MS ws. konferencji nt. warunków w więzieniach (komunikat)

17.03. Warszawa - Wydział Informacji Ministerstwa Sprawiedliwości informuje:

Stanisław Chmielewski - sekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości reprezentuje Ministerstwo Sprawiedliwości na konferencji pt. "Polepszenie warunków w więzieniach poprzez efektywny monitoring i tworzenie standardów" (17-18 marca 2011 r., Antalya, Turcja). Spotkanie zostało zorganizowane w związku z przewodnictwem Turcji w Komitecie Ministrów w Radzie Europy.

W trakcie konferencji dyskusja koncentruje się wokół m.in. warunków pozbawienia wolności, praw więźniów i ich zabezpieczenia, traktowania poszczególnych grup więźniów oraz rozwiązań prawnych dotyczących opieki zdrowotnej.

Rada Europy z zadowoleniem przyjęła wprowadzone w Polsce rozwiązania oraz ich skuteczność.

- Zastosowane w Polsce rozwiązania prawne dotyczące monitoringu osadzonych zdają się w sposób maksymalny godzić prawo osadzonych do zachowana intymności z koniecznością ich stałego obserwowania, w celu zapobiegania niepożądanym zjawiskom, które mają miejsce w jednostkach penitencjarnym, w tym głównie przeciwdziałania podejmowaniu prób samobójczych - powiedział minister Stanisław Chmielewski.

Celem podniesienia bezpieczeństwa i efektywnego przeciwdziałania samobójstwom w izolacji więziennej w Polsce podjęto działania na płaszczyźnie organizacyjnej (działalność legislacyjna) i merytorycznej (szkolenia specjalistyczne).

W znowelizowanej ustawie Kodeks karny wykonawczy z dnia 18 czerwca 2009 r. (Dz.U. 09.115.963 zmieniający nin. ustawę z dniem 22 października 2009r.), w art. 1 pkt 1, odnoszącym się do art. 73a kodeksu karnego wykonawczego, wprowadzono rozwiązania, które pozwalają na wykorzystywanie monitoringu kamer telewizji przemysłowej do kontroli zachowania skazanego w czasie pobytu w zakładzie karnym lub areszcie śledczym.

Ponadto, z dniem 22 października 2009 r. weszło w życie rozporządzenie ministra sprawiedliwości z dnia 16 października 2009 r. w sprawie rodzaju urządzeń i środków technicznych służących do przekazywania, odtwarzania i utrwalania obrazu lub dźwięku z monitoringu w zakładach karnych.

Kolejnym krokiem mającym na celu zwiększenie bezpieczeństwa osobistego szczególnej kategorii osób przebywających w zakładach karnych i aresztach śledczych, które występują jednocześnie jako ważni uczestnicy w trwających postępowaniach karnych jest projekt z dnia 25 marca 2010 r. ustawy - Kodeks karny wykonawczy (przepisy wchodzą w życie 26 marca 2011 r.).

Określone przez projektodawcę warunki, w jakich będą przebywać szczególnie chronieni skazani i tymczasowo aresztowani w zakładach karnych oraz aresztach śledczych, mają na celu zwiększenie ich bezpieczeństwa, poprzez m.in. ograniczenie możliwości dostępu do nich osób trzecich (współosadzeni, osoby przybywające na widzenia), a także zintensyfikowanie kontroli ich zachowania podczas pobytu w jednostce penitencjarnej (np. oddzielne spacery, kontrola przy każdym wejściu i wyjściu z oddziału mieszkalnego lub celi).

Zmiany w art. 1 pkt 1 wprowadzają do Kkw nową instytucję szczególnej ochrony skazanych (art. 88d). Objęci nią zostaną wszyscy skazani, uczestniczący jako oskarżeni, świadkowie lub pokrzywdzeni w takim postępowaniem karnym, które niesie dla nich poważne zagrożenie życia lub zdrowia.

Szczególna ochrona polegać będzie na przeprowadzaniu wzmożonej kontroli stanu zdrowia skazanego, objęciu go wzmożoną opieką psychologiczną, przeprowadzaniu jego kontroli osobistej i kontroli cel i wszystkich innych pomieszczeń, w których przebywa, a także przeprowadzaniu stałego nadzoru i cenzury jego korespondencji oraz wzmożonego dozoru ograniczonej liczby widzeń i kontroli rozmów telefonicznych.

W ten sposób administracja jednostki penitencjarnej obejmie szczególnym, tzn. bardziej systematycznym i szczegółowym, nadzorem określoną grupę osadzonych. Ich stan zdrowia fizycznego i psychicznego, w odróżnieniu od pozostałych skazanych, którzy - co oczywiste - również mają zagwarantowaną bezpłatną opiekę medyczną i psychologiczną, podlegać będzie wzmożonym monitorowaniu i to bez względu na zgłaszane przez osadzonych lub zaobserwowane przez administrację jednostki penitencjarnej dolegliwości i objawy chorobowe.

W trakcie pobytu w zakładzie karnym szczególnie chronieni skazani będą przeszukiwani przy każdym opuszczaniu oddziału mieszkalnego i po powrocie do niego. Podobnie postępować się będzie z celami i innymi pomieszczeniami, w których będą oni przebywać.

W sierpniu 2010 r. weszła w życie nowa instrukcja dyrektora generalnego Służby Więziennej nr 16/2010 w sprawie zapobiegania samobójstwom osób pozbawionych wolności, która porządkuje dotychczasowe działania i wyznacza czytelne kryteria postępowania w sytuacji zagrożenia samobójstwem osadzonego. Ujednolicenie procedury postępowania z osobami zagrożonymi samobójstwem przyczyniło się do wyeliminowania wielu nieprawidłowości związanych z tworzeniem instrukcji działań profilaktycznych, zapobiegających samobójstwom w jednostkach penitencjarnych.

W 2010 r. zintensyfikowano działania profilaktyczne w zakresie zapobiegania samobójstwom osadzonych. Przygotowano i zrealizowano szkolenia specjalistyczne dla wszystkich psychologów penitencjarnych, pracujących w zakładach karnych i aresztach śledczych.

Zapobieganie samobójstwom jest również tematem szkoleń specjalistycznych dla wychowawców i funkcjonariuszy pionu ochronnego. W dalszym ciągu kontynuowane są szkolenia wychowawców w dziedzinie negocjacji w sytuacjach kryzysowych (w jednostkach penitencjarnych jest już przeszkolonych 230 negocjatorów).

Podjęte działania przynoszą oczekiwane, pozytywne skutki. Należy podkreślić, że od 1 stycznia 2009 r. do 28 grudnia 2009 r. w jednostkach penitencjarnych odnotowano 38 samobójstw osadzonych. Po wdrożeniu profesjonalnych procedur i programów przez Służbę Więzienną, od 1 stycznia 2010 r. do 28 grudnia 2010 r., odnotowano 31 samobójstw.

2010 rok okazał się w zakresie przeludnienia zakładów karnych i aresztów śledczych czasem przełomu. 21 czerwca 2010 r. po raz pierwszy od 10 lat zaludnienie jednostek penitencjarnych nie przekroczyło normatywnej pojemności i wynosiło 99,8 proc.

Na dzień 23 grudnia 2010 r. liczba osadzonych zakwaterowanych w oddziałach mieszkalnych zakładów karnych lub aresztów śledczych oraz w podległych im oddziałach zewnętrznych nie przekroczyła w skali kraju ogólnej pojemności tych zakładów i wynosiła 96,7 proc.

W jednostkach penitencjarnych przebywało ogółem 78 497 osadzonych. Dla porównania w 2009 r. przebywało tam 83 791 osadzonych., w 2008 r. - 82 882, w 2007 r. - 87 462, a w 2006 r. - 88 374 osadzonych.

UWAGA: Komunikaty publikowane są w serwisie PAP bez wprowadzania przez PAP SA jakichkolwiek zmian w ich treści, w formie dostarczonej przez nadawcę. Nadawca komunikatu ponosi wyłączną i pełną odpowiedzialność za jego treść.(PAP)

kom/ aja/