Projekt ustawy o PAIH określi jej zadania proeksportowe i proinwestycyjne
Skupienie zadań proeksportowych i proinwestycyjnych w jednej instytucji oraz poprawę koordynacji promocji gospodarczej za granicą przewiduje projekt ustawy o wykonywaniu zadań z zakresu promocji polskiej gospodarki przez Polską Agencję Inwestycji i Handlu (PAIH).
Autorem projektu jest Ministerstwo Rozwoju. Resort podkreśla, że zadania PAIH wpisują się w cele Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju.
Zgodnie z projektem ustawy, do działań promocji polskiej gospodarki, realizowanych przez PAIH, wliczono promocję eksportu polskich firm, zwłaszcza małych i średnich, promocję polskich branż, wspieranie napływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych, wspieranie inwestycji polskich za granicą, wspieranie inwestycji polskich na terenie kraju.
Oprócz tego Agencja ma dostarczać przedsiębiorcom informacje ekonomiczno-handlowe na temat rynków zagranicznych oraz inwestorom zagranicznym informacje na temat warunków i uregulowań prawnych prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce.
PAIH ma prowadzić również portal informacyjny, organizować imprezy informacyjne oraz promocyjne w kraju i poza krajem. Ponadto będzie zajmować się działalnością wydawniczą.
Agencja będzie funkcjonować w ramach Grupy Polskiego Funduszu Rozwoju, co ma zapewnić koordynację działań z pozostałymi instytucjami rozwojowymi podległymi Ministrowi Rozwoju i Finansów.
Proponowane w projekcie rozwiązania mają także poprawić koordynację promocji polskiej gospodarki za granicą poprzez zastąpienie Wydziałów Promocji Handlu i Inwestycji polskich ambasad i konsulatów, czyli WPHI - podległych bezpośrednio ministrowi gospodarki - siecią nowych zagranicznych biur handlowych, podległych Agencji.
Zgodnie z projektem, WPHI mają zostać zlikwidowane w ciągu trzech lat od dnia, w którym ustawa wejdzie w życie.
Zagraniczne biura handlowe już powstają. Według uzasadnienia projektu w pierwszej kolejności otwierane są tam, gdzie WPHI nie funkcjonują.
Biura handlowe Agencji otrzymają także nowe zadania, takie jak: organizacja zagranicznych misji gospodarczych sprofilowanych pod kątem konkretnych branż, realizacja programów wsparcia dedykowanych poszczególnym rynkom lub branżom, opracowywanie strategii wejścia przedsiębiorstw na rynki zagraniczne, dokonywanie weryfikacji kontrahentów zagranicznych, a także świadczenie standardowych usług poza granicami kraju zwiększających dostępność do informacji.
W krajach, w których nie przewiduje się tworzenia zagranicznych biur handlowych, wsparcie przedsiębiorcy będzie udzielane w Polsce, za pośrednictwem centrali Agencji.
Biura handlowe większość zadań będą wykonywać bezpłatnie. Odpłatne będą jednak np. usługi na zamówienie konkretnego przedsiębiorcy, m.in. takie jak analizy rynku, kontaktowanie przedsiębiorców czy poszukiwanie partnerów biznesowych pod konkretne działanie biznesowe.
Jak tłumaczą, taka forma promocji eksportu zapewnia kompleksowość oferty i wsparcia inwestycji zagranicznych, a jednocześnie zwiększa skuteczność realizowanych zadań.
Autorzy przypominają, że w podobny sposób funkcjonują agencje promocji eksportu innych krajów, jak np. CzechTrade w Czechach, Hungarian National Trading House (HNTH) na Węgrzech czy Niemieckie Towarzystwo Handlu Zagranicznego i Promocji Inwestycji (GTAI) w Niemczech.
W ocenie skutków regulacji podkreśla się, że zostanie zachowany dotychczasowy poziom finansowania systemu wspierania eksporterów z budżetu państwa. Wskazują, że do tej pory na funkcjonowanie i działalność promocyjną WPHI przeznaczano 91,5 mln zł, a Polska Agencja Informacji i Inwestycji Zagranicznych (która w lutym została przekształcona w PAIH) otrzymywała dotację na działalność proinwestycyjną w wysokości 10,5 mln zł.
Podkreśla się jednak, że z uwagi na uruchomienie nowych zagranicznych biur handlowych już w 2016 r. i 2017 r. niezbędne jest, aby kwota dotacji w 2017 r. została zwiększona o dodatkowe 35 mln zł, gdyż planowana likwidacja WPHI przyniesie oszczędności dopiero w 2018 r.
Projekt, jeśli zostanie przyjęty, wejdzie w życie po upływie 7 dni od dnia ogłoszenia.
Autorzy zaznaczają, że zapewnienie nowej instytucji - PAIH - stabilnych warunków funkcjonowania i tworzenia zagranicznych biur handlowych wymaga pilnego procedowania projektu. "Ze względu na wąski zakres podmiotowy projektu ustawy, wewnętrzną sferę regulacji, która dotyczy instytucji w obrębie administracji publicznej, brak szerszych skutków społecznych, jakie może wywołać jego wejście w życie, odstąpiono od poddawania projektu konsultacjom publicznym i opiniowaniu" - napisali w uzasadnieniu.
Według nich przyjęty model ekspansji zagranicznej polskich przedsiębiorstw powstał m.in. na bazie konsultacji z polskimi firmami.
Polska Agencja Inwestycji i Handlu pod swoją nazwą działa od początku lutego. Zastąpiła Polską Agencję Informacji i Inwestycji Zagranicznych (PAIiIZ).