Polska oddaje Rosji wypalone paliwo jądrowe
Paliwo jądrowe HEU, zawierające wysoko wzbogacony uran, wypalone w reaktorach badawczych w Świerku, wraca do Rosji, gdzie zostało wyprodukowane - poinformował rzecznik Państwowej Agencji Atomistyki. Przewieziono już odpady z lat 1967-1995.
Rzecznik PAA dr Stanisław Latek wyjaśnił, że do 10 marca 2010 do Rosji wróciło całe wypalone paliwo HEU pochodzące z eksploatacji reaktora Ewa w latach 1967-1995 oraz około jednej czwartej wypalonego paliwa HEU z reaktora Maria, eksploatowanego od 1974 do chwili obecnej, z przerwą na modernizację w latach 1985-1993.
- Do końca bieżącego roku nastąpi wywóz całości dotąd wypalonego paliwa HEU z reaktora MARIA. Paliwo wysoko wzbogacone, używane obecnie i w najbliższych latach w reaktorze Maria w Świerku, zostanie przekazane do Federacji Rosyjskiej do 2016 r. - dodał rzecznik.
Wywóz odpadów umożliwia podpisana we wrześniu ubiegłego roku umowa między Polską a Federacją Rosyjską. Wypalone paliwo ma pozostać na terenie Federacji Rosyjskiej na zawsze.
- Umowa ta jest elementem międzynarodowego programu zwrotu do kraju producenta wypalonego paliwa jądrowego HEU z reaktorów badawczych z wielu krajów, w ramach realizowanej wspólnie przez USA i Rosję inicjatywy redukcji zagrożeń globalnych GTRI - wyjaśnił Latek.
Jak dodał, transporty odbywają się pod kontrolą inspektorów dozoru jądrowego, a ich przygotowanie i realizacja odbywa się z zachowaniem wszelkich wymagań bezpieczeństwa, określonych w krajowych i międzynarodowych przepisach.
Koszt operacji przewozu i składowania paliwa przez 20 lat pokrywa rząd USA. - Dodatkowe koszty pozostawienia po upływie tego okresu na stałe w Rosji tego paliwa oraz odpadów po jego przerobie pokrywa strona polska - zaznaczył Latek.
Umowa przewiduje ponadto wywóz na stałe do Rosji także wypalonego paliwa o niskim wzbogaceniu (LEU) używanego w reaktorze EWA w pierwszym okresie jego eksploatacji w latach 1958-1967. Koszt wywozu i składowania tego paliwa pokryje Polska.
HEU (Highly Enriched Uranium) to wysoko wzbogacone paliwo jądrowe, czyli takie, które zawiera więcej niż 20% izotopu uranu-235. Międzynarodowy program GTRI zakłada wyeliminowanie wysoko-wzbogaconego uranu (HEU) z użycia dla celów pokojowych i stopniowe zastąpienie go uranem nisko-wzbogaconym (LEU - Low-enriched Uranium). Udział w programie zadeklarowało obok Polski ponad 20 państw, eksploatujących reaktory badawcze z paliwem jądrowym typu HEU, dostarczonym kiedyś przez USA lub b. ZSRR.