Co mogą zrobić firmy, jeśli nie zapłacisz w terminie rachunków?
Masz problemy z regularnym płaceniem za prąd, gaz, wodę czy kablówkę? Sprawdź, jakie grożą ci konsekwencje. Podpowiadamy, kiedy firmy mogą cię pozbawić dostępu do mediów, jakie mają obowiązki i czego robić im absolutnie nie wolno.
Jakie mamy prawa i obowiązki?
Masz problemy z regularnym płaceniem za prąd, gaz, wodę czy kablówkę? Sprawdź, jakie grożą ci konsekwencje. Podpowiadamy, kiedy firmy mogą cię pozbawić dostępu do mediów, jakie mają obowiązki i czego robić im absolutnie nie wolno.
Czego dostawcy robić nie mogą?
Po stronie klienta stoi Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumenta, który stara się pilnować tego, by przedsiębiorcy z wielu branż, w tym telekomunikacyjnej, postępowali etycznie. Na liście klauzul niedozwolonych, czyli zakazanych postanowień z umów i regulaminów, jest sporo zapisów z dokumentów firm oferujących internet, telefon czy telewizję.
W kontekście odłączenia usługi warto m.in. wspomnieć o tym, że operator nie może pobierać opłaty za ponowną aktywację usług po ich zawieszeniu lub wyłączeniu. Nawet, jeśli nastąpiło to z winy klienta. Do tego firma telekomunikacyjna nie ma prawa do naliczania opłat za wezwania do zapłaty i windykację.
Ponadto kary umowne i odsetki nie mogą być rażąco wygórowane, w szczególności kary umowne naliczane za brak zwrotu dekodera lub innego urządzenia dostępowego nie mogą przewyższać wartości odtworzeniowej tego urządzenia.
Co robić z zaległościami?
Sposób postępowania w takich sytuacjach wynika z przepisów i zawsze jest ten sam. Po pierwsze, gdy otrzymamy zawiadomienie o zaległościach warto zapłacić we wskazanym terminie. Gdy jest już po fakcie i dostawy mediów zostały już wstrzymane, trzeba będzie się liczyć z kosztem dodatkowych opłat, poza zaległymi, za wznowienie dostaw.
Jeśli do poślizgów w opłatach dochodzi częściej i wiemy, że mogą się zdarzyć w przyszłości, np. z powodu niezbyt stabilnej sytuacji finansowej, warto poprosić firmę energetyczną o instalację licznika przedpłaconego. Taki licznik powoduje, że zużyjemy tylko tyle jednostek energii, ile wcześniej wykupiliśmy.
Kwestię dostaw każdego z tych mediów reguluje ten sam akt prawny - ustawa o prawie energetycznym z 10 kwietnia 1997 roku.
Prąd, gaz i ciepło
Najczęstszą sytuacją, w której dochodzi do odcięcia dostaw prądu, ciepła lub gazu do klienta jest brak zapłaty za usługę w terminie. Zanim jednak do tego dojdzie, firma energetyczna musi pisemnie powiadomić klienta o takim zamiarze i wyznaczyć dodatkowy dwutygodniowy termin na spłatę zadłużenia. Liczy się go od momentu doręczenia odbiorcy wezwania do zapłaty.
Firma energetyczna ma także prawo do odcięcia dostaw w momencie, gdy odbiorca nie zgadza się na zainstalowanie nowych urządzeń, odmawia wejścia do swojego mieszkania lub na posesję w celu naprawy czy kontroli instalacji należących do firmy.
Gdy jest zagrożenie życia
Dostawca ma także prawo do odcięcia prądu/gazu/ciepła, gdy podczas kontroli stwierdzi, że dochodzi do nielegalnego poboru prądu. Nagłe odłączenie może być także spowodowane złym stanem technicznym instalacji, która może zagrażać życiu lub zdrowiu.
Ostatnią sytuacją, w której dopuszcza się odłączenie dostaw to niedostosowanie się klienta do żądań firmy energetycznej - np. właściciel domu nie udostępnił przedstawicielom przedsiębiorstwa liczników do odczytu i jeśli w ciągu 14 dni nie zrobi tego, to dostawca ma prawo zatrzymać przesyłanie prądu.
Wodę odłączyć trudniej
Dostawy wody mogą zostać zawieszone, gdy klient nie zapłaci za dwa pełne okresy rozrachunkowe. Istotne jest to, że liczy się je od momentu otrzymania przez odbiorcę wezwania do zapłaty zaległości. Zakład wodociągowy musi przynajmniej na 20 dni przed planowanym odłączeniem wody przesłać ostrzeżenie.
Nieco inaczej jest, gdy mamy mieszkanie we wspólnocie mieszkaniowej czy spółdzielni. Regułą jest, że to one rozliczają się z wodociągami. W sytuacji, gdy są w złej sytuacji finansowej i nie regulują zobowiązań w terminie, to dostawca ma prawo odciąć wodę bez informowania o tym członków wspólnoty. Takie przypadki już się zdarzały, mieszkańcy regularnie płacili rachunki, pieniądze trafiały na konto spółdzielni, ale ta nie przekazywała ich dalej.
Warto zaznaczyć, że w przypadku odcięcia dostaw, wodociągi mają obowiązek umożliwić dostęp do punktu zastępczego wody pitnej, np. z beczkowozu oraz poinformować o tym w odpowiedni sposób.
Internet, kablówka, telefon
Zasady rozliczania się z dostawcą mediów (telefon, internet czy telewizja) są określone w regulaminie świadczenia usług, który został podpisany przy kupnie usługi. Dlatego w przypadku pojawiania się problemu z regularnymi płatnościami, to w nim trzeba szukać sposobu postępowania naszego dostawcy.
W przypadku opóźnień z płatnościami, najpóźniej po miesiącu operator przysyła wezwanie do zapłaty. Zazwyczaj wyznacza 14 dni na uregulowanie zobowiązania i warto to zrobić w terminie, ponieważ większe opóźnienie będzie oznaczało kolejne wezwanie, a kwota do zapłaty zostanie powiększona o odsetki.
Przy braku odpowiedzi po stronie klienta następuje zazwyczaj odcięcie usług przez operatora, rozwiązanie umowy i przekazanie długu firmie windykacyjnej. Żeby tego uniknąć warto zwrócić się do firmy i poprosić o polubowne rozwiązanie, np. rozłożenie długu na raty. Obecnie wiele firm ma znacznie bardziej prokonsumenckie podejście niż jeszcze kilka lat temu.
Jakub Wołosowski