Księgowy doniesie na podejrzanego klienta

Tak wynika z nowelizacji przepisów o przeciwdziałaniu legalizacji brudnych pieniędzy. Poszerza ona katalog podmiotów zobowiązanych do zgłaszania transakcji generalnemu inspektorowi informacji finansowej (GIIF) m.in. o biura rachunkowe.

Prawnicy ostrzegają jednak, że nowe przepisy są nieprecyzyjne i wprowadzają wątpliwości co do zakresu obowiązków firm księgowych.

Biuro tylko ewidencjonuje

Obowiązek informowania o podejrzanych transakcjach mają już inne profesje, m.in. adwokaci, radcowie prawni, doradcy podatkowi. Jeśli nowelizacja wejdzie w życie (po poprawkach Senatu będzie ją ponownie rozpatrywał Sejm), zostaną nim objęte także "podmioty prowadzące działalność w zakresie usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych".

Raportować do GIIF będą więc musiały również biura rachunkowe prowadzone przez osoby, które nie są doradcami podatkowymi. To dla nich nowy obowiązek, warto więc, aby ustawodawca dokładnie określił jego zakres. Tak się jednak nie stało.
_ Nowe przepisy są nieprecyzyjne i mogą sprawić kłopoty właścicielom biur rachunkowych _ - mówi Jacek Giziński, prawnik w kancelarii DLA Piper. _ Nakładają obowiązek rejestrowania transakcji powyżej 15 tys. euro na podmioty, które je przeprowadzają. Wydaje się, że nie powinno to dotyczyć biur rachunkowych, których standardową działalnością jest przecież księgowanie operacji gospodarczych, a nie ich przeprowadzanie _.

Wyłączenie dla innych

_ Wątpliwości budzi to, że biura nie zostały wyłączone z obowiązku prowadzenia bieżącego rejestru operacji powyżej 15 tys. euro, tak jak np. radcowie prawni bądź doradcy podatkowi _ - tłumaczy Michał Pawlak, radca prawny w kancelarii Krawczyk i Wspólnicy. _ Trudno jednak sobie wyobrazić, w jaki sposób mają ten obowiązek realizować w praktyce. Nie przyjmują z reguły pieniężnych zleceń od klientów. Nie przeprowadzają też w ich imieniu innych transakcji, np. przeniesienia własności lub zamiany wierzytelności na udziały. _

_ Faktycznie ustawodawca nie wpisał biur rachunkowych do katalogu podmiotów, które nie muszą ewidencjonować każdej operacji powyżej 15 tys. euro _ - mówi Jacek Giziński. _ Z wykładni celowościowej wynika jednak, że ten obowiązek dotyczy tylko transakcji, w których biuro uczestniczy, co jest rzadkością. Z reguły bowiem dostaje tylko fakturę do zaksięgowania. _

Kara za uchybienia

Nie ma natomiast wątpliwości, że biura rachunkowe będą musiały rejestrować transakcje podejrzane. Chodzi o takie, których okoliczności wskazują, że mogą mieć związek z praniem brudnych pieniędzy lub finansowaniem terroryzmu - bez względu na ich wartość. Informacje trzeba przekazać niezwłocznie do GIIF.

W jaki sposób zidentyfikować podejrzane transakcje? Trzeba je na bieżąco analizować i stosować wobec klientów "środki bezpieczeństwa finansowego". Polegają one m.in. na identyfikacji klienta i zdobywaniu informacji o celu jego operacji gospodarczych. Stawka jest wysoka, gdyż za niedopełnienie obowiązków rejestracyjnych nowelizacja przewiduje karę administracyjną do 750 tys. zł. Osobom odpowiedzialnym za uchybienia grozi nawet kara pozbawienia wolności.

| Gerard Dźwigała, radca prawny w kancelarii Dźwigała & Ratajczak Biura rachunkowe będą musiały rejestrować wszystkie transakcje o wartości powyżej 15 000 euro, które przeprowadzają. W praktyce biura nie biorą jednak udziału w operacjach klientów, jedynie je księgują. Ten obowiązek nie będzie więc miał dużego znaczenia. Istotniejsza jest konieczność rejestrowania transakcji podejrzanych, bez względu na ich wartość. Dotyczy także tych operacji, o których biuro rachunkowe wie lub powinno wiedzieć w związku z wykonaniem umowy z klientem. Biuro prowadzące księgi klienta powinno mieć informacje o wszystkich jego transakcjach, będzie musiało zatem je przeanalizować, rozpoznać te podejrzane, zarejestrować i poinformować o nich GIIF. |
| --- |

Przemysław Wojtasik
Rzeczpospolita