Majątek otrzymany za wyjście ze spółki z VAT

Sprawa dotyczyła interpretacji podatkowej. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością wyjaśniła, że planuje umorzenie udziałów. Zauważyła, że wynagrodzenie za nie może mieć formę pieniężną bądź być wypłacone w formie rzeczowej. W związku z tym rozważała umorzenie części udziałów w zamian za składniki majątku.

Czynność umorzenia udziałów w zamian za wynagrodzenie pieniężne nie podlega VAT, więc w ocenie spółki taka sama zasada – w drodze analogii – będzie miała zastosowanie do umorzenia w zamian za majątek.

Fiskus nie podzielił tego stanowiska. Jego zdaniem czynność przekazania wspólnikowi wynagrodzenia za umorzone udziały w postaci składników majątkowych (grunty, budynki czy ruchomości) podlega opodatkowaniu VAT.

Z fiskusem nie zgodził się jednak Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu. Jego zdaniem interpretacja polegająca na rozdzieleniu instytucji umorzenia udziału na czynność nabycia od wspólnika udziałów własnych w celu ich umorzenia oraz na przekazanie wynagrodzenia za umorzone udziały w postaci składników majątkowych nie znajduje logicznego uzasadnienia.

Sąd ten zgodził się ze spółką, że skoro czynność umorzenia udziałów (jako instytucja) w zamian za wynagrodzenie pieniężne nie podlega VAT, to również wydanie majątku za udziały umorzone w spółce w ramach instytucji umorzenia udziałów nie powinno podlegać temu podatkowi.

Przed sądem kasacyjnym szala zwycięstwa przechyliła się jednak na stronę fiskusa. NSA uznał, że tylko czynność umorzenia udziałów w zamian za wynagrodzenie w pieniądzu nie podlega VAT. Jak podkreślił sędzia NSA Artur Mudrecki, przy umorzeniu udziałów w zamian za składniki majątku ewidentnie dochodzi do dostawy towarów.

W ocenie NSA uznanie, że taka czynność nie podlega VAT, groziłoby nadużyciami. Zakładanie fikcyjnych spółek i umarzanie udziałów w zamian za majątek byłoby dobrym sposobem na unikanie VAT.
Wyrok jest prawomocny.

—Aleksandra Tarka