Dodatkowa praca? Nie ma mowy!

Mój pracodawca nie życzy sobie, żebym pracował dodatkowo - mówi Marek Prok, pracownik agencji reklamowej. Prawo pracownika do podejmowania dodatkowego zatrudnienia gwarantuje zasada wolności pracy zawarta w konstytucji. Czy pracodawca może zabronić pracować podwładnemu dodatkowo?

- Od trzech lat pracuję w agencji reklamowej, ostatnio dostałem zlecenie od innej agencji. Bardzo się ucieszyłem, to ciekawy i ambitny projekt. Ta informacja dotarła jednak do mojego szefa, który wkrótce poprosił mnie o rozmowę. Pracodawca oświadczył mi, iż nie życzy sobie, żebym prowadził dodatkową działalność zawodową, bo to praca dla konkurencji. Poniekąd go rozumiem, ale przecież nie może mi zabronić dodatkowej formy zarabiania pieniędzy. W umowie o pracę, którą podpisywałem na początku pracy w agencji nie ma ani słowa o takich ograniczeniach. Myślę, że pracodawca nie może w ten sposób postępować – mówi Marek Prok.

Pracodawca może żądać, aby pracownik zaprzestał dodatkowej działalności, jeśli wykonywane przez niego dodatkowe zajęcie może prowadzić do naruszenia obowiązków pracowniczych. W celu ochrony interesów pracodawcy możliwe jest zawarcie umowy zakazującej działalności konkurencyjnej. Na mocy tej umowy pracownik zobowiązuje się do niepodejmowania działalności konkurencyjnej.

W przypadku, kiedy zwierzchnik wymaga od swojego pracownika, aby praca u niego była jedynym jego zatrudnieniem, samo podjęcie dodatkowych zajęć zarobkowych przez pracownika nie będzie wystarczającą przyczyną wypowiedzenia lub rozwiązania z nim umowy o pracę.

Szczególnie wtedy, gdy pomimo dodatkowego zatrudnienia pracownik nadal dobrze wywiązuje się ze swoich obowiązków pracowniczych i wykonywanie dodatkowego zatrudnienia nie wpływa niekorzystnie na interesy pracodawcy. Pracownik jest obowiązany dbać o dobro zakładu pracy, chronić jego mienie oraz zachowywać w tajemnicy poufne informacje, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na straty.

Poprzez działalność konkurencyjną nie można jednak rozumieć wszelkich dodatkowych zajęć zarobkowych. Zakaz prowadzenia działalności konkurencyjnej musi być odniesiony do przedmiotu działalności pracodawcy. Jest on określony w przepisach prawa lub w postanowieniach aktów założycielskich, statutów lub umów tworzących dany podmiot prawa. Umowa o zakazie konkurencji nie może zatem zobowiązywać pracownika do niepodejmowania działalności, która nie pokrywa się z działaniem pracodawcy.

Prawo pracownika do podejmowania dodatkowego zatrudnienia gwarantuje zasada wolności pracy zawarta w konstytucji. Pracownik ma prawo do dodatkowych zajęć zarobkowych i nie musi uzyskiwać na to zgody pracodawcy. Od tej zasady przewidziane są jednak wyjątki, do których należą m. in. pracownicy urzędów państwowych. Nie mogą oni podejmować dodatkowego zatrudnienia bez uzyskania uprzedniej zgody kierownika urzędu, w którym pracują.
(A.B.)