Tak zmieniają się emerytury w 2013 roku

Nowelizacja ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przewiduje, że od 2013 r. wiek emerytalny będzie wzrastał o trzy miesiące każdego roku. Tym samym mężczyźni osiągną docelowy wiek emerytalny (67 lat) w 2020 r., a kobiety - w 2040 r. Nowe regulacje przewidują też możliwość przejścia na wcześniejszą, tzw. częściową emeryturę.

Prawo do takiego świadczenia miałyby kobiety w wieku 62 lat z co najmniej 35-letnim stażem ubezpieczeniowym (obejmującym okresy składkowe i nieskładkowe) oraz mężczyźni, którzy ukończyli 65 lat i mają co najmniej 40 lat stażu ubezpieczeniowego. Częściowa emerytura stanowiłaby 50 proc. pełnej kwoty emerytury z FUS.

W listopadzie 2011 roku Trybunał Konstytucyjny wszczął postępowanie w sprawie podniesienia wieku emerytalnego do 67. roku życia. Zrobił to na wniosek Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych, Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" oraz grupy posłów. We wniosku do Trybunału OPZZ stwierdził, że nowe przepisy zmieniają reguły gry podczas jej trwania. Chodzi o objęcie nowymi przepisami osób, które już są na rynku pracy. Trybunał ma rozpatrzyć wnioski w pełnym składzie, a postępowanie merytoryczne w takich sprawach trwa średnio kilkanaście miesięcy.

Zgodnie z wyliczeniami rządu podwyższenie wieku emerytalnego ma przynieść finansom publicznym oszczędności: w 2013 r. 0,6 mld zł, w 2014 r. - 2,4 mld zł, a w 2015 r. - 5,5 mld zł. W kolejnym roku zmiany mają dać oszczędności rzędu 10 mld zł, w 2017 r. - 18 mld zł, a w 2018 r. - 26,4 mld zł. W latach 2019-2020 oszczędności wyniosą odpowiednio: 35,2 mld zł i 48,7 mld zł. Skumulowane oszczędności dla funduszu emerytalnego do roku 2060 wyniosą ponad 600 mld zł.

Zgodnie z ustawą zmiana nie obejmie kobiet urodzonych przed 1 stycznia 1953 r. i mężczyzn urodzonych przed 1 stycznia 1948 r. Kobieta urodzona od 1 stycznia 1953 r. do 31 marca 1953 r. będzie musiała pracować 60 lat i jeden miesiąc, a urodzona od 1 kwietnia 1953 r. do 30 czerwca 1953 r. - 60 lat i dwa miesiące.

Podobnie mężczyzna urodzony od 1 stycznia 1948 r. do 31 marca 1948 r. będzie pracował 65 lat i jeden miesiąc, a urodzony od 1 kwietnia 1948 r. do 30 czerwca 1948 r. - 65 lat i dwa miesiące.

W 2013 roku odłożymy więcej pieniędzy w IKE. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej podniosło roczny limit wpłat na Indywidualne Konta Emerytalne do wysokości 11 139 złotych (w porównaniu do 10 578 złotych w 2012 roku). Oznacza to, że osoba, która zechce w nadchodzącym roku dokonywać równych wpłat co miesiąc np. za pomocą zlecenia stałego, może odkładać na IKE aż 928,25 złotych miesięcznie.

W przypadku IKZE maksymalna wpłata w 2013 roku wynosi 4231,20 zł (kwota ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe za rok 2012: 105 780 zł razy 4 proc. = 4231,20 zł). Kwotę tę można podzielić na wpłaty miesięczne w maksymalnej wysokości 352,60 zł. Indywidualny limit wpłat na IKZE może być niższy. Jeśli natomiast limit indywidualny nie przekracza 4 proc. równowartości 12-krotności minimalnego wynagrodzenia za pracę, limit wpłat na IKZE w 2013 roku wynosi 720 zł (kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2012 roku wynosiła 1500 zł razy 12 = 18 000 zł; 18 tys. zł razy 4 proc. = 720 zł).

W 2013 roku zmieniła się także dozwolona wysokość sumy składek dodatkowych, jaką może wnieść uczestnik do jednego pracowniczego programu emerytalnego. W 2013 roku kwota ta wynosi 16 708,50 złotych - miesięcznie 1392,38 zł (wobec 15867 złotych w roku poprzednim).

Powrócono również do procentowej waloryzacji świadczeń. Podwyżka emerytur i rent w 2013 roku będzie ustalana na poziomie 20 proc. realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim roku kalendarzowym.

Tegoroczna podwyżka rent i emerytur wyniesie najprawdopodobniej 4,4 proc. (tak zapisano w projekcie budżetu na 2013 rok). Oznacza to, że średnia emerytura wzrośnie o ok. 75 zł, najniższa zaś o ok. 35 zł Im ktoś ma więc większe świadczenie, tym dostanie wyższą podwyżkę.

Ponadto do tej pory aby złożyć wniosek o emeryturę będąc pracownikiem w tzw. szczególnych warunkach lub charakterze na podstawie art. 184 o emeryturach lub rentach z FUS, należało rozwiązać stosunek pracy. Rozwiązanie to powodowało, że osoba, która o taką emeryturę się starała, mogła pozostać bez pracy i bez emerytury, jeśli okazało się, że nie ma odpowiedniego stażu do uzyskania emerytury na szczególnych zasadach. Od 1 stycznia 2013 roku takie rozwiązanie umowy o pracę nie jest konieczne.