Czekolada za 17 zł, Lewiatan się tłumaczy. Co dalej z cenami?

Czytelniczka WP Finanse przesłała do redakcji zdjęcie wykonane w sklepie Lewiatan w woj. mazowieckim. Zaskoczyła ją cena czekolady.

Na cenówce widać, że tabliczka czekolady gorzkiej 80 proc. marki Wedel kosztuje 16,90 zł (za 80 gr). Drobnym drukiem napisano, że cena za kilogram tego wyrobu to ponad 211 zł.

W odpowiedzi na nasze pytania Lewiatan podkreśla, że sklepy pod tym szyldem są prowadzone przez przedsiębiorców posiadających dużą samodzielność.

Jako niezależne i autonomicznie działające podmioty gospodarcze mają prawo do pełnej decyzyjności i samodzielnego określania polityki cenowej w oparciu o specyfikę lokalnych rynków (biorąc pod uwagę np. warunki poziom kosztów w danej lokalizacji). Ponadto cena uzależniona jest od bieżących warunków zakupowych od różnych dystrybutorów. Zatem ceny detaliczne w poszczególnych sklepach sieci mogą się różnić - wskazuje Polska Sieć Handlowa Lewiatan w komunikacie przesłanym do redakcji WP Finanse.

"Średnia cena wspomnianej gorzkiej czekolady marki Wedel w naszych sklepach wynosi 12 zł" - dodaje Lewiatan.

Postanowiliśmy sprawdzić, ile kosztuje ten sam wyrób w innych sieciach handlowych. W Carrefourze w Warszawie jego cena wynosi 12,69 zł, a w Biedronce - 11,99 zł.

Zapytaliśmy producenta - firmę Wedel o różnice w cenach tej czekolady. "Wedel nie ma i nie może mieć wpływu na ceny, po których sklepy sprzedają produkty. Wynika to z obowiązujących przepisów prawa, które zabraniają tego typu praktyk, uznając je za jedno z poważnych naruszeń prawa ochrony konkurencji" - przekazuje nam Aleksandra Kusz vel Sobczuk, kierowniczka Komunikacji Korporacyjnej i ESG w Lotte Wedel.

Dodatkowo zwraca uwagę, że "ostateczną cenę dla konsumenta, na którą wpływ ma m.in. polityka cenowa konkretnej sieci handlowej, lokalizacja punktu sprzedaży czy prowadzona akcja promocyjna, ustala odsprzedawca".

- Ceny mogą znacząco różnić się w zależności sieci handlowej czy lokalizacji sklepu, bo żyjemy w gospodarce wolnorynkowej. Jeśli sklep dyktuje daną cenę, to oznacza, że według niego taka cena jest odpowiednia i znajdą się konsumenci, którzy ją kupią - wyjaśnia w rozmowie z WP Finanse dr inż. Andrzej Gantner, wiceprezes zarządu i dyrektor generalny Polskiej Federacji Producentów Żywności Związku Pracodawców.

Dodatkowo zaznacza, że na rynku mamy różnych graczy - sieci, które "ostro walczą ceną", ale też średniej wielkości delikatesy, gdzie produkty są nieco droższe. - Wszystko zależy od strategii poszczególnych sklepów. Trzeba pamiętać, że sklepy mają różne koszty (w zależności od lokalizacji, wielkości czy logistyki) i przekładają to na marże - przyznaje ekspert.

Podczas odwiedzin w sklepach naszą uwagę przykuły też duże czekolady. Ich ceny, bez względu na markę i smak, przekraczają 20 zł. W Carrefourze znaleźliśmy wyroby Wedla w identycznej cenie (22,29 zł), choć czekolady różniły się smakiem i gramaturą. Tyle samo trzeba zapłacić np. za wyrób o smaku panna cotta (297 g) i o smaku masła orzechowego (245 g).

W podobnej cenie sprzedawana jest duża czekolada Nussbeisser Gold z orzechami. Tabliczka, która waży 220 g, kosztuje w tym sklepie 22,69 zł. W Lidlu za dużą czekoladę mleczną Milka (270 g) zapłacimy 21,99 zł, a w Żabce - 25,50 zł.

Gartner zwraca uwagę, że warto spojrzeć także na cenę za kilogram. - Często jest tak, że większe opakowania finalnie w przeliczeniu na kilogram są tańsze niż te mniejsze - tłumaczy.

Ma to zastosowanie np. w przypadku czekolady gruszkowej marki Wedel z Carrefoura - na tabliczce 100 g widnieje kwota 94,90 zł/kg, a w przypadku większego opakowania (289 g) - 76,21/kg. To jedyny produkt, który byliśmy w stanie porównać, ponieważ na półkach nie znaleźliśmy innych czekolad o tym samym smaku, które różnią się tylko gramaturą.

Zdaniem dyrektora PFPZ ponad 20 zł za dużą tabliczkę to "nic nadzwyczajnego", ponieważ zdarza się, że za taki produkt "trzeba zapłacić nawet 30-35 zł". - Pamiętajmy, że w ostatnich latach inflacja zrobiła swoje, a cena, którą widzimy na półce, to nie cena producenta, tylko cena sklepu powiększona o VAT - podkreśla.

Jednak punktem wyjścia do cen czekolady są też światowe giełdy surowców, gdzie wahania cen kakao i innych składników wpływają na ostateczne koszty, które ponoszą producenci.

Na przestrzeni całego roku 2024 ceny kakao według Międzynarodowej Organizacji Producentów Kakao (ICCO) wzrosły o około 6000 dolarów za tonę. W lipcu 2025 r. ceny były na względnie podobnym poziomie co w analogicznym okresie 2024 r. - 7373 dol./t, czyli o około 3 proc. wyższym rok do roku - przekazuje redakcji WP Finanse Jakub Jakubczak, starszy analityk sektora Food and Agri w BNP Paribas.

Jak wyjaśnia, wzrost cen kakao wynikał ze znacznego spadku produkcji w Ghanie i Wybrzeżu Kości Słoniowej w sezonie 2023/2024. Te dwa kraje dostarczają ponad 50 proc. światowego kakao, ale z powodu ulewnych deszczy, które wywołały silny wysyp chorób grzybowych, zbiory były mniejsze.

"W połączeniu z wysokim popytem na surowiec ze strony przetwórstwa doszło do braków w dostawach i mocnego ograniczenia zapasów. Dodatkowo spekulatywna natura rynków surowcowych wzmocniła wahania cen" - tłumaczy analityk.

- Nawet jeśli powstają uprawy kakaowca, np. w Ameryce Środkowej, to miną lata, zanim to ziarno pojawi się na rynku. Co więcej, warunki klimatyczne czy rodzaj gleby w tych regionach często różnią się od tych w Afryce, co wpływa na smak kakao - jest on zupełnie inny od tego, do którego jesteśmy przyzwyczajeni. Funkcjonują oczywiście manufaktury czekolady produkujące - można powiedzieć - ciekawostki na bazie kakao z różnych krajów. One jednak zazwyczaj nie trafiają w gusta polskich konsumentów i konsumentek - mówił natomiast w niedawnym wywiadzie dla WP Finanse dyrektor zarządzający Wedla Maciej Herman.

W związku z tym, jak przekonuje, prognozy należy traktować z rezerwą, bo "sytuacja może zmienić się diametralnie z dnia na dzień". - Niemniej, biorąc pod uwagę względną stabilizację podaży i zmniejszony popyt ze strony przetwórstwa, ceny powinny być w miarę stabilne w perspektywie kilku miesięcy i utrzymywać się w przedziale 7500-8500 dolarów za tonę - prognozuje.

Dopytywany o to, co czeka klientów w sklepach, ocenia, że "jesteśmy już po serii znacznych podwyżek cen wyrobów czekoladowych, dlatego też nie spodziewa się kolejnych".

Dobre sygnały płyną też od Wedla. - Do końca bieżącego roku nie planujemy wprowadzania podwyżek cenowych - podkreśla Kusz vel Sobczuk.

Analityk zwraca też uwagę, że mimo wysokich cen kakao, jeden z kluczowych składników wyrobów czekoladowych - cukier, w ostatnich miesiącach znacznie potaniał, "zdejmując tym samym presję kosztową z producentów".

W lipcu 2025 r. FAO Sugar Price Index (wskaźnik publikowany co miesiąc przez Organizację Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa) spadł piąty miesiąc z rzędu do 103.3 pkt (minus 13,5 proc. rdr.), co globalnie oznaczało wyraźnie niższe ceny cukru niż rok wcześniej. W Polsce mówiło się wówczas o spadku o 40 proc.

Gantner ocenia, że niższe ceny cukru to dobra informacja dla konsumentów, ale nie mamy co liczyć na obniżki cen wyrobów czekoladowych. - Na ostateczną cenę czekolady mają wpływ również koszty opakowań i energii, a produkcja tego wyrobu jest bardzo energochłonna. Sam spadek cen cukru nie sprawi, że czekolada stanieje - kwituje.

Maria Glinka, dziennikarka WP Finanse i money.pl