Śląskie/ W Kontrakcie Terytorialnym przedsięwzięcia za 41 mld zł

Kontrakt Terytorialny jest obowiązującym w latach 2014-2023 porozumieniem rządu z samorządami ws. koordynowania dużych, priorytetowych dla regionów inwestycji. Ich finansowanie ma pochodzić z różnych źródeł, m.in. ze środków regionalnych i krajowych.

Podobne kontrakty będą miały wszystkie województwa. Zatwierdzony w środę przez Radę Ministrów pierwszy z nich - dla woj. śląskiego - podpisał w czwartek z marszałkiem Mirosławem Sekułą i wicemarszałkiem Arkadiuszem Chęcińskim wiceminister infrastruktury i rozwoju regionalnego Adam Zdziebło. Jako drugi podpisany ma zostać w sobotę kontrakt dla woj. podlaskiego.

Podczas czwartkowej uroczystości w Katowicach Zdziebło akcentował, że wartość projektów w kontrakcie dla woj. śląskiego jest ściśle dostosowana do możliwości ich koordynatorów. Kontrakt ten jest największy w Polsce; zdaniem wiceministra "ma kształt optymalny - taki, na jaki woj. śląskie dzisiaj stać".

"Kontrakt ma horyzont dziesięcioletni, czyli dłuższy niż budżet europejski na lata 2014-2020. To powoduje, że jest to dokument najważniejszy w hierarchii tych wszystkich dokumentów europejskich, które są teraz na ostatnim etapie negocjacji. Teraz brakuje mu tylko zamknięcia procesu negocjacyjnego programów europejskich na nowy budżet" - zaznaczył Zdziebło.

"Co ważne, to dokument żywy, który (...) będzie podlegał ciągłej aktualizacji. Dziś pokazujemy duży zbiór projektów, które w nim się znajduje, natomiast mogą w nim znaleźć się kolejne zadania inwestycyjne - będzie nowelizowany praktycznie każdego roku" - dodał wiceminister.

Marszałek woj. śląskiego Mirosław Sekuła nawiązał do zawartego w 1995 r., jeszcze przed utworzeniem samorządu województwa, tzw. Kontraktu dla Śląska. Jak akcentował, był to wówczas jedyny taki w Polsce dokument - podpisany przez rząd Józefa Oleksego ze środowiskami ekonomicznymi i gospodarczymi regionu, który przyczynił się do restrukturyzacji śląskiego przemysłu.

"Dzisiaj woj. śląskie po raz kolejny podpisuje tak ważny dokument jako pierwsze w kraju" - mówił marszałek. "Kontrakt zawiera listę kilkudziesięciu inwestycji, od realizacji których uzależniamy dalszy rozwój regionu" - zaakcentował.

Główna grupa projektów w kontrakcie dotyczy infrastruktury. Priorytetowe - to np. trwająca już budowa autostrady A1 Pyrzowice-Częstochowa i budowa trasy S1 Pyrzowice-Bielsko-Biała. Wiele projektów dotyczy linii kolejowych: rewitalizacja linii wiodącej obok lotniska w Pyrzowicach, modernizacje głównych linii Katowice-Kraków i do czeskiej granicy w Zebrzydowicach, a także prace na tzw. magistrali węglowej i wielu ważnych w regionie połączeniach, m.in. Będzin-Katowice-Tychy-Czechowice-Dziedzice, Gliwice-Bytom-Chorzów Stary, Katowice-Chorzów Batory, Częstochowa-Zawiercie, Sosnowiec Płd.-Tunel czy Mysłowice Brzezinka-Oświęcim.

Inne zaplanowane w dokumencie przedsięwzięcia obejmują badania i rozwój (przede wszystkim medycyna i np. czyste technologie węglowe), energetykę (projekt Polskich Inwestycji Rozwojowych dot. Elektrowni Łagisza czy projekt likwidacji niskiej emisji w aglomeracji katowickiej), środowisko (likwidacja składowiska po Zakładach Chemicznych "Tarnowskie Góry"), zdrowie oraz edukację (modernizacja i rozbudowa Planetarium Śląskiego).

Sekuła zaznaczył, że jest grupa projektów, które, choć były w mandacie negocjacyjnym samorządu, znalazły się na razie poza kontraktem. Ich wprowadzenie do dokumentu i realizacja uzależnione będą m.in. od wyników trwających jeszcze negocjacji z Komisją Europejską dot. dokumentów strategicznych bądź programów operacyjnych. To niektóre projekty z obszarów gospodarki wodnej, gospodarki odpadami, zdrowia, bezpieczeństwa (np. powodziowego) i innowacji.

Przedstawiciele urzędu marszałkowskiego wskazują też, że choć część zawartych obecnie w kontrakcie 77 przedsięwzięć ma charakter priorytetowy, a inne warunkowy, nie należy przywiązywać się do tego podziału. Ostateczna realizacja będzie zależała m.in. od dostępności środków, ale też stopnia i jakości przygotowania projektu. Niektóre projekty mają pojawić się w kontrakcie po zakończeniu negocjacji programów operacyjnych. Część projektów zgłaszanych pierwotnie do kontraktu samorząd chce realizować, ale niejako na własną rękę - w ramach regionalnego programu operacyjnego.