Fiskus idzie na wojnę z przekupnymi celnikami
"Zero tolerancji" dla korupcji w Służbie Celnej - to główne założenie projektu Programu antykorupcyjnego polskiej Służby Celnej 2010-2013+, zaprezentowanego przez wiceministra finansów Jacka Kapicę. MF przygotowało też strategię działania SC do 2015 r.
Kapica przyznał podczas środowego spotkania z dziennikarzami, że Służba Celna funkcjonuje w "okolicznościach, które stwarzają większą presję korupcyjną". Zdaniem wiceministra, teza programu to "zero tolerancji dla korupcji w Służbie Celnej".
Według Kapicy, zjawisko korupcji było w SC problemem strukturalnym, systemowym i kulturowym. - W latach 90. funkcjonowała opinia, że celnicy mogą mało zarabiać, bo sobie dorobią. Odrzucamy z założenia tego rodzaju myślenie - zapowiedział Kapica.
Poinformował, że wzmocnione zostaną "funkcje motywacyjne" wynagradzania funkcjonariuszy celnych, których zarobki mają być porównywalne z innymi służbami państwowymi, by uleganie presji korupcyjnej nie było powodowane potrzebami bytowymi. Dodał, że innym elementem programu będzie kształtowanie kultury funkcjonariuszy, czy pewnych procedur wewnętrznych oraz współpraca z innymi służbami.
Kapica powiedział, że wzrost liczby zatrzymanych, podejrzanych o korupcję celników nastąpił w latach 2006-2007, ale dotyczył przestępstw popełnionych pod koniec lat 90. i przed przystąpieniem Polski do UE. Wyjaśnił, że przestępstwa takie przedawniają się po 10 latach.
Z danych MF wynika, że w 2006 zarzuty korupcji postawiono 114 celnikom, w 2007 r. - 153, a w 2008 r. - 150. Wiceminister wyjaśnił, że od ponad roku ok. 160-170 funkcjonariuszy jest zawieszonych (gównie na granicy wschodniej) w pełnieniu obowiązków w związku z korupcją. Dodał, że przypadki przywracania do pracy zdarzają się sporadycznie. Osoby takie otrzymują połowę wynagrodzenia.
- Będziemy musieli zastanowić się, na ile możemy pozwolić sobie na to, żeby nie mieć człowieka w służbie, płacić mu połowę pensji i nie mieć rąk do pracy na granicy. W związku z tym podejmujemy decyzje o zwolnieniu takich osób ze służby, bo nie możemy dłużej czekać na rozstrzygnięcie sądowe - powiedział. Zastrzegł, że w przypadku ich uniewinnienia, będzie dla nich miejsce w SC.
Program antykorupcyjny towarzyszy dokumentowi "Służba Celna 2015+ Strategia Działania Na Lata 2010-2015". Według Kapicy, strategia ma być przede wszystkim instrumentem do zarządzania.
- Tego typu dokumenty są pewnym standardem w organizacjach biznesowych. Sądzę, że administracja i Służba Celna powinna również opierać się na tego rodzaju dokumentach, aby ich rozwój nie był chaotyczny, jednostkowy i tymczasowy, tylko skonkretyzowany. Wtedy my, nasi podwładni i funkcjonariusze wiemy dokąd zmierzamy, a opinia publiczna wie, czego może oczekiwać od administracji - powiedział Kapica.
Strategia formułuje misję Służby Celnej, wizję, kierunki rozwoju strategicznego, cele strategiczne i pośrednie. Do celów strategicznych zaliczono m.in.: zapewnienie skutecznego i efektywnego poboru podatków i należności celnych, ułatwienie legalnej działalności firm i usuwanie barier biurokratycznych, zwalczanie przestępstw i wykroczeń związanych z cłami, podatkami i hazardem czy zwiększenie prestiżu Służby Celnej.
Cele te mają być realizowane przez działania w ramach tzw. inicjatyw strategicznych. Wśród nich jako priorytetowe wymieniono m.in. wdrożenie programu e-Cło (do końca grudnia 2013 r.), modernizacje systemu poboru akcyzy (do grudnia 2013 r.), wdrożenie zintegrowanego systemu zarządzania zasobami ludzkimi (do końca września 2013 r.) czy wdrożenie spójnego systemu zarządzania ryzykiem dla potrzeb kontroli, audytu i ułatwień (do grudnia 2015 r.).