Jak zwrócić uwagę koledze z pracy?

Przeklina jak szewc i opowiada głupie kawały o blondynkach. Przy biurku powiesił sobie plakat z gołymi babkami, czym bulwersuje niektórych klientów. Spóźnia się do pracy albo wychodzi z niej przed czasem. Najwyższy czas, aby coś z tym zrobić.

Franek bardzo długo przymykał oko na to, co wyrabia Heniek, jego kolega zza sąsiedniego biurka. W końcu nie wytrzymał. Wyzwał go od największych egoistów, próżniaków i chamów. A widząc, że jego słowa trafiają w próżnię, poszedł na skargę do szefa. Ten ostro upomniał Heńka, ale już nazajutrz nie pamiętał o sprawie. Teraz Heniek triumfuje. Na każdym kroku daje odczuć Frankowi, że jest niezrównoważonym furiatem i wstrętnym donosicielem. W ten sposób Franka zaczęli postrzegać też pozostali współpracownicy. Chciał uwolnić siebie i innych od głupich zachowań Heńka, a został biurowym dziwakiem i kablarzem.

Być może Ty również masz w firmie tzw. trudnych ludzi, którym już dawno powinieneś zwrócić uwagę. Jeśli będziesz z tym zwlekał, kumulując w sobie złość i frustrację, grozi Ci – tak jak Frankowi – niekontrolowany wybuch gniewu. No i nic nie osiągniesz (bo cham pozostanie chamem), poza zepsuciem swego wizerunku – fajnego, spokojnego i mądrego faceta.

Jak skutecznie postępować z kolesiami, którzy Tobie i innym zatruwają życie w pracy, a jednocześnie nie zniszczyć własnej reputacji? Oto 9 zasad skutecznej komunikacji.

1. Reaguj natychmiast

Działaj szybko, z refleksem. Najlepiej zaraz po zaistnieniu sytuacji, której nie akceptujesz. Na przykład – widzisz, że kolega znów wychodzi z pracy pół godziny przed czasem, licząc na to, że Ty sam obsłużysz klientów albo skończysz raport. Nie czekaj ze zwróceniem mu uwagi do jutra. Zatrzymaj go w drzwiach. I powiedz bez owijania w bawełnę, co Cię irytuje i boli.

2. Operuj konkretami

W opisie drażniącej Cię sytuacji bądź precyzyjny. Same konkrety, żadnych ogólników. Nie mów: „Ty zawsze postępujesz nieodpowiedzialnie”. Albo „Na ciebie nigdy nie można liczyć”. Powiedz raczej: „Nie życzę sobie, byś się urywał z biura, zostawiając mnie z niedokończoną robotą, którą powinniśmy wykonać razem. To już trzecia taka sytuacja w tym tygodniu”.

3. Atakuj zachowanie, nie osobę

Uwagi typu „czuję się wykorzystany ” są lepsze niż krytyka w rodzaju „jesteś głupim, samolubnym draniem”. Druga wypowiedź zostanie uznana za atak, który trzeba natychmiast odeprzeć. Pierwsza może (choć nie musi) wywołać w koledze refleksję na własny temat. Niektórzy ludzie potrzebują, aby pokazano im lustro, ponieważ sami nie wiedzą, co robią źle i jak są postrzegani przez otoczenie.

4. Spróbuj zrozumieć

Lenistwo, nieodpowiedzialność, cwaniactwo? Niezorganizowanie? A może po prostu konieczność odebrania dziecka z przedszkola? Powody wychodzenia z biura przed czasem mogą być różne. Łatwo odsądzić kolegę od czci i wiary. Tymczasem może on mieć poważne problemy, np. rodzinne czy z samym sobą. Wtedy bardziej potrzebuje zrozumienia, współczucia, pomocy niż bezpardonowej krytyki.

Okazuj koledze szczerą sympatię i troskę. Nic nie wskórasz, dopóki będzie myślał, że się go czepiasz. Ważne, by zyskał pewność, że zależy Ci na nim, na jego pracy, karierze.

5. Bądź wymagający

Współczucie nie wyklucza jednak wymagań. Przeciwnie, musisz stanowczo wyrażać swoje oczekiwania. I przedstawiać konsekwencje, które spotkają współpracownika, gdy nie potraktuje Cię poważnie („jeżeli nadal będziesz zrzucał na mnie swoje obowiązki, poinformuję o tym szefa”).

Domagaj się od kolegi informacji zwrotnej – w końcu masz prawo wiedzieć, jakie kroki zdecydowała się podjąć w swojej sprawie.

6. Pokaż, co pozytywnego wyniknie ze zmiany

Powiedzieć koledze, że nie lubisz, jak się urywa z pracy, to stanowczo za mało. Trzeba mu pokazać, co zyska, kiedy przestanie to robić. Gdy będzie miał opinię osoby sumiennej, pracowitej, obowiązkowej, może liczyć na podwyżkę lub awans. Warto też przybliżyć delikwentowi ewentualne konsekwencje postępowania w dotychczasowy sposób („człowieku, jak się nie zmienisz, kierownik wyleje cię z pracy”).

Przedstawiaj brutalne fakty. Jeśli jednak okażesz krytycyzm lub zniecierpliwienie, nie licz na imponujące efekty. Jedynie zdobywając sympatię drugiego człowieka, masz szansę doprowadzić do widocznych i trwałych zmian w jego postawie.

7. Wywołaj autentyczne zaangażowanie

Kolega musi całkowicie zaakceptować fakt, że chodzi o jego problem – a nie Twój czy kogokolwiek innego. Dopiero wtedy przejmie inicjatywę.

Pomagaj, a nie wyręczaj. Nie zachowuj się jak Wujek Dobra Rada. Nie spodziewaj się, że narzucony przez Ciebie pomysł wywoła u niego konieczne zaangażowanie. Poproś go, by sam zaproponował jakieś rozwiązania. Na przykład – nie będzie wychodził z biura przed fajrantem, jeśli wynajmie osobę, która będzie odbierała dziecko z przedszkola.

1. Zachęcaj i wspieraj

Omawiając razem powody wychodzenia przed czasem albo inny problem, być może dostrzeżesz dobre rozwiązanie, którego on nie widzi. Zasugeruj, że warto postąpić tak czy inaczej. Niczego jednak nie narzucaj. W ostrym stresie podpowiedz koledze, że przydałaby się mu specjalistyczna pomoc. Znajdź telefon do świetnego psychoterapeuty. Jednak to on musi wykonać pierwszy ruch!

9. Cierpliwie czekaj na rezultaty

Nie przejmuj się, jeśli kolega raz czy drugi wróci do dawnych destrukcyjnych zachowań. Na wyrobienie nowych nawyków potrzeba czasu.

Wspólnie ustalcie małe, realistyczne cele. Nie spodziewaj się jednak natychmiastowych efektów. Na początku postępy mogą być ledwo widoczne. Wszak nawet podróż na koniec świata zaczyna się od pierwszego kroku.

Mirosław Sikorski