Za ochronę naszego zdrowia odpowiada szef

- Wyższe koszty opieki zdrowotnej wynikają z większego wykorzystania usług medycznych i dłuższego życia
- Niemcy, Rosja, Francja i Irlandia podnoszą podatki i składki
- Firmy międzynarodowe powinny tworzyć „regionalne” komitety odpowiadające za kontrolę kosztów i zarządzanie ryzykiem

Według firmy doradczej Mercer, międzynarodowe organizacje powinny jak najszybciej poprawić sposób nadzorowania programów opieki medycznej oferowanych swoim pracownikom. Wraz z rosnącymi kosztami operacyjnymi, Mercer doradza firmom tworzenie regionalnych struktur odpowiadających za kierowanie i zarządzanie ryzykiem. Powinno to zapewnić dostosowanie do skomplikowanych reform opieki zdrowotnej przeprowadzanych w różnych krajach Europy i pozwolić na złagodzenie ich skutków finansowych.

„Regionalne komitety” - kontrola kosztów i zarządzanie ryzykiem

Międzynarodowe firmy zatrudniają różną liczbę pracowników w różnych lokalizacjach. W mniejszych jednostkach podejmowanie decyzji z zakresu świadczeń, w tym opieki medycznej, często należy do obowiązków lokalnego administratora lub osoby będącej na stanowisku HR Generalist, a nie specjalisty z zakresu świadczeń. W wyniku reform i coraz bardziej złożonych regulacji, korporacje będą zmuszone zatrudnić pracowników mających specjalistyczną wiedzę lub szukać innych metod dostosowania się do zmian. Bez podjęcia tych działań, firmy narażone będą na znaczny wzrost kosztów oraz na ryzyko pozostania w sprzeczności z nowo obowiązującymi regulacjami prawnymi.

Jak mówi Kamil Skowera, konsultant Mercer: "wszystkie państwa europejskie napotykają obecnie problemy związane z finansowaniem ochrony zdrowia. Zmagają się także z problemami starzenia się społeczeństwa, rosnącego popytu na opiekę zdrowotną oraz rosnących kosztów. Ochrona zdrowia jest systematycznie przenoszona na pracodawców i pracowników”. Kamil Skowera kontynuuje: “Firmy muszą szybko dostosować swoje systemy świadczeń, by działać zgodnie z przepisami prawa, zarządzać kosztami opieki oraz aby efektywnie wykorzystywać ewentualne zmiany w publicznej służbie zdrowia. Dla wielu firm takie działania przekraczają możliwości zatrudnionych pracowników”. Konsultanci Mercer sugerują, że w wielu przypadkach dobrym rozwiązaniem mogłoby być powołanie regionalnych komitetów, najlepiej pod przewodnictwem pochodzących z największych rynków regionalnych menedżerów odpowiedzialnych za świadczenia. Komitety te mogłyby spotykać się dwa razy do roku. Ich rolą mogłoby być formułowanie polityki korporacyjnej na różnych poziomach
oraz tworzenie zasad opieki zdrowotnej, określanie wytycznych dotyczących zarządzania kosztami i dostosowywanie programów medycznych do lokalnych przepisów prawa. Bieżąca realizacja przyjętej strategii oraz prowadzenie negocjacji z dostawcami opieki zdrowotnej odbywałaby się na poziomie lokalnym. *Rosnące koszty opieki zdrowotnej *

Większość krajów europejskich stara się ograniczać koszty publicznej opieki medycznej poprzez zmianę przepisów lub negocjacje warunków z dostawcami usług (między innymi prywatnymi szpitalami czy odnośnie refundowanych leków). Niektóre kraje starają się poprawić zakres opieki oraz dostępność poprzez nadawanie uprawnień do opieki medycznej większej liczbie osób w ramach programów ubezpieczeń publicznych, jak i prywatnych ubezpieczeń. Inne działania obejmują rozszerzenie listy podmiotów oferujących świadczenia medyczne, zapewniając pacjentom większy wybór, poprawę dostępu do specjalistów oraz poprawę jakości świadczonej opieki w ogóle.

W Wielkiej Brytanii poprzedni rząd zainwestował w National Health Service (NHS) w celu poprawy wyników leczenia chorób nowotworowych oraz chorób serca. W konsekwencji, w wyniku poprawy publicznej opieki w tym obszarze, pracodawcy byli w stanie sprofilować pakiety w innych kierunkach.

Anna Kober, senior broker w Mercer, komentuje sytuację w Polsce: „Obecnie toczy się debata nad projektem ustawy o dodatkowych ubezpieczenia zdrowotnych. Reforma ta ma na celu zwiększenie konkurencji na rynku świadczeń medycznych i uporządkowanie tematu dobrowolnych ubezpieczeń zdrowotnych.” Anna Kober dodaje: „Na tle reform przeprowadzanych obecnie w wielu krajach Europy, prace prowadzone przez Ministerstwo Zdrowia w Polsce wyglądają niestety dość mizernie. Nie rozwiązują bowiem podstawowego problemu braku środków pozwalających na finansowanie umożliwiające zapewnienie jakości usług medycznych na poziomie oczekiwanym przez pacjentów.

Projekt ustawy o dodatkowych ubezpieczeniach zdrowotnych właściwie nie zmieni dotychczasowego modelu finansowania opieki medycznej, a jedynie go w pewien sposób uporządkuje. Poziom wydatków na służbę zdrowia nie ulegnie jednak żadnemu znaczącemu zwiększeniu, gdyż nie zadbano o dodatkowe zachęty dla pracodawców czy też pracowników, aby zdecydowali się na dobrowolne ubezpieczenia zdrowotne. Planowana początkowo ulga podatkowa została zdecydowanie odrzucona przez Ministerstwo Finansów. Pewnym impulsem może być możliwość wykorzystania na ten cel środków z funduszu socjalnego. Ponadto nadal nierozwiązany pozostanie problem konieczności korzystania przez pacjentów tylko z najtańszych procedur medycznych, a nie tych gwarantujących najlepsze efekty leczenia.”

Anna Kober podsumowuje: „Planowane prace nad zmianą systemu ubezpieczeń zdrowotnych pozostają więc tylko pewną namiastką prawdziwej reformy służby zdrowia, na którą będziemy musieli dłużej poczekać.” *Reformy ochrony zdrowia w poszczególnych krajach w Europie *

Konsultanci Mercer przytaczają przykłady reform systemów opieki zdrowotnej w Niemczech, Rosji, Holandii, Danii, Francji, Austrii, Irlandii, Portugalii oraz Wielkiej Brytanii.

Niemcy

Temat reformy służby zdrowia pojawia się od momentu zjednoczenia Niemiec. Pierwotnie reforma miała na celu restrukturyzację systemu opieki we wschodnich Niemczech. Obecnie głównym dylematem jest to, czy poziom finansowania służby zdrowia jest wystarczający. W 2010 r. niemiecki rząd zatwierdził kontrowersyjną reformę, która zakładała zwiększenie składek pracodawcy i pracownika od 1 stycznia 2011 roku, pozwalając ubezpieczycielom na podniesienie składki pracownika w zależności od potrzeb. Pracodawcy i związki zawodowe sprzeciwiły się ustawie, której celem było zmniejszenie 11 miliardowego (11 miliardów euro) deficytu w systemie publicznej opieki zdrowotnej. Zgodnie z projektem, składki pracodawcy miały wzrosnąć do 7,3% a składki pracownika do 8,2%, co daje łączny wskaźnik na poziomie 15,5%. Poziom ten zostanie zamrożony, aczkolwiek ubezpieczyciele zachowają prawo do wyznaczania dodatkowej składki na pokrycie ich wydatków. Reforma miała również na celu obniżenie kosztów ponoszonych przez lekarzy, szpitale i
ubezpieczycieli.

Rosja
Premier Vladimir Putin zasygnalizował, że Rosja powinna rozpocząć reformę systemu opieki zdrowotnej na szeroką skalę w roku 2011. Zobowiązał się do przeznaczenia ponad 10 miliardów dolarów w najbliższych kilku latach na poprawę opieki zdrowotnej w kraju. Rząd planuje wyasygnować 824 milionów dolarów na poprawę efektywności wydatków publicznych i dostępu do usług medycznych oraz 4,7 miliarda dolarów na podniesienie wynagrodzeń personelu medycznego, zapewnienie pacjentom lekarstw i wyżywienia oraz zakup sprzętu diagnostycznego. Środki te mają trafić do systemu w wyniku podwyższenia obowiązkowej składki na opiekę medyczną płaconej przez firmy. Składka ta ma wzrosnąć z 3,1% do 5,1% od 2011.

Holandia

W 2006 roku dotychczasowy mieszany system publicznych i prywatnych funduszy opieki zdrowia został zniesiony na rzecz obowiązkowego systemu dla wszystkich mieszkańców Holandii. W starym systemie napotykano wiele problemów, takich jak zbyt duża złożoność, brak możliwości wyboru i konkurencji między dostawcami usług, a także dyskryminacja ubezpieczonych w przypadku poważnych chorób. Ustawa o ubezpieczeniach zdrowotnych (The Health Insurance Act), która weszła w życie w 2006 roku wprowadziła wiele przepisów, których rezultaty są obecnie monitorowane. Plan reformy opieki zdrowotnej przygotowany jest do 2012 r., w tym wprowadzenie Solvency II. Dania

Opieka zdrowotna jest obecnie finansowana z nowego “podatku zdrowotnego” (the new state health contribution), który jest rozdzielany w postaci grantów dla regionów i gmin. Państwo sfinansuje 80%, a regiony 20% kosztów opieki. Regionalne współfinansowanie ma na celu stworzenie zachęt dla gmin by promowały one działania prewencyjne i w konsekwencji ograniczały konieczność hospitalizacji. Nowy system ma być dla podatników bardziej przejrzysty, w odniesieniu do ich składek zdrowotnych.

Francja

We Francji utrzymuje się trend na obniżenie kosztów działania systemu ubezpieczeń społecznych. Od 2005 roku obniżono współczynnik refundacji kosztów poniesionych na opiekę zdrowotną z 80% na 78%. W styczniu 2011 r. wprowadzono nowy 3,5% podatek oraz zwiększono podatek zaliczany na składki w prywatnym ubezpieczeniu zdrowotnym (obecnie 6,7%).

Austria
Prace nad reformą systemu opieki zdrowotnej rozpoczęły się w styczniu 2011 r. i najprawdopodobniej potrwają do roku 2013. Chociaż szczegóły odnośnie wysokości składek nie zostały jeszcze podane, do głównych celów reformy opieki zdrowotnej będą należeć: nacisk na profilaktykę i promocję zdrowia, planowanie finansowe z działaniami konsolidacyjnymi, zapewnienie skuteczniejszej profilaktyki osobom ubezpieczonym, rozwój programów dla osób z chorobami przewlekłymi, rozwój narzędzi do pomiaru jakości systemu opieki zdrowotnej oraz restrukturyzacja szpitali.

Irlandia

W tym roku główny ubezpieczyciel (zarządzany przez państwo) ogłosił jedną z najwyższych w historii podwyżkę składek na dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne - nawet do 45%. Podatek na ubezpieczenie zdrowotne został także podniesiony z 185 do 205 euro za osobę dorosłą.

Portugalia

Ograniczono ulgi podatkowe za opiekę medyczną. ADSE (system opieki zdrowotnej dla pracowników sektora państwowego) przyjął rolę uzupełniającą do NHS (National Health Service). Rejestracja nowych pracowników jest dobrowolna. Obecnie toczą się dyskusje między innymi nt. nowej składki opłacanej przez przedsiębiorstwa państwowe (około 2,5% wynagrodzenia). Obliczono, że w tym roku budżet państwowego systemu opieki zdrowotnej będzie niższy o ok. 12%, a co za tym idzie oszczędności w wydatkach poszukiwane są aż w 10 różnych źródłach (np. 6% redukcja wydatków wynikająca ze zmniejszenia refundacji leków na receptę, obniżenie kosztów kontroli systemu, lepsze zarządzanie).

Wielka Brytania

Reforma państwowego systemu służby zdrowia miała rozpocząć się w 2011 r., chociaż dokładny termin nie jest znany z powodu licznych sprzeciwów wobec tych planów. Zgodnie z pierwotnym zamysłem, lekarze rodzinni mieliby ponosić większą odpowiedzialność za kontrolę kosztów. Państwo miałoby zrezygnować z regionalnych struktur administracyjnych i przejąć kontrolę nad około 80% ze 100 miliardów funtów budżetu NHS. To umożliwiłoby rządowi obniżenie kosztów zarządzania służbą zdrowia poprzez wyeliminowanie regionalnych struktur administracyjnych. Ponadto zmienione mają zostać zasady ograniczające dotąd szpitalom możliwość zarabiania na usługach medycznych oferowanych prywatnym pacjentom i uruchomiony zostanie bardziej konkurencyjny mechanizm prywatnej opieki medycznej.