Senat za ustawą rozszerzającą kompetencje BFG i KNF

Ustawa zawiera przepisy implementujące dwie dyrektywy unijne: 2014/59/UE z 15 maja 2014 r. ustanawiającą ramy na potrzeby prowadzenia działań naprawczych oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w odniesieniu do instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych (BRRD) oraz 2014/49/UE z 16 kwietnia 2014 r. w sprawie systemów gwarancji depozytów (DGSD).

Celem tej pierwszej jest ustanowienie w państwach członkowskich takiego systemu, w którym możliwość zaangażowania pieniędzy podatników w ratowanie sektora bankowego zostanie w znacznym stopniu ograniczona. W przypadku problemów sektora bankowego, w pierwszej kolejności straty mają ponosić wierzyciele i akcjonariusze banków. Natomiast celem dyrektywy DGSD jest wzmocnienie stabilności systemu bankowego i zwiększenie ochrony deponentów m.in. przez wyeliminowanie niektórych różnic w ustawodawstwach państw członkowskich w odniesieniu do przepisów dotyczących zasad funkcjonowania systemów gwarancji depozytów.

W myśl ustawy w Polsce organem ds. przymusowej restrukturyzacji (resolution) ma być Bankowy Fundusz Gwarancyjny.

Senatorowie zaproponowali w środę kilkadziesiąt poprawek, opracowanych przez senacką komisję budżetu i finansów. Jedna z nich obniża o połowę wysokość kapitału początkowego niezbędnego do utworzenia nowego zrzeszenia banków spółdzielczych. Pierwotnie w ustawie zapisano, że ma on wynosić 20 mln euro, senatorowie zaproponowali obniżenie go do 10 mln euro. Inna zmienia wymogi do zasiadania w Radzie BFG - wyklucza z niej podmioty o charakterze niepublicznym, w tym Związek Banków Polskich. Jak powiedział w czasie debaty Marek Bierecki (PiS), decyzja ta jest spowodowana uprawnieniami i instrumentami, jakie ustawa daje BFG do przeprowadzenia postępowania przymusowej restrukturyzacji: sprzedaży przedsiębiorstwa bankowego, wprowadzenia instytucji pomostowej, umorzenia lub konwersji zobowiązań czy wydzielenia aktywów. Według Biereckiego nie można w tej sytuacji dopuścić do lobbingu podmiotów niepublicznych.

Senat przyjął poprawkę, która stanowi, że zaproponowane przepisy dot. przymusowej restrukturyzacji będą stosowane od 1 stycznia 2017 r. zarówno wobec SKOK-ów, jak i innych podmiotów wymienionych w ustawie. Zaakceptował też szereg poprawek o charakterze korygującym lub doprecyzowującym.

Senatorowie odrzucili natomiast poprawki wniesione przez Kazimierza Kleinę (PO). Proponował on, by nie wprowadzać zawartej w ustawie zmiany, że wpłaty do BFG nie są uznawane za koszty uzyskania przychodów dla celu obliczania podatku dochodowego i zapisać, że zasada ta obowiązuje wszystkie instytucje, także SKOK-i. Chciał też, by Związek Banków Polskich był reprezentowany w Radzie BGK; przekonywał, że powinno tak się stać, bo Związek przekazuje do Funduszu składki.

Prace nad ustawą były prowadzone w przyśpieszonym tempie, bo w końcu maja z powodu niewdrożenia dyrektywy ws. systemów gwarancji depozytów Komisja Europejska złożyła pozew przeciwko Polsce i wystąpiła o nałożenie na RP okresowej kary pieniężnej o dziennej stawce w wysokości 51 tys. 456 euro, naliczanej od dnia ogłoszenia wyroku. Termin, do którego Polska musi złożyć kolejną informację na temat stanu wdrożenia dyrektywy, mija 29 czerwca.

Ustawa reguluje szczegółowo przebieg procesu przymusowej restrukturyzacji włącznie z zasadami współpracy organu przymusowej restrukturyzacji (BFG) z organem nadzoru (Komisja Nadzoru Finansowego - KNF) i pozostałymi instytucjami sieci bezpieczeństwa finansowego (minister finansów i Narodowy Bank Polski) oraz organami przymusowej restrukturyzacji z innych państw w ramach prowadzenia tego postępowania w odniesieniu do grup bankowych.