Pracowniku! Uważaj na swojego szefa
Każą pracować więcej niż to zostało uzgodnione, nie podpisują umów, zaniżają wynagrodzenia, przyjmują do pracy bez badań lekarskich i nie udzielają urlopów. Inspekcja pracy ujawniła szereg nieprawidłowości, których dopuszczają się pracodawcy względem młodych pracowników. Na co trzeba uważać?
Najwięcej nieprawidłowości polegało na nieprowadzeniu ewidencji czasu pracy przy pracach wzbronionych, a dozwolonych młodocianym w zakresie przygotowania zawodowego. Inspektorzy ujawnili taki stan u 40 proc. pracodawców! Liczne uchybienia dotyczyły opracowywania wykazów stanowisk i rodzajów prac wzbronionych oraz dozwolonych dla celów przygotowania zawodowego.
Kontrole ujawniły też inne problemy pracodawców z rzetelnym prowadzeniem dokumentacji związanej z zatrudnianiem młodocianych. Co trzeci skontrolowany pracodawca nie prowadził ewidencji pracowników młodocianych oraz ewidencji czasu pracy pracowników młodocianych (28 proc. skontrolowanych w 2012 r. pracodawców). Analiza wyników kontroli wykazała, że dużą grupę uchybień stanowią naruszenia przepisów dotyczących przygotowania młodocianych do pracy. 33 proc. skontrolowanych pracodawców dopuściło do pracy pracowników młodocianych bez wstępnych badań lekarskich. Natomiast 23 proc. skontrolowanych pracodawców zawarło z młodocianymi umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego, mimo nieprzedłożenia przez nich świadectwa lekarskiego stwierdzającego, że praca danego rodzaju nie zagraża ich zdrowiu. Dopuszczenie młodocianych do pracy bez szkolenia wstępnego w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy ujawniono u 21 proc. skontrolowanych w 2012 r. pracodawców.
U 9 proc. kontrolowanych pracodawców ujawniono wady dotyczące zawierania umów o pracę w celu przygotowania zawodowego, które polegały m.in. na nieprawidłowym określeniu wysokości wynagrodzenia, a 16 proc. skontrolowanych pracodawców naruszało przepisy przy rozwiązywaniu umów o pracę z pracownikami młodocianymi, nie zachowując pisemnej formy wypowiedzenia, nie podając przyczyny rozwiązania umowy oraz pouczenia o przysługującym pracownikowi prawie odwołania się do sądu.
Zmalała w stosunku do ubiegłego roku skala naruszeń w zakresie udzielania pracownikom młodocianym pierwszego urlopu wypoczynkowego, do którego młodociany nabywa prawo z upływem 6 miesięcy od rozpoczęcia pierwszej pracy. Naruszenia tego rodzaju stwierdzono u 9 proc. kontrolowanych pracodawców. W trakcie kontroli stwierdzono przypadki naruszania przepisów o czasie pracy pracowników młodocianych.
Ponad 20 proc. skontrolowanych pracodawców nie poinformowało młodocianych poprzez stosowny zapis w indywidualnej informacji udzielanej pracownikowi na podstawie art. 29 § 3 Kodeksu pracy, o przysługującej im 30 minutowej przerwie w pracy. Ponadto 6 proc. skontrolowanych pracodawców nie zapewniało pracownikom młodocianym co najmniej 48 godzinnego odpoczynku tygodniowego obejmującego niedzielę. Nieprawidłowość ta najczęściej występowała w zakładach świadczących usługi i produkcyjnych, np. w zakładach fryzjerskich, piekarniach, cukierniach.
Mimo bezwzględnego zakazu zatrudniania pracowników młodocianych w porze nocnej i w godzinach nadliczbowych ujawniono nieprawidłowości w tym zakresie, jednakże miały one charakter incydentalny i dotyczyły odpowiednio 1 proc. i 6 proc. skontrolowanych w 2012 r. pracodawców. Przyczyny nieprawidłowości, w ocenie inspektorów pracy, była przede wszystkim nieznajomość przepisów prawa pracy (również w zakresie prowadzenia dokumentacji pracowniczej), a ponadto – niewłaściwa organizacja pracy, niedostateczna obsada kadrowa oraz brak wykwalifikowanej obsługi prawnej w małych podmiotach gospodarczych, np. prowadzenie ewidencji czasu pracy, w której uwzględniane są dni poświęcone na zajęcia szkolne i dni pracy, ale bez określenia ilości godzin świadczenia pracy przez młodocianych, co uniemożliwia ustalenie faktycznego dobowego wymiaru czasu pracy młodocianego.
Inspektorzy PIP przeprowadzili w 2012 r. kontrole przestrzegania przepisów prawa dotyczących zatrudniania pracowników młodocianych u 884 pracodawców, zatrudniających łącznie 21 927 pracowników, w tym 7 264 kobiety i 3 892 młodocianych.
(na podstawie raportu Państwowej Inspekcji Pracy)
*Polecamy: * Tu prawie nie ma bezrobocia. Warto wyjechać?
ag, AS, WP.PL
