Światowy Dzień Kosmosu. Zobacz, ile wydają największe agencje kosmiczne na świecie

21 maja obchodzimy Światowy Dzień Kosmosu, ustanowiony z inicjatywy amerykańskich astronautów.

Od czasu, kiedy radziecki kosmonauta Jurij Gagarin trafił w przestrzeń kosmiczną w 1961 roku jako pierwszy człowiek, w kosmosie przebywało już ponad 470 astronautów z blisko 30 krajów.

Od ponad 50 lat trwa zatem kosmiczny wyścig. Wiele się jednak zmieniło w stosunku do pierwszych założeń podboju kosmosu. Przestrzeń ta nie jest już tylko nieodkrytym obszarem badań, ale również ogromną szansą dla krajowych gospodarek.

Z okazji Dnia Kosmosu sprawdziliśmy, które kraje wydają na podbój kosmosu i jak w tym zestawieniu wypada Polska i utworzona w ubiegłym roku Polska Agencja Kosmiczna.

500 milionów dolarów - tyle według oficjalnych informacji na badanie kosmosu przeznacza rocznie irańska agencja - Iran Space Agency.

Irańska Agencja Kosmiczna powstała w 2004 roku. Oficjalnie jej głównym zadaniem jest wspieranie irańskich firm i przemysłu we wszelkich działaniach związanych z przestrzenią kosmiczną. Wiadomo jednak, że agencja kosmiczna działa w bliskim porozumieniu z organami odpowiedzialnymi za program atomowy.

Konstruktorzy agencji pomagają na przykład przy opracowywaniu pocisków balistycznych.

Ponad miliard dolarów rocznie przeznacza Włoska Agencja Kosmiczna (Agenzia Spaziale Italiana) na badania.

Rządowa agencja powstała w 1988 roku z zamiarem koordynowania i współfinansowania krajowych działań w zakresie podboju kosmosu. Co ciekawe, wczesne projekty były realizowane we współpracy z amerykańską NASA. To ostatecznie doprowadziło do rozwoju pierwszego satelity Włoch.

ASI dzięki tej współpracy odgrywa dziś kluczową rolę na szczeblu europejskim. Włochy są trzecim krajem w Europie pod względem rocznych nakładów na Europejską Agencję Kosmiczną.

China National Space Administration, czyli Chińska Agencja Kosmiczna, dysponuje rocznie budżetem w wysokości około 1,3 miliarda dolarów - szacują eksperci dla agencji Reuters. Oficjalnie Chińczycy utrzymują, że jest to nie więcej niż 500 milionów dolarów.

Biorąc jednak pod uwagę ich plany wysłania w 2016 roku w przestrzeń kosmiczną bezzałogowych laboratoriów kosmicznych i satelitarnych, trudno uwierzyć w tak niski budżet agencji.

Indyjska Organizacja Badań Kosmicznych dysponuje podobnymi środkami, co chińska agencja kosmiczna. Rocznie przeznacza na badania ponad 1,3 miliarda dolarów.

Poza wynoszeniem satelitów indyjskich, ISRO oferuje również innym krajom kosmiczne usługi, takie jak wysyłanie sprzętu na rakietach nośnych.

The German Aerospace Center, czyli Niemiecka Agencja Kosmiczna, każdego roku ma do wydania ponad 2 miliardy dolarów na bieżącą działalność.

Agencja powstała w 1969 roku.

Jednym z jej największych osiągnięć i dodatkowo wkładem w europejski program Mars Express jest kamera, składająca się z wielu soczewek, co pozwala uzyskać obraz o bardzo wysokiej jakości.

Japan Aerospace Exploration Agency, utworzona w 2003 roku, dysponuje z kolei budżetem w wysokości 2,5 miliarda dolarów.

Ostatnim projektem, nad którym intensywnie pracuje agencja, jest program wysyłania załogowych misji na Księżyc. Dodatkowo agencja interesuje się eksploracją niektórych asteroid.

Francuska agencja kosmiczna, czyli National Centre for Space Studies (CNES), wydaje każdego roku na programy kosmiczne aż 2,8 miliarda dolarów. To największy budżet wśród europejskich krajowych agencji kosmicznych.

Francuska agencja jest nieliczną, która zdecydowała się przeznaczyć pieniądze na badania nad... UFO. W latach 2006-2007 opublikowanych zostało prawie 6 tysięcy materiałów na ten temat. Cały raport ma ponad... 100 tysięcy stron, na których między innymi spisane są zeznania świadków i zebrane wszystkie fotografie na ten temat.

Trzecim największym budżetem kosmicznym na świecie może się pochwalić Europejska Agencja Kosmiczna, czyli wspólna organizacja 22 państw (w tym również Polski). Co roku na badanie kosmosu może przeznaczyć ponad 5 miliardów dolarów.

ESA finansowana jest głównie ze składek członków - największymi płatnikami są Francja, Niemcy i Włochy. Polska corocznie musi wpłacać do kasy agencji prawie 30 mln euro, ale 45 i więcej procent z tych środków może co roku wracać do polskich przedsiębiorców. Muszą oni tylko startować w organizowanych przez ESA konkursach.

Rosyjska agencja kosmiczna, znana bardziej pod nazwą Roskosmos, dysponuje rocznym budżetem w okolicach 10 miliardów dolarów.

Chociaż Rosja przez lata nie ustępowała Amerykanom pod względem wydatków, to w przyszłym roku będzie musiała odpuścić walkę. Władimir Putin już zapowiedział, że budżet spadnie do niecałego miliarda dolarów. Wszystko ze względu na konieczność bilansowania budżetu.

Jednocześnie, jak wynika z oficjalnych zapowiedzi rosyjskich władz, w ciągu najbliższych 10 lat Rosja przeznaczy na kosmos 37 miliardów dolarów, czyli średnio 3,7 miliarda rocznie.

18 miliardów dolarów przeznaczą Stany Zjednoczone na działanie NASA (National Aeronautics and Space Administration) tylko w tym roku. Z kolei według projektu budżetu na 2016 r. amerykańska agencja straci 500 milionów dolarów.

Ostatnim - sztandarowym projektem, nad którym głowi się NASA - jest próba wysłania człowieka na Marsa do końca 2037 roku. W tej chwili pracuje już tam łazik kosmiczny - Curiosity.

W ubiegłym roku Sejm uchwalił ustawę powołującą Polską Agencję Kosmiczną, z kolei w październiku została ona podpisana przez prezydenta Bronisława Komorowskiego. To oficjalnie rozpoczęło działania na rzecz utworzenia krajowej agencji.

Według wstępnych planów POLSA ma koordynować działania kosmicznego sektora w Polsce. Dziś większość zadań jest rozproszonych pomiędzy różne instytucje i resorty. Dodatkowo agencja z biegiem czasu ma tworzyć własne laboratoria i na przykład usprawniać dzielenie się wiedzą pomiędzy firmami a badaczami.

Część ekspertów sugeruje, że Polska wciąż ma szanse na stanie się liderem w dziedzinie tworzenia małych satelitów.

Koszty funkcjonowania Agencji oszacowano wstępnie na poziomie 10 milionów złotych rocznie. Siedziba PAK (lub POLSA, gdyż tak również nazywa się agencję) mieści się w Gdańsku, chociaż wciąż trwają tam prace przygotowawcze. Od kwietnia trwa rekrutacja pracowników - na wstępie ma to być około 50 etatów.