Wzmożony ruch na rynku fuzji i przejęć
W tym roku do UOKiK trafi znacznie więcej niż w ubiegłym wniosków dotyczących zakupów przedsiębiorstw. Uwaga skupiona jest na wielkich transakcjach.
Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów już zwracała uwagę na to, że ewentualne przejęcie przez Polską Grupę Energetyczną kontroli nad gdańską Energą byłoby niebezpieczne dla rynku.
– Taka transakcja znacząco ograniczyłaby konkurencję i nie możemy się na nią zgodzić. Faworyzowana w tym wyścigu PGE już ma mocną pozycję – przy produkcji energii należy do niej ok. 40–42 proc., a do Energi 3–4 proc. rynku. Problem dotyczy też sprzedaży detalicznej – udział PGE to ok. 27 proc., a Energi 16–17 proc. Na rynku hurtowym pozycja PGE jest jeszcze mocniejsza i przekracza 40 proc. – wyjaśnia „Parkietowi” Małgorzata Krasnodębska-Tomkiel.
Zgody warunkowej nie będzie
Urząd może także wydać zgodę warunkową, zmuszając kupującego do pozbycia się części aktywów, aby obniżyć udziały połączonej firmy w spornych segmentach rynku. Takie decyzje otrzymała choćby Biedronka, gdy przejmowała kontrolę nad siecią dyskontową Plus, czy Carrefour, kiedy przejmował sklepy Albert i Hypernova. W obydwu wypadkach część sklepów musiała zostać sprzedana lub zamknięta.
– Ta transakcja dotyczy zbyt wielu segmentów rynku. Zgody warunkowe mają sens, gdy można ograniczyć negatywny wpływ połączenia firm na konkurencję. Co do PGE i Energi nie widzę takiej możliwości – mówi prezes UOKiK.
Dla ministra skarbu sprzedaż ok. 83 proc. akcji gdańskiej grupy energetycznej ma szczególne znaczenie, bo może zapewnić nawet 6 mld zł wpływów do budżetu. Nie jest tajemnicą, że PGE jest w stanie wydać na zakup akcji tak znaczną kwotę. A skoro wycena akcji będzie mieć decydujące znaczenie przy wyborze inwestora, to szanse PGE na wygranie przetargu są bardzo duże.
Poczekać z krytyką?
Wcześniej pojawiały się nieoficjalne informacje, że PGE jest nawet skłonna sprzedać niektóre aktywa, gdyby tego zażądał urząd antymonopolowy. Teraz okazuje się, że może nie dostać takiej szansy. Zarząd PGE – w związku przygotowaniami do złożenia ostatecznej oferty na zakup akcji Energi – nie wypowiada się na temat przetargu.
– Postawa UOKiK jest dziwna. Negatywne opinie i zapowiada blokowania transakcji pojawiają się, gdy przetarg trwa i jeszcze nie wiadomo, kto go wygra – mówi jedna z osób związanych z przetargiem. – Może warto, by prezes UOKiK wstrzymała się z krytycznymi opiniami, dopóki nie otrzyma oficjalnie wniosku, by mogła przeanalizować sprawę – dodaje.
Urząd nie narzeka w tym roku na brak pracy. Wpłynęło do niego już 106 wniosków koncentracyjnych, a wydał 81 decyzji, dla porównania – w całym 2009 r. było ich 123. Podobnie jak w ubiegłym roku najwięcej postępowa dotyczyło branży handlowej. Kolejny sektor to banki, fundusze i ubezpieczenia. Ten rok będzie pod względem liczby postępowa na pewno wyjątkowy, zwłaszcza że szykują się kolejne duże transakcje.
BZ WBK i PKO już pod lupą
Obecnie w toku jest 27 spraw. Ruszyło choćby postępowanie wyjaśniające dotyczące ewentualnego przejęcia banku BZ WBK przez PKO BP. – Niezależnie od tego, kto zostanie inwestorem BZ WBK, sprawa i tak do nas trafi. Chcemy wyrobić sobie opinię, zanim wpłynie oficjalny wniosek. Badamy udziały banków, ale żadnych wniosków jeszcze nie mamy – wyjaśnia prezes UOKiK.
Zdecydowana większość wniosków koncentracyjnych, które trafiają do Urzędu, jest obecnie przygotowywana przez wyspecjalizowane kancelarie, a przez same firmy tylko sporadycznie. Mimo to ciągle wpływają też prośby o wyjaśnienie przepisów, np. jakie opłaty i w jakich terminach trzeba wnieść. Dlatego UOKiK przygotowuje zbiór wytycznych – swego rodzaju podręcznik dla przedsiębiorców – który ma ułatwić przygotowywanie wniosków. – Dokument właśnie wysyłamy do konsultacji, aby zainteresowani mogli do niego zgłaszać uwagi – dodaje prezes.
Planowane jest też uruchomienie specjalnej infolinii dla przedsiębiorców. Zgodnie z ustawą UOKiK ma 60 dni na wydanie decyzji, a w tym roku jest to średnio 50,5 dnia.
PARKIET
Piotr Mazurkiewicz