Urlop wypoczynkowy: wyjaśniamy, komu i na jakich zasadach przysługuje
Prawo do płatnego wypoczynku przysługuje każdemu zatrudnionemu w oparciu o umowę o pracę. Bez znaczenia, czy jest to pełen etat, czy jakaś jego część ani to, od jak dawna pracuje on w obecnej firmie. Piszmy o tym w ramach akcji #WPnaLato.
Osoba, która po raz pierwszy podjęła pracę w danym roku kalendarzowym, prawo do urlopu wypoczynkowego uzyskuje z upływem każdego miesiąca pracy. W każdym kolejnym miesiącu nabywa prawo do 1/12 rocznego urlopu (z dołu).
Jego sytuacja zmieni się w kolejnym roku kalendarzowym, gdyż prawo do dni wolnych nabędzie już z góry. Oznacza to, że już w styczniu będzie mógł wystąpić nawet o kilkanaście dni wolnego – tak jak pracownicy z dłuższym stażem.
Ile dni wolnego przysługuje pracownikowi
Wymiar urlopu wypoczynkowego zależy od stażu pracy. Pracownik, który w swoim życiu przepracował mniej niż 10 lat, może liczyć na 20 dni wolnego. Z chwilą, gdy długość jego zatrudnienia przekroczy 10 lat, będzie mu przysługiwało 26 dni urlopu.
Do okresu zatrudnienia, od którego zależy wymiar urlopu, wlicza się wszystkie okresy poprzedniego zatrudnienia, bez względu na przerwy w zatrudnieniu oraz sposób ustania stosunku pracy, ale także okres nauki. W ten sposób absolwent szkoły wyższej już na starcie ma 8 lat stażu pracy.
Zobacz też: Wakacyjny urlop. Jak skutecznie odpocząć?
Okresy nauki, od których zależy wymiar urlopu, doliczane są w sposób następujący:
• Ukończenie zasadniczej lub innej równorzędnej szkoły zawodowej - 3 lata;
• Ukończenie średniej szkoły zawodowej - 5 lat;
• średniej szkoły zawodowej dla absolwentów zasadniczych (równorzędnych) szkół zawodowych - 5 lat;
• średniej szkoły ogólnokształcącej - 4 lata;
• szkoły policealnej - 6 lat;
• szkoły wyższej - 8 lat.
Lat nauki w różnych szkołach się nie sumuje.
*Czytaj też: Urlop okolicznościowy. Pracodawca nie może go odmówić*
Udzielanie urlopu wypoczynkowego
Kodeks pracy przewiduje, że jedna część urlopu musi wynosić co najmniej 14 dni kalendarzowych. Zgodnie z prawem pracownik może wnioskować, by wszystkie przysługujące dni wolne zostały mu udzielone jednorazowo, ale zgodę na to musi wyrazić pracodawca.
Ponadto pracownikowi przysługują 4 dni urlopu na żądanie. Nie są to dni dodatkowo doliczane do puli urlopowej, ale pochodzą z należnych mu 20 lub 26 dni wolnego. Dni na żądanie pracownik nie musi wcześniej wpisywać do planu urlopów – bo ze swojej natury mają służyć w sytuacjach nagłych, których nie da się przewidzieć.
Wynagrodzenie i ekwiwalent za urlop
Urlopy są płatne, co oznacza, że za czas pozostawania na urlopie pracownik ma prawo do takiego wynagrodzenia, jakie by otrzymywał, gdyby w tym czasie pracował.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl