Odreagowanie wkrótce możliwe?

Polska

Tydzień rozpoczął się dosyć nerwowo co było odzwierciedleniem sytuacji za oceanem. Za sprawą danych nasze indeksy w poniedziałek nurkowały w dół średnio ok.- 2 % Przed sesją został podany Indeks PMI dla przemysłu, czyli indeks aktywności gospodarczej w sektorze wytwórczym 40,5 pkt. (poprzednia wartość 43,7 pkt.), godzinę później była podana prognoza inflacyjna Ministerstwa Finansów na poziomie 3,8% (spadek o 0,4%).

Ponadto tego dnia Ministerstwo Finansów sprzedało Bony Skarbowe za 2,7mld w tym:13-tygodniowe za 500 mln zł, 26-tygodniowe za 449,050 mln zł oraz 52-tygodniowe za 1.806,91 mln zł. Wtorek był odwrotnością dnia poprzedniego. Od początku dnia Byki rządziły rynkiem, wspierane zmianą rekomendacji UniCredit CAIB z „neutralnie” do „przeważaj” dla polskich spółek oraz poprawą nastrojów na innych rynkach systematycznie odrabiały straty z dnia poprzedniego. Efektem końcowym był wzrost WIGu z poziomu 25855 pkt. do 27000 pkt. (ok 4%). W środę do południa rynek szukał impulsów, które pomogłyby ustalić kierunek indeksów. Tego dnia mieliśmy duży napływ danych ze Stanów Zjednoczonych i ostatecznie podaż przeważyła. Końcówka tygodnia również nie należała do przełomowych. Piątek był dniem, który prawie zredukował czwartkowe wzrosty. Jeżeli chodzi o nasz szeroki indeks WIG pod kątem analizy technicznej wygląda zachęcająco.

Japonia, Chiny, Indie

Ubiegły tydzień rozpoczął się od przeceny zarówno w Japonii jak i Indiach. Okazało się, że czerwień na Dalekim Wschodzie zapowiadała prawdziwe trzęsienie ziemi w pozostałej części globu, gdzie indeksy spadały o wiele bardziej. Jedynie Chiny wykazały swoją siłę, którą zresztą utrzymywały aż do końca tygodnia. Powodem poniedziałkowych spadków były przede wszystkim spadki cen surowców po weekendowej decyzji OPEC o nie zmniejszaniu wydobycia. We wtorek giełdy na dalekim wschodzie spadły jak jeden mąż w ślad za nurkującym w dół głównym indeksem giełdy nowojorskiej. Informacja, że USA są od 12 miesięcy w recesji tak przestraszyła tokijskich inwestorów, że główny indeks spadł o ponad 6%. Indie oraz Chiny zareagowały o wiele łagodniej. Druga połowa tygodnia przyniosła wzrosty indeksów na głównych rynkach rozwijających się Azji. Giełda tokijska natomiast pogrążyła się w marazmie.

W zeszłym tygodniu giełda indyjska dalej ignorowała informacje o ciągłym niebezpieczeństwie ataków terrorystycznych. Na największych lotniskach wciąż bowiem obowiązuje alarm antyterrorystyczny, a Bombaj przypomina fortecę. Cieszyć może efekt wizyty sekretarz stanu USA Condoleezzy Rice w Pakistanie, po której prezydent tego państwa zapewnił o „zdecydowanej akcji” przeciw sprawcom zamachów. Teraz trzeba liczyć na to, że za słowami pójdą czyny, a wciąż bardzo niechętnie nastawieni obywatele Indii uwierzą swojemu sąsiadowi.

Warto również wspomnieć o Strategicznym Dialogu Gospodarczym pomiędzy Chinami i USA, który odbył się w Pekinie w czwartek i piątek. USA naciskały na aprecjację yuana, a Chiny odpowiadały, że Amerykanie muszą sami rozwiązać własne problemy jak nadmierna konsumpcja oraz długi. Na przełom nie można było liczyć, skoro aktualna ekipa Busha już niedługo opuści Bały Dom. Oba kraje zadeklarowały jednak pomoc rzędu 20 mld dolarów na finansowanie eksportu z obu krajów. Odchodzący sekretarz skarbu dostał również prezent w postaci ułatwionego dostępu do Chińskiego rynku obligacji przez zagraniczne banki Stany Zjednoczone

Ubiegły tydzień to kontynuacja zmienność za oceanem. W poniedziałek wcale nie mówiło się o raporcie ze świątecznej sprzedaży detalicznej lecz trawiono złe dane makro. Co prawda giełda amerykańska stopniowo uodparnia się na negatywne wiadomości, jednak informacja z National Bureau of Economic Research, że gospodarka amerykańska od 12 miesięcy jest w recesji nie mogła przejść bez echa. Indeksy zanurkowały o ponad 8% potwierdzając, że nad rynkiem wciąż czyha ogromna podaż. Kolejne dni nie przynosiły żadnych dobrych wiadomości. Po poniedziałkowych złych odczytach indeksu ISM dla przemysłu dowiedzieliśmy się bowiem, że sektor usług ma się równie źle. Tym niemniej giełda rosła, co jest bardzo dobrym znakiem.

Chodziło o to, że wróciły nadzieję na rajd św. Mikołaja. Niestety nie jest on przesądzony, gdyż koniec tygodnia już nie był najlepszy. Zresztą przyniósł on złe dane o zamówieniach na dobra trwałego użytku i wręcz tragiczny odczyt o zmianach zatrudnienia w sektorze pozarolniczym. Liczba etatów według prognoz miała się zmniejszyć o ok. 300 tys., jednak faktycznie zmieniła się o ponad pół miliona. Ponadto nad rynkiem wciąż wisi groźba bankructwa GM. Co prawda pomoc rządu wydaje się prawie przesądzona, gdyż upadek jednego z „wielkiej trójki” pociągnąłby za sobą wielu kooperantów a wraz z nimi całe Detroit, jednak na rynku spekulowało się o możliwym wejściu w postępowanie układowe. Gdyby ziścił się czarny scenariusz, to pracę mogłoby stracić nawet 2,5 mln Amerykanów, nie wspominając o skutkach bankructw motoryzacyjnych gigantów dla rynków finansowych, które znowu mogłyby się zatrząść w swoich podstawach.

Europa Zachodnia

Nienajlepsze dane makro zza oceanu oraz z Eurolandu sprawiły, iż mijający tydzień na rynkach Starego Kontynentu nie należał do udanych. Główne zachodnioeuropejskie indeksy w ujęciu tygodniowym zgodnie wylądowały na kilkuprocentowych minusach.

Kolejne publikacje dotyczące stanu europejskiej gospodarki tylko potwierdzają to, o czym mówi się od kilku miesięcy. Indeksy PMI strefy euro z sektora produkcyjnego oraz usług okazały się niższe od oczekiwań (odpowiednio 35,6 pkt oraz 42,5 pkt), nie wspominając już o poziomie znacznie poniżej progu 50 pkt umownie oddzielającego wzrost gospodarczy od recesji. Czwartkowe dane odnośnie wzrostu PKB w Eurolandzie w III kwartale akurat nie zaskoczyły inwestorów (spadek 0,2 proc. w ujęciu kwartalnym oraz wzrost 0,6 proc. w ujęciu rocznym), jednakże potwierdziły tylko obraz hamującej gospodarki Starego Kontynentu.

Humorów inwestorom zbytnio nie poprawiła kolejna skoordynowana próba obniżenia ceny pieniądza przez europejskie banki, Europejski Bank Centralny obniżył stopy procentowe o 75 pb do poziomu 2,50 proc., Bank Anglii zredukował je o 100 pb do poziomu 2 proc., najbardziej „hojny” okazał się szwedzki Riksbank obniżając stopy aż o 175 pb do poziomu 2 proc.

Pomimo niesprzyjającego sentymentu makroekonomicznego, z dużą dozą prawdopodobieństwa można stwierdzić, iż duża część przyszłych złych danych gospodarczych jest już uwzględniona w cenach walorów europejskich spółek, co daje nadzieję na uspokojenie nastrojów inwestorów do końca roku, a może nawet na pewne odreagowanie na europejskich rynkach. Przyczynkiem do tego może okazać się fakt, iż wskaźnik cena/zysk dla panamerykańskiego indeksu DJ Stoxx600 w dalszym ciągu utrzymuje się na niskim poziomie (poniżej 10), co czyni walory wielu europejskich spółek fundamentalnie tańszymi od np. amerykańskich. Europejskie Rynki Wschodzące

Miniony tydzień przyniósł dalsze uspokojenie globalnych rynków akcji, związane jest to z ogromną dynamiką wcześniejszych spadków. Inwestorzy obecnie nie akceptują niższych wycen mimo coraz gorszych raportów makro. Skrajne wyprzedanie rynku, którego jednym z objawów jest ignorowanie gorszych od oczekiwań raportów makro, daje szansę na większe odreagowanie na rynku akcji. Raporty z regionu nie wyróżniają się niczym na tle globalnym. Wskaźnik koniunktury przemysłu Rosji spadł w listopadzie do poziomu 39,8 i jest niższy niż w czasie kryzysu z 1998 r. Sprzedaż detaliczna Estonii spadła w październiku o 7% rdr., jest to szósty spadkowy miesiąc z rzędu, a wskaźnik zaufania wśród estońskich firm i konsumentów jest najniższy w historii. Produkcja przemysłowa Węgier spadła w październiku o 7,2% rdr., co jest najgorszym wynikiem od 16 lat, był to piąty spadkowy miesiąc z kolei. Produkcja Przemysłowa Łotwy spadła o 9,0% rdr. Pocieszające dane z regionu dotyczą inflacji, zagrożenie z tej strony wyraźnie spadło, wydaje
się, że scenariusz stagflacyjny jest coraz mniej realny.

W piątek węgierski bank centralny podał informację dotyczącą rezerw walutowych, wzrosły one o ponad 5 mld. euro do 22,875 mld Euro, co jest najwyższym stanem w historii. Ten wzrost wynika z otrzymanej pożyczki 4,9 mld Euro od MFW.

W dalszym ciągu na rynku mamy do czynienia z degradacjami spółek przez analityków, a w najmniej drastycznych przypadkach z obniżaniem wycen. Jednakże publikowanie nowych wycen nie ma już takiego wpływu na rynek jak jeszcze kilka tygodni temu.

Wyniki spółek mimo już ogłoszonej recesji USA są na takim samym poziomie co jeden, dwa, trzy kwartały temu. Oczywiście patrzymy w przyszłość, a ta może nie wydaje się różowa, ale obawy o wyniki były również w poprzednich kwartałach, a ceny akcji są o połowę niższe.

Surowce

Rynek ropy naftowej po raz kolejny zniżkował w tym tygodniu. Tym razem ceny spadły z 53 do 42 dolarów za baryłkę, co daje 20% ruch w dół. Czynniki, które determinują kierunek zmian na tym rynku pozostają niezmienne. Obawy o globalny wzrost gospodarczy mają uzasadnienie, a malejący popyt przekłada się na wzrost zapasów surowca w USA, co ściąga ceny na coraz to niższe rejony. Na sobotnim nieformalnym spotkaniu OPEC nie podjęto konkretnych decyzji o obniżeniu wydobycia, jednak w świetle wydarzeń rynkowych wydaje się być ona przesądzona. 17 grudnia na formalnym spotkaniu OPEC doczekamy się cięcia, a zagadką pozostaje tylko jego skala. Obecnie ceny sięgnęły pułapu nie notowanego od początku 2005 roku. Najbliższe techniczne wsparcie dla cen to 40 $/bbl, ale jeśli rynek z taką łatwością będzie zniżkował to wkrótce wspomniany poziom stanie się oporem.

Negatywny sentyment do rynków surowcowych ma swoje odbicie także na rynku miedzi. Kłopoty amerykańskiej gospodarki (zwłaszcza w sferze budowlanej oraz motoryzacyjnej) i obniżki prognoz PKB dla Chin, to główne bodźce do wyprzedaży. Podobnie jak na ropie, ceny sięgnęły poziomów z 2005 roku. Na piątkowej sesji na giełdzie w Londynie tona miedzi naruszyła poziom 3000 dolarów. Obecnie płaci się 3020 dolarów za tonę, co w porównaniu z poprzednim tygodniem oznacza spadek o 15%.

Spokojny tydzień na rynku walutowym (para USD/EUR) nie przeszkodził cenom złota spaść o 8%, a uncja wyceniana jest na 745 dolarów. Oznacza to, że rynek w tym tygodniu stracił ujemną korelację z rynkiem walutowym, co do niedawna było głównym czynnikiem zachowania się cen. Taka reakcja może dziwić biorąc pod uwagę, że złoto było postrzegane jako „oaza spokoju” w niepewnych czasach. Jednak w dobie obecnego kryzysu rynek po raz kolejny pokazuje swoją nieobliczalność. Od marca bieżącego roku po osiągnięciu cenowego szczytu (1004 $/oz), żółty kruszec pozostaje nadal w trendzie spadkowym. Najbliższe wparcie znajduje się na poziomie 715 dolarów za uncję i w tym kierunku rynek powinien podążać w nadchodzącym tygodniu.

Waluty

Miniony tydzień upłynął przede wszystkim pod znakiem umacniającego się jena. Japońska waluta zyskała na wartości w stosunku do dolara, euro jak i funta brytyjskiego. Największa aprecjacja w horyzoncie tygodnia, około 8%, miała miejsce w stosunku do funta. Dolar amerykański i euro straciły do jena po blisko 4%. Para GPP/JPY dodatkowo pokonała istotne wsparcie (138-139) w postaci dołków z poprzednich kilku tygodni, ustanawiając minimum bliskie wartości 133 (piątek godzina 15:00). Najbliższe wsparcie to poziom 131 - dołek 1995 roku. Para EUR/USD dwukrotnie (wtorek i czwartek) atakowała minima z poprzedniego tygodnia 1,2566. Za każdym razem kończyło się to znaczącym odreagowaniem umacniającym europejską walutę. Można zakładać że jeśli kolejna próba pokonania tego wsparcia zakończy się powodzeniem to dołek z końca października powinien paść już siłą rozpędu. Jeśli taki scenariusz będzie miał miejsce to kolejne wsparcie widzę na poziomie około 1,21 co odpowiada 50% wzrostów z lat 2000-2008. Nasza rodzima waluta w
ujęciu tygodniowym straciła na wartości. Pary USD/PLN, EUR/PLN i CHF/PLN zakończyły tydzień zmianą o około 3%. Na wykresach można zaobserwować, że wyrysowały się formacje przypominające swym kształtem trójkąt. Jeśli nastąpi wybicie górą z tych formacji to prawdopodobny stanie się scenariusz dynamicznej deprecjacji złotówki.

Raport przygotował zespół Doradców Finansowych Xelion w składzie:
Łukasz Bugaj, Jarosław Godyń, Zofia Kamińska, Michał Kurpiel, Paweł Pilzak, Adam Piotrowski, Tomasz Ray-Ciemięga, Piotr Trzeciak, Kamila Urbańska-Pałac.