Nowe przepisy akcyzowe mogą trafić przed unijny trybunał

Ustawa o podatku akcyzowym zawiera kilka rozwiązań, które mogą być niezgodne z prawem Unii Europejskiej. Chodzi m.in. o opodatkowanie olejów smarowych.

Uchwalona niedawno ustawa, która ma wejść w życie 1 stycznia 2009 r., zawiera wiele zmian dostosowujących polskie prawo do przepisów UE, m.in. w kwestii opodatkowania energii elektrycznej. Akcyzę będą płacić dystrybutorzy energii, a nie elektrownie, jak to było dotychczas.

Smary z podatkiem

Jest jednak kilka regulacji, które budzą wątpliwości ekspertów. Przede wszystkim Ministerstwo Finansów nie zdecydowało się na zniesienie akcyzy od olejów smarowych. Chodzi o produkty wykorzystywane do smarowania silników lub stanowiące domieszkę olejów smarowych, jak np. oleje silnikowe, oleje do turbin i sprężarek, oleje hydrauliczne, płyn do automatycznych skrzyń biegów, a także oleje do obróbki metalu, oleje transformatorowe oraz smary.

Zgodnie z polskim prawem stanowią one wyroby akcyzowe zharmonizowane niezależnie od tego, do jakich celów są przeznaczone, opodatkowane w wysokości 1180 zł na tysiąc litrów. Przepisy te zakwestionował 20 maja 2008 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie (sygn. I Sa/Sz 62/08), który uznał, iż - zgodnie z dyrektywą - nie są to wyroby akcyzowe zharmonizowane, więc nie powinny podlegać podatkowi.

Wątpliwości budzą też przepisy dotyczące zwrotu akcyzy od wyrobów dostarczanych do innych krajów UE (dostawa wewnątrzwspólnotowa) oraz eksportowanych, od których akcyza została zapłacona w Polsce. Zgodnie z nowymi przepisami zwrot przysługuje podatnikowi, który dokonał dostawy tych towarów, lub podmiotowi, który kupił te towary od podatnika, a następnie dokonał ich dostawy. Nie przewidziano jednak takiego prawa dla podmiotu trzeciego, co może być uznane za dyskryminację części firm.

Ustawa wprowadza też zaostrzone procedury sprowadzania do Polski gazu LPG spoza UE, co może być znaczącą przeszkodą dla importerów.

Problemy importerów

Import bez płacenia akcyzy na granicy będzie możliwy tylko do składu podatkowego importera. Ustawodawca nie wziął pod uwagę, że zwykle konieczny jest przeładunek w tzw. składzie przeładunkowym, który nie należy do importera. Stawia to w trudnej sytuacji firmy zajmujące się sprowadzaniem gazu.

Poza tym przedsiębiorcy mają bardzo mało czasu na przygotowanie się do nowych przepisów. Nie ma też na razie rozporządzeń wykonawczych do ustawy.

opinia

Wojciech Kotala, doradca podatkowy w DLA Piper
To dobrze, że Sejm uchwalił od dawna oczekiwane przez przedsiębiorców zmiany akcyzowe. Rozwiążą wiele problemów, w tym niezgodne z prawem UE opodatkowanie energii. Szkoda tylko, że firmy nie mają więcej czasu na przygotowanie się do tych zmian. Ustawa nie jest jednak doskonała i może spowodować kolejne kłopoty. Najwięcej wątpliwości budzi opodatkowanie olejów smarowych. Przepisy te mogą wkrótce trafić przed Europejski Trybunał Sprawiedliwości. Problem stanowi też ograniczenie zwrotu akcyzy od eksportu i dostawy towarów do krajów UE dla niektórych podmiotów.

Monika Pogroszewska
Rzeczpospolita