Milion danych i jeden przestępca. Oni i tak go namierzą
Łączą nic nie znaczące fakty, które pozwalają na wykrycie najpoważniejszych przestępstw. Analiza kryminalna pomaga zawsze wtedy, gdy jest dużo poszlak a mało faktów. Dziś często zamiast ludzi robią to także komputery.
Wydział Analizy Kryminalnej należy do Biura Wywiadu i Informacji Kryminalnych Komendy Głównej Policji. Jego specjaliści pracują nad wykryciem najpoważniejszych przestępstw. Stosują metodę analizy kryminalnej, która polega na analizie informacji i poszukiwaniu powiązań pomiędzy pozornie niezwiązanymi ze sobą faktami, co ma pomóc w wykryciu sprawcy bądź wskazać nowy kierunek działań wspomagających proces wykrywczy.
Jak podkreślił podinsp. Artur Jarosz, analizie kryminalnej warto poddać "w szczególności sprawy wielowątkowe, o dużym stopniu skomplikowania, ciężarze gatunkowym, gdzie zazwyczaj występuje bardzo dużo różnych informacji". Jako przykłady podał zwalczanie zorganizowanych grup przestępczych i wykrywanie najpoważniejszych przestępstw kryminalnych i gospodarczych.
- Nie zawsze analizy kryminalne dotyczą całości materiałów prowadzonego postępowania. Może to być tylko fragment sprawy, na przykład połączenia telefoniczne, czy dane finansowe - zaznaczył.
- Kiedy zestawi się ze sobą wiadomości na różnych płaszczyznach, np. czasu, miejsca czy sposobu działania sprawcy, daje to zaskakujący efekt w postaci wskazania konkretnego sprawcy. Dzięki temu sprawy, które wcześniej wydawały się nie do wykrycia, kończą się sukcesem - podkreślił.
Analitycy kryminalni zajmują się m.in. badaniem oszustw "na wnuczka" czy "na policjanta".
- Sprawcy niejednokrotnie wykonują do osób starszych dziesiątki połączeń telefonicznych dziennie. Poszukując ofiar, działają w zorganizowanej strukturze zarówno w Polsce i za granicą. Wykorzystują określone schematy postępowania. Taka aktywność przestępców generuje bardzo dużo informacji, z którymi jeden policjant lub nawet grupa policjantów bez specjalistycznej wiedzy nie będzie umiała sobie poradzić - ocenił.
Policyjni analitycy pracują na specjalistycznych programach komputerowych, które przekształcają wprowadzone informacje w sieć wzajemnych powiązań.
- Bez nowoczesnych narzędzi, a takimi są odpowiednie programy komputerowe, nie jest możliwe przeprowadzenie skomplikowanej analizy, jednak w całym procesie analizy najważniejszy jest człowiek, analityczne myślenie, interdyscyplinarność i elastyczność - podkreślił.
Wynikiem pracy analityka są graficzne wizualizacje w formie wykresów, diagramów, map, statystyk i raportów przedstawionych w prostej i czytelnej formie.
Wyspecjalizowane komórki analizy kryminalnej w Polsce funkcjonują w Komendzie Głównej Policji, Centralnym Biurze Śledczym Policji, komendzie stołecznej i komendach wojewódzkich. - Ta praca ma charakter typowo usługowy. Jednostki organizacyjne policji, prokuratury czy sądów zgłaszają swoje potrzeby dotyczące prowadzonych postępowań - powiedział Jarosz.
Jak zaznaczył, zazwyczaj na jednego analityka przypada jedna sprawa, jednak w wyjątkowych sytuacjach tworzy się zespoły analityczne. - Dzieje się tak np. przy uprowadzeniach, kiedy bardzo duże znaczenie ma czas, lub ogrom materiału przekracza zdolności analityczne jednego umysłu - tłumaczył.
Jarosz przypomniał, że ostatnio takie centrum działało w Biurze Wywiadu i Informacji Kryminalnych KGP w związku z ubiegłorocznym szczytem NATO w Warszawie. Jego zadaniem było zbieranie, przetwarzanie i analizowanie informacji dotyczących wszelkich zagrożeń bezpieczeństwa i porządku publicznego.
- Żyjemy w dobie nowych technologii i społeczeństwa informacyjnego. Analiza kryminalna wpisuje się w ten trend. Jest odpowiedzią na współczesne zagrożenia i jednym z najnowocześniejszych narzędzi, którymi dysponuje policja - podkreślił.
Karolina Kropiwiec
