Na dwóch pracujących przypadnie jeden emeryt

Do roku 2060 na jednego obywatela UE w wieku powyżej 65 lat będzie przypadało tylko dwóch pracujących - podała Komisja Europejska (KE). Teraz na każdego emeryta przypadają w UE cztery osoby w wieku produkcyjnym.

KE szacuje, że wydatki związane ze starzeniem się społeczeństwa będą kosztowały kraje członkowskie średnio 27,8 proc. PKB do roku 2060 (obecnie 23,1 proc.). Polska jest jedynym krajem UE, gdzie wskaźnik ten obniży się: z obecnych 20,5 procent PKB spadnie do 18,1 procenta PKB do 2060 roku - prognozuje KE.

Komisja Europejska wiąże tę prognozę z wprowadzoną przez Polskę reformą systemu emerytalnego i udziałem Otwartych Funduszy Emerytalnych w zarządzaniu i finansowaniu części przyszłych świadczeń.

KE podaje, że obecnie wydatki na emerytury kosztują polski budżet 11,6 proc. PKB. Według prognoz w 2060 roku odsetek ten spadnie o 2,8 pkt. procentowego. Zwiększą się jednak nakłady na świadczenia zdrowotne i opiekę nad osobami starszymi.

W środę KE przedstawiła najnowsze prognozy dotyczące gospodarczych, budżetowych i społecznych skutków starzenia się społeczeństw. Uważa, że chociaż teraz priorytetem są działania antykryzysowe, rządy krajów UE nie mogą zapominać o dłuższej perspektywie. Konieczne są reformy, by w przyszłości było dość pieniędzy na zapewnienie godziwych emerytur.

Proces starzenia się społeczeństw zacznie wpływać na gospodarki większości krajów Unii już w nadchodzącej dekadzie - zaznacza przy tym KE.

Uwzględniając najnowsze prognozy demograficzne Eurostatu (a także prognozy dotyczące migracji), KE uważa, że w 2060 roku liczba mieszkańców UE utrzyma się na obecnym poziomie ok. 500 mln, ale będą oni znacznie starsi. Od 2015 roku liczba zgonów przewyższy liczbę urodzeń. Jako że warunki życia i opieka medyczna są coraz lepsze, znacznie wzrośnie liczba 80-latków - do ok. 12 proc. całej populacji.

Odsetek mieszkańców UE w wieku powyżej 65 lat zwiększy się z 17 do 30 proc. Po 2015 spodziewane są masowe odejścia na emeryturę ludzi urodzonych w ramach powojennego baby-boomu. KE zwraca uwagę, że dzisiaj stanowią oni znaczną część siły roboczej w UE i należy ich zachęcać, by pozostali aktywni zawodowo.

Mniej pracujących zawodowo oznaczać będzie mniejszy wzrost gospodarczy - zauważa Komisja Europejska.

KE po raz kolejny podsuwa krajom członkowskim pomysły na ograniczenie skali problemu. Postuluje między innymi reformowanie systemów emerytalnych, służby zdrowia i opieki nad ludźmi starszymi. Inną proponowaną metodą jest częstsze zatrudnianie starszych pracowników.

Michał Kot, Anna Wróbel