Wyrok SN zapadł na skutek pozwu członka jednej z krakowskich spółdzielni mieszkaniowych. Mężczyzna domagał się unieważnienia uchwały spółdzielni w sprawie wyborów i powołania nowej rady nadzorczej w 2011 r. Wskazywał, że w radzie zasiadają osoby, które nie powinny otrzymać tego mandatu.
Źródłem sporu była nowelizacja ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych z czerwca 2007 r. Wprowadziła ona zasady dotyczące powoływania rad nadzorczych, m.in. ustaliła maksymalną trzyletnią kadencję rad i zakaz zasiadania w radzie dłużej niż przez dwie kolejne kadencje. Poprzednie przepisy pozostawiały te sprawy spółdzielniom do uregulowania w ich statutach.
Przepisy przejściowe nowelizacji czerwcowej z 2007 r. wprowadziły dodatkową zasadę, w myśl której liczbę kadencji oblicza się biorąc pod uwagę dotychczasowy staż członka rady nadzorczej. To oznaczało obowiązek brania pod uwagę również okresów zasiadania w radzie nadzorczej spółdzielni mieszkaniowej przed wejściem w życie nowelizacji, tj. przed końcem lipca 2007 r.
Przepisy przejściowe zostały jednak uznane za niezgodne z konstytucją - tak orzekł Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 15 lipca 2009 r. (sygn. akt K 64/07).
Sąd I instancji unieważnił jednak uchwałę spółdzielni w całości, pozbawiając mandatów wszystkich członków rady.
Wyrok ten zmienił sąd II instancji, który wprawdzie podtrzymał unieważnienie mandatów części członków rady, ale tylko tych, którzy zasiadali w radzie nadzorczej poprzednich kadencji, tj. w latach 2003 - 2008 i 2008 - 2011. Łącznie stanowiska w radzie utraciło czterech członków.
W środę Sąd Najwyższy uchylił te orzeczenia (sygn. III CSK 268/12). Tym samym SN przywrócił ważność mandatów wszystkich członków rady nadzorczej krakowskiej spółdzielni, wybranych w 2011 r.
"Nie może być tak, że wprowadza się zmiany przepisów, obowiązujące już w trakcie trwającej kadencji" - uzasadniał wyrok sędzia Jan Górowski, przytaczając wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 15 lipca 2009 r.
To oznacza - zdaniem SN - że nie można stosować obecnie obowiązujących zasad wstecz i brać pod uwagę zasiadania w radach nadzorczych spółdzielni mieszkaniowej wcześniejszych kadencji, sprzed obowiązywania nowelizacji czerwcowej. Nowe zasady stosowane mogą być tylko dla członków rad, których kadencje rozpoczęły się po 1 sierpnia 2007 r. - uznał SN.
Na skutek środowego wyroku SN w radach nadzorczych spółdzielni mieszkaniowych mogą zasiadać także te osoby, które były członkami rad więcej niż dwie kadencje zaczynające się przed 1 sierpnia 2007 r.
