Ekspertka: 500 zł dla dzieci z opieki zastępczej ma znaczenie dla rodzin spokrewnionych

500 zł wsparcia dla dzieci z pieczy zastępczej ma szczególne znaczenie dla rodzin spokrewnionych i placówek typu rodzinnego, bo tam świadczenia na utrzymanie dzieci są najniższe - ocenia Joanna Luberadzka-Gruca z Koalicji na rzecz rodzinnej opieki zastępczej.

Ekspertka przypomniała, że spokrewniona rodzina zastępcza i placówka opiekuńcza typu rodzinnego otrzymuje na pokrycie kosztów utrzymania dziecka 660 zł na dziecko miesięcznie. Wszystkie pozostałe typy rodzin zastępczych, zawodowe i niezawodowe oraz rodzinne domy dziecka - 1 tys. zł.

W ramach programu "Rodzina 500 plus" dzieci w pieczy zastępczej otrzymają wsparcie w wysokości 500 zł miesięcznie. Dodatek wychowawczy - w wysokości świadczenia wychowawczego - będzie przysługiwać niezależnie od dochodu, na każde dziecko w wieku do 18 lat, umieszczone w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka oraz placówce opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego.

Luberadzka-Gruca podkreśliła w rozmowie, że potrzeby dzieci z rodzin zastępczych są większe niż tych ze zwykłych rodzin. - Niosą ze sobą bagaż różnych, często ciężkich doświadczeń, które się ujawniają wtedy, gdy dzieci czują się względnie bezpieczne - wyjaśniła.

Według niej nadzór nad wydawaniem tego dodatku powinien się odbywać w ramach tego samego nadzoru, który teraz jest prowadzony przez powiaty.

Ekspertka uważa, że o tym, na co pieniądze zostaną przeznaczone, powinni wspólnie decydować opiekun wraz z dzieckiem, jeśli ma ono powyżej 7 lat. - Zdanie dzieci powinno mieć znaczenie; one świadomie mogą wybierać, a dorośli powinni im w tych wyborach pomagać - powiedziała.

Pytana, które obszary najbardziej wymagają dofinansowania, powiedziała, że często są to te potrzeby, których dzieci sobie nie uświadamiają. - Najważniejsza jest pomoc psychologiczna, terapia, niwelowanie problemów, by dzieci mogły normalnie później żyć. Dzieci mają ogromne problemy zdrowotne, często są zaniedbane przez lata - powiedziała.

Dodała, że szczególnie chodzi tu o opiekę stomatologiczną. - To są często ogromnie koszty, bo refundowana stomatologia dziecięca w zasadzie nie istnieje. A często gdy dzieci wchodzą w wiek dojrzewania, okazuje się to strategiczną rzeczą i bardzo wpływa na ich samoocenę - wyjaśniła Luberadzka-Gruca.

W jej opinii kolejną kwestią, na którą przydadzą się pieniądze, jest pomoc w nadrabianiu zaległości szkolnych czyli korepetycje, nauka języków i przedmioty ścisłe oraz sfinansowanie wyjazdów szkolnych czy letnich.

Za ważne uznała też finansowe wspierania rozwoju talentów. - Rodzice zastępczy starają się znaleźć te obszary, w których dzieci są dobre, by miały coś, co podnosi ich poczucie wartości. Starają się rozwijać talenty, a to też wiąże się z kosztami - dodała.

Pytana, dlaczego w początkowych pracach nad programem 500 plus nie uwzględniono dzieci z rodzin zastępczych, powiedziała, że jej zdaniem "było to przeoczenie albo brak pogłębionej refleksji". Zaznaczyła, że Polska zmaga się z problemem demograficznym, potrzebuje rozwoju, a rodzina zastępcza jest taką samą rodziną, jak inne - na ten czas, gdy dziecko nie może przebywać z rodzina biologiczną, ma mu zapewniać wszystko, co możliwe do jak najlepszego rozwoju.

Dodatek wychowawczy w wysokości 500 zł miesięcznie przysługuje na każde dziecko umieszczone w rodzinie zastępczej lub w rodzinnym domu dziecka, bez względu na kryterium dochodowe. Jest on udzielany na wniosek rodziny zastępczej lub prowadzącego rodzinny dom dziecka. Dodatek otrzymają zarówno osoby otrzymujące świadczenie na pokrycie kosztów utrzymania dziecka na podstawie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, jak i osoby otrzymujące świadczenia na zasadach z ustawy o pomocy społecznej.

Tak jak w przypadku zwykłych rodzin, opiekunowie zastępczy mogą wnosić o przyznanie dodatku w terminie trzech miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (czyli od 1 kwietnia br.).

Wniosek należy złożyć w powiatowym centrum pomocy rodzinie właściwym ze względu na miejsce zamieszkania. Wzór wniosku nie jest określany rozporządzeniem. Jest to analogiczne rozwiązanie jak w przypadku świadczeń na pokrycie kosztów utrzymania dziecka umieszczonego w rodzinnej pieczy zastępczej. Oznacza to, że w przypadku dodatku wychowawczego nie obowiązuje wzór wniosku o przyznanie świadczenia wychowawczego określony w rozporządzeniu MRPiPS.