacalna, ponieważ będą obowiązywać dwie niższe stawki - 18 i 32 proc., z progiem ponad 85 tys. zł.
Liniowy z ograniczeniem
Osoby zakładające firmę wybierają też często liniową stawkę 19 proc. Muszą jednak pamiętać o wielu ograniczeniach z tym związanych. Nie mogą np. rozliczać się z małżonkiem ani skorzystać z ulgi na dzieci.
Uwaga! Będąc liniowcem, nie można też od razu świadczyć swojemu byłemu pracodawcy takich samych usług jak wcześniej na etacie. Według ustawy o PIT podatnik ma prawo do stawki liniowej, jeśli ani w roku poprzedzającym rok podatkowy, w którym osiąga przychody z działalności, ani w bieżącym roku podatkowym, nie ma przychodów z tytułu świadczenia takich samych usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy.
Część osób może też wybrać formy zryczałtowane, czyli kartę podatkową lub ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Muszą jednak spełnić liczne warunki (m.in. określony rodzaj działalności i wysokość przychodów). Z ryczałtu nie mogą korzystać np. architekci.
Osoba decydująca się na inną formę niż zasady ogólne musi zawiadomić o tym urząd skarbowy do 20. dnia miesiąca po rozpoczęciu działalności. Jeśli tego nie zrobi, zapłaci podatek według skali. Opodatkowanie na zasadach ogólnych wymaga wpłacania zaliczek na podatek dochodowy. Trzeba to robić do 20 dnia następnego miesiąca po uzyskaniu przychodów. Jeśli jednak koszty uzyskania przychodu przekraczają w danym miesiącu wartość samego przychodu, podatnik nie ma dochodu, nie musi więc wpłacać zaliczki.
Osoby prowadzące działalność gospodarczą mogą też wybrać zaliczki kwartalne. Muszą jednak o tym powiadomić naczelnika urzędu skarbowego do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia działalności, jednak nie później niż w dniu osiągnięcia pierwszego przychodu.
Należy też pamiętać o aktualizacji zgłoszenia identyfikacyjnego i złożeniu do urzędu zawiadomienia NIP-1, które dotyczy właśnie działalności gospodarczej. Wybierający opodatkowanie na zasadach ogólnych musi też zawiadomić naczelnika urzędu o założeniu księgi przychodów i rozchodów jako formy prowadzenia ewidencji.
Generalnie bez ZUS
Ten, kto wybrał ryczałt, musi po zakończeniu roku podatkowego rozliczyć się z fiskusem do końca stycznia na druku PIT-28. Decydujący się na podatek liniowy składa do końca kwietnia PIT-36L, a na zasady ogólne - PIT-36. Należy też pamiętać o rozliczeniu dochodów z etatu na druku PIT-37.
Osoba, która prowadzi działalność i zarazem pozostaje na etacie, nie musi co do zasady martwić się o składki na ZUS. Te z tytułu stosunku pracy opłaca firma. Ubezpieczenie społeczne z tytułu działalności gospodarczej będzie dobrowolne, jeśli pracodawca opłaca składki od kwoty w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia (obecnie 1126 zł).
Piotr Chmieliński
doradca podatkowy w Ożóg i Wspólnicy
Osoba, która myśli o rozpoczęciu działalności gospodarczej, powinna starannie rozważyć wybór formy opodatkowania. Najpowszechniejszą formą jest rozliczanie się na zasadach ogólnych. Bardzo popularna jest również liniowa stawka 19 proc. Wybór jej oznacza jednak sporo ograniczeń.
Nie można np. świadczyć takich samych usług na rzecz byłego pracodawcy ani korzystać z odliczenia ulg.
Od przyszłego roku – ze względu na obniżenie stawek podatkowych oraz podwyższenie progu podatkowego - dla wielu podatników zdecydowanie bardziej opłacalne stanie się opodatkowanie według skali. Daje ono możliwość korzystania z ulg oraz wspólnego rozliczania się z małżonkiem.
Monika Pogroszewska
Rzeczpospolita