Biedronka będzie się tłumaczyć. "Inspektor pracy skierował do sądu"

Były już biblioteki i wypożyczalnie sprzętu sportowego, dzięki którym sklepy miały pozostać otwarte w niedziele. Teraz pojawiły się nowe pomysły, które mają pomagać omijać zakaz handlu w niedziele.

- Pracownicy przychodzą do pracy w niedziele pod przykrywką Glovo - przyznaje w rozmowie z WP Finanse Gabriela Kaim, przewodnicząca NSZZ "Solidarność" w Jeronimo Martins Polska S.A.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Na jednej z grup na Facebooku, na której pracownicy sieci handlowych wymieniają się doświadczeniami, część osób donosi, że Biedronka powołuje się na współpracę z Glovo, aby ściągać pracowników w niedziele niehandlowe.

Glovo to tylko ściema, aby wykorzystywać pracowników, zabierać im wolne niedziele - wskazuje jeden z użytkowników.

Jednak trzeba podkreślić, że nie jest to powszechna praktyka, ponieważ niektórzy pracownicy przekonują, że w ich Biedronkach działa Glovo, ale nie muszą pracować w niedziele.

Pracują tak samo, jak w inne dni. PIP już skontrolował dwie placówki

Przedstawicielka związkowców wytłumaczyła nam, na czym dokładnie polega praca przy Glovo w niedziele.

Przyjeżdża TIR i zatrudnieni wypełniają identyczne obowiązki, jak na co dzień: przyjmują dostawy, wykładają towary na półki, aktualizują ceny, sprzątają magazyny. Wszystko to robią na otwarcie w poniedziałek — mówi Kaim.

Zdaniem niektórych pracowników piszących na Facebooku samo wykładanie towaru nie podchodzi pod łamanie zakazu handlu.

"Glovo też pod to nie podchodzi. Odmówić nie możesz, powołując się na przepisy. Nie handlujesz, ale wykładasz towar" - ocenia jeden z uczestników grupy na Facebooku.

Te wątpliwości związkowcy z Biedronki postanowili rozwiać w Państwowej Inspekcji Pracy (PIP).

Wysyłaliśmy zawiadomienia do PIP-u z prośbą o zweryfikowanie kolejnych placówek. W tym kontekście zostały sprawdzone Biedronki w Elblągu. Na tym etapie toczą się sprawy sądowe. Kolejny raz zawiadomiliśmy PIP w Elblągu, że mimo kontroli, które odbyły się w sierpniu, te placówki znów działają pod przykrywką Glovo. Wystąpiliśmy z prośbą o kolejną kontrolę - zaznacza przewodnicząca biedronkowej "Solidarności".

PIP skontrolował trzy Biedronki. Oto ustalenia

W odpowiedzi na pytania redakcji WP Finanse Łukasz Sztych, zastępca Okręgowego Inspektora Pracy w Olsztynie, wskazuje, że w ubiegłym roku inspektorzy pracy podjęli czynności kontrolne w trzech placówkach Jeronimo Martins Polska S.A. w Elblągu.

W każdym z przypadków zostały podjęte inne decyzje. Pierwszy ze sklepów zlokalizowany przy ul. Rawskiej 30 był zamknięty, co uniemożliwiło przeprowadzenie kontroli.

"W drugiej ze skontrolowanych placówek (ul. Armii Krajowej 1), w ocenie inspektora pracy, doszło do naruszenia zakazu wynikającego z ustawy z dnia 10 stycznia 2018 r.o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni, ponieważ pracodawca powierzył dwóm pracownikom wykonywanie czynności związanych z handlem polegających m.in. na przyjęciu dostawy towaru, sprawdzeniu dostawy i rozładowaniu dostawy w sklepie, rozkładaniu towaru na półki i sprzątaniu sklepu. W związku z tym, że ww. działanie może wyczerpywać znamiona wykroczenia z art. 10 ww. ustawy, inspektor pracy skierował do sądu karnego wniosek o ukaranie osoby odpowiedzialnej za naruszenie przepisów ustawy" - tłumaczy nam zastępca Okręgowego Inspektora Pracy w Olsztynie.

Natomiast w trzeciej placówce przy ul. Królewieckiej 195B stwierdzono, że "pracownicy wykonywali pewne czynności związane ze współpracą sklepów z firmą Glovo".

Sztych mówi WP Finanse, że pracodawca powoływał się na treść art. 6 ust. 1 pkt 20 ww. ustawy, zgodnie z którym zakaz, o którym mowa w art. 5, nie obowiązuje w sklepach internetowych i na platformach internetowych. Jak dodaje, z ustaleń inspektora pracy wynika, że osoby reprezentujące kontrolowane placówki powoływały się w tym zakresie m.in. na stanowisko Dyrektora Operacyjnego Regionu.

"W związku z powyższym, podjęto decyzję o przekazaniu stosownej dokumentacji do Okręgowego Inspektoratu Pracy w Poznaniu, celem kontynuowania kontroli w siedzibie spółki, pod kątem naruszenia przepisów ww. ustawy. Pełne ustalenie stanu faktycznego wymaga bowiem m.in. zweryfikowania skali zjawiska oraz szczegółowego zakresu i zasad współpracy pomiędzy Jeronimo Martins Polska S.A. oraz Glovo" - podkreśla zastępca Okręgowego Inspektora Pracy w Olsztynie.

Tak tłumaczy się Biedronka

Nieco inaczej tę sprawę widzi Biedronka:

- Sieć Biedronka bezwzględnie stosuje się do obowiązujących przepisów prawa, dlatego sklepy naszej sieci co do zasady pozostają zamknięte w niedziele niehandlowe. Wyjątkiem jest kilka sklepów zlokalizowanych na dworcach kolejowych i autobusowych, które mogą być zgodnie z wyłączeniem ustawowym otwarte również w niedziele niehandlowe. Wyjątkiem są też placówki działające w ramach sklepu internetowego Biedronka realizujące zamówienia internetowe przy współpracy z platformą Glovo zgodnie z prawem dotyczącym działalności sklepów internetowych — tłumaczy w komentarzu dla redakcji WP Finanse Magdalena Gorzelany-Mola, radca prawny — starszy menedżer ds. prawa pracy w sieci Biedronka.

Dopytywana, o jakie przepisy dokładnie chodzi, wskazuje, że to art. 6 ust. 1 pkt 20 ustawy z dnia 10 stycznia 2018 r. o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni.

Ten przepis zawiera katalog 32 wyjątków od zakazu handlu. Czytamy w nim, że w niedziele niehandlowe bez przeszkód sprzedaż mogą prowadzić np. stacje benzynowe. Wśród wyjątków są także sklepy i platformy internetowe. To właśnie na to wyłączenie powołuje się Biedronka, podobnie jak w przypadku jednego ze sklepów skontrolowanych przez PIP.

Praca w niedziele niehandlowe bez dodatkowego wynagrodzenia

Jednak zdaniem przedstawicielki związków ten proceder nie dotyczy tylko tych placówek Biedronki, które PIP zdążyła już skontrolować. Kaim zwraca nam uwagę, że "skala jest znacznie większa".

Pracownicy piszą do nas i proszą o pomoc, bo nadal przychodzą w niedziele do pracy. Jeśli klienci zamawiają produkty w niedzielę, to ich wysyłka i tak odbywa się dopiero w poniedziałek. To są sporadyczne zakupy, które można byłoby zrobić następnego dnia - przyznaje.

Pracownicy ujawniają w komentarzach na grupie na Facebooku, że w niedzielnych zamówieniach z Glovo bardzo często pojawiają się bardzo małe zakupy. Z ich relacji wynika, że niektórzy klienci zamawiali np. tylko zapaliczkę i kajzerkę.

- A tak, pracownicy są zmuszani do przychodzenia w niedzielę i pracują po 8-10 godzin w zależności od grafiku. Nie wiąże się to z żadnym dodatkowym wynagrodzeniem - podkreśla Kaim.

Z kolei Biuro Prasowe Biedronki informuje nas, że w tych "wyjątkowych sytuacjach", kiedy pracownicy kompletują zamówienia dla Glovo, "wydawany jest im inny dzień wolny od pracy za pracę w niedziele". Sieć handlowa wskazuje, że postępuje zgodnie z Kodeksem pracy.

"Kolejne omijanie zakazu handlu"

Przewodnicząca NSZZ "Solidarność" jest przekonana, że ściąganie pracowników do pracy pod pretekstem Glovo to "kolejne omijanie zakazu handlu".

- PIP potwierdził nam, że jest to łamanie ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele. Jako argument podał fakt, że pracownicy de facto wykonują taką samą pracę, jak w pozostałe dni - zwraca uwagę.

Dopytywana o kroki, które podejmuje w imieniu pracowników, przyznaje, że "na razie wysyłamy pisma do tych miejscowości, z których otrzymaliśmy sygnały od pracowników" i "kierujemy też kolejne pisma PIP z prośbami o kontrole".

Wszystko w rękach inspekcji — kwituje Kaim.

Maria Glinka — dziennikarka WP Finanse