Reklamowane jako zdrowy dodatek do diety. Testy pokazały, co kryje się w skyrach

Jogurt skyr reklamowany jako prosto z Islandii, z etykietą "0% tłuszczu", zagościł na dobre w lodówkach Polek i Polaków. Za gęstą konsystencją kryją się pytania, o których reklamy milczą — podkreśla organizacja konsumencka Pro-Test.

Badania czterech popularnych skyrów truskawkowych na zawartość szkodliwych substancji (421 pestycydów, w tym chloranów) przeprowadziło na zlecenie organizacji Pro-Test akredytowanymi metodami badawczymi laboratorium Zakładu Badania Bezpieczeństwa Żywności Instytutu Ogrodnictwa Państwowego Instytutu Badawczego w Skierniewicach. Badacze wykryli pozostałości chloranu.

Chloran to związek chemiczny, który pochodzi najprawdopodobniej ze środków służących do czyszczenia i dezynfekcji linii produkcyjnych. Może powodować potencjalnie poważne skutki zdrowotne. UE ustaliła normę chloranu dla żywności przeznaczonej dla niemowląt i małych dzieci na poziomie 0,01 mg/kg.

W jednym skyrze fundacja Pro-Test wykryła także pozostałości pestycydu – kwasu fosfonowego.

Czym właściwie jest skyr?

Od zwykłego jogurtu skyr różni się przede wszystkim wyższą zawartością białka i mniejszą ilością tłuszczu. Skyr pochodzi z Islandii i może się tam poszczycić ponad tysiącletnią historią. Tradycyjny islandzki skyr był wytwarzany z mleka, do którego dodawano podpuszczkę. W polskich skyrach z naszego testu podpuszczki w składzie nie ma. Za to są żywe kultury bakterii jogurtowych – podobnie jak w zwykłych jogurtach.

Test jogurtów skyr

1. BAKOMA SKYR MALINA-TRUSKAWKA

Na pierwszym miejscu w rankingu organizacji Pro-Test uplasował się produkt marki Bakoma – skyr malina-truskawka. Choć, jak zauważają autorzy raportu, tak naprawdę jego nazwa powinna brzmieć "truskawka-malina", ponieważ na etykiecie czytamy, że ma minimalną ilość malin – jedynie 0,3 proc. Truskawki zaś stanowią 2,4 proc. składu. Ten skyr ma jednocześnie najniższą zawartość owoców w teście. Z tego powodu obniżyliśmy mu ocenę za skład.

Jednak należy pamiętać, że jogurty czy skyry nie są dobrym źródłem owoców w diecie. Skyr – niezależnie od tego, ile by miał owoców – nie zastąpi jednej z pięciu porcji warzyw i owoców dziennie zalecanych przez normy żywieniowe - podkreśla Pro-Test.

Warto wspomnieć, że ma on dwa składniki, które Pro-Test ocenił negatywnie: cukier i aromaty. To niewiele niekorzystnych składników w takim produkcie, jakim jest skyr, w porównaniu z dłuższymi i mniej korzystnymi składami konkurencyjnych badanych jogurtów. Trzeba tu jednak zaznaczyć, że cukru w Bakomie jest najwięcej spośród badanych produktów – 13,4 g/100 g. To oznacza, że wraz z całym opakowaniem tego skyru zjadamy cztery łyżeczki cukru. Jako że wiele osób sięga po skyr jako zdrowy składnik diety, to zdecydowanie za dużo.

Aromat, co podkreślają autorzy analiz, znajduje się on we wszystkich skyrach z testu. Według autorów analizy, truskawek i innych składników truskawkowych (np. przecieru) jest w nich na tyle mało, że producenci "podkręcili" smak i zapach, dodając aromat.

Według organizacji konsumenckiej największą zaletą skyru Bakomy w porównaniu z pozostałymi badanymi produktami jest brak szkodliwych substancji. Laboratorium nie wykryło w nim ani chloranu, ani innych pozostałości pestycydów.

2. PILOS SKYR W STYLU ISLANDZKIM TRUSKAWKA

Drugie miejsce w rankingu zajął skyr Pilos marki własnej Lidla. Wykryto w nim kwas fosfonowy – pochodzący z pestycydów stosowanych do ochrony roślin przed chorobami grzybowymi (fungicydów). W badanym skyrze kwasu fosfonowego było 0,20 mg/kg. Jest to stosunkowo mało toksyczna substancja. Dopuszczalne dzienne spożycie (ADI) kwasu fosfonowego wynosi 2,25 mg na każdy kilogram masy ciała na dzień.

Skąd kwas fosfonowy w skyrze? Może pochodzić albo z truskawek, albo z mleka. W tym pierwszym wypadku truskawki musiałyby być bardzo zanieczyszczone kwasem fosfonowym, biorąc pod uwagę fakt, jak niewielką część składu skyru Pilos stanowią.

Jak podkreśla Pro-Test, skyr Pilos nie ma dodatku cukru. To duży plus. Ma jednak coś, co go zastępuje – sztuczne słodziki: aspartam i acesulfam K. Mimo swojej złej sławy nie są one szkodliwe w umiarkowanych ilościach, w jakich jadamy je w naszej diecie. Jeśli alternatywą są skyry z 10 g cukru w 100 g albo z jeszcze większą jego ilością, to wybór produktu ze sztucznymi słodzikami wydaje się rozsądniejszy. Minusem sztucznych słodzików dodanych do skyru z Lidla może być nieprzyjemny chemiczny posmak, którego nie każdy lubi – czytamy w rankingu Pro-Test.

Ponadto w składzie Pilosa znajdują się: skrobia modyfikowana oraz substancje zagęszczające: pektyny i guma ksantanowa – składniki, bez których skyr o dobrym składzie się obejdzie, o czym świadczą produkty z testu, do których te "ulepszacze" nie zostały dodane. Dlatego to kolejne minusy na koncie skyru z Lidla.

Jogurt otrzymał od autorów rankingu skyrów  jeszcze jeden minus – za dodatek aromatu. Mimo że jest on oznaczony jako "naturalny", to nie musi oznaczać, że pochodzi z truskawek. Mógł powstać z jakiejś innej substancji – ważne, tylko by była pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego. To już wystarczy, by producent mógł użyć określenia "naturalny" w stosunku do aromatu.

3. FRUVITA JOGURT TYPU ISLANDZKIEGO SKYR TRUSKAWKA

Trzecie miejsce w teście zajął jogurt marki własnej sieci sklepów Biedronka. Laboratorium wykryło w nim chloran – stąd obniżona ocena za zawartość szkodliwych substancji. Ilość chloranu we Fruvicie wynosi 0,014 mg/kg. Nie ma ustalonej górnej bezpiecznej granicy dla chloranu w skyrach. Jest za to norma dla żywności przeznaczonej dla niemowląt i małych dzieci, która wynosi 0,01 mg/kg.

Pod względem składu Fruvita wypada całkiem dobrze. Ma 8 proc. truskawek, co być może wydaje się niewiele, ale na tle pozostałych testowanych skyrów to najwyższa zawartość owoców (ex aequo z Piątnicą).

Ilość cukru w skyrze Biedronki to 10 g/100 g. Wśród skyrów z testu słodzonych cukrem to najmniej (na równi z Piątnicą), lecz wciąż dużo, bo aż trzy łyżeczki w opakowaniu.

Również dodatek aromatu w skyrze Fruvita oceniono negatywnie.

4. PIĄTNICA SKYR JOGURT TYPU ISLANDZKIEGO Z TRUSKAWKAMI

Ostatnie miejsce zajmuje skyr Piątnicy przede wszystkim z uwagi na najwyższą zawartość szkodliwego chloranu. Laboratorium wykryło w nim 0,021 mg/kg tej toksycznej substancji. To ponad dwa razy więcej niż ilość dozwolona w żywności dla niemowląt i małych dzieci.

Również skład i ilość cukru obniżają ocenę tego skyru. W składzie producent wymienia następujące "ulepszacze", których można by uniknąć: substancje zagęszczające – pektyny i mączka chleba świętojańskiego – oraz naturalne aromaty.

W skyrze Piątnicy truskawki stanowią 8 proc., ale tej informacji producent nie przekazuje konsumentom bezpośrednio. Trzeba to sobie dopiero obliczyć. A nie jest to proste i oczywiste. Z informacji podanych na opakowaniu konsument może wywnioskować, że owoców jest znacznie więcej. 20 proc.

Źródło: pro-test.pl