Rodzicu, skorzystaj ze swoich praw w pracy!
Rodzicom i osobom spodziewającym się dziecka przysługują szczególne prawa określone w kodeksie pracy
29.12.2010 | aktual.: 29.12.2010 12:30
Gdy jesteś w ciąży
W okresie ciąży kobieta jest chroniona przed zwolnieniem z pracy. Oznacza to, że od momentu przedstawienia zaświadczenia lekarskiego, poświadczającego ciążę, pracodawca nie może rozwiązać z Tobą umowy. Prawo to odnosi się do zatrudnionych na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony. W przypadku umowy na czas określony lub okres próbny, jeśli przepracowałaś więcej niż miesiąc, pracodawca jest zobowiązany przedłużyć umowę do końca ciąży. Niestety nie jesteś objęta ochroną przed zwolnieniem, jeśli pracujesz na podstawie umowy na zastępstwo, umowy zlecenie i o dzieło, a także kiedy firma ogłosi upadłość.
Kobieta w ciąży nie może pracować więcej niż 8 godzin dziennie, a także w godzinach nocnych oraz warunkach zagrażających jej zdrowiu lub życiu. Jeżeli jej praca dotychczas tego wymagała, pracodawca musi przenieść ją na inne stanowisko, nie zmniejszając jednocześnie jej wynagrodzenia. W tym okresie masz również prawo do 270 dni zwolnienia chorobowego, które jest płatne 100%. Jeżeli jednak pracujesz, możesz skorzystać z wykonania badań specjalistycznych w godzinach pracy. Jednak tylko wtedy, gdy nie jest to możliwe w innym terminie, na przykład godziny pracy przychodni pokrywają się z twoimi godzinami pracy. *Na macierzyńskim *
Urlop macierzyński przysługuje osobom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę.
Urlop macierzyński trwa:
-20 tygodni przy urodzeniu jednego dziecka
- 31 tygodni gdy się urodzą bliźniaki,
- 33 tygodnie w przypadku urodzenia trojaczków,
- 35 tygodni w przypadku urodzeniu czworaczków,
- 37 tygodni w przypadku urodzenia pięcioraczków i więcej dzieci.
Poza tym można skorzystać z urlopu dodatkowego, który jednak nie może trwać dłużej niż 2 tygodnie. Należy pamiętać, że musi się on rozpocząć bezpośrednio po zakończeniu obowiązkowego macierzyńskiego. Najlepiej 7 dni przed zakończeniem urlopu podstawowego złożyć wniosek u pracodawcy. Jest to czysta formalność, ponieważ pracodawca ma obowiązek udzielić nam dodatkowego macierzyńskiego. Urlop dodatkowy możemy oddać też ojcu dziecka.
Jeszcze przed porodem możemy wykorzystać co najmniej dwa tygodnie podstawowego urlopu macierzyńskiego. W tym przypadku po porodzie skorzystamy z urlopu pomniejszonego o wykorzystane dni. *A gdy chcemy wrócić do pracy? *
Po wykorzystaniu co najmniej 14 tygodni urlopu macierzyńskiego, możemy go przerwać, a niewykorzystane dni „oddać” ojcu dziecka na urlop tacierzyński. Jeśli na przykład: przysługuje nam 20 tygodni urlopu, a po 16 chcemy wrócić do pracy, 4 tygodnie urlopu tacierzyńskiego zostaną udzielone ojcu dziecka. Poza tym mamy możliwość powrotu do pracy w czasie urlopu dodatkowego. Jednak nie w większym wymiarze niż pół etatu. Przysługuje nam wtedy prawo do pełnego zasiłku i wynagrodzenie za wypracowane godziny. Jednak po powrocie do pracy okres ochronny wygasa. W przypadku umowy na czas określony pracodawca może rozwiązać z nami umowę bez podania przyczyny.
Przerwa dla karmiącej mamy
Jeżeli po powrocie do pracy karmisz piersią, przysługują Ci przerwy na karmienie dziecka: dwie po pół godziny, w przypadku jednego dziecka i dwie po 45 minut w przypadku bliźniaków i więcej dzieci. Mogą być one udzielane łącznie i są wliczane w czas pracy.
Na wychowawczym
Jeśli Twój staż pracy wynosi więcej niż 6 miesięcy, przysługuje Ci urlop wychowawczy. W czasie tego urlopu obejmuje nas ubezpieczenie rentowne, emerytalne i zdrowotne. Na wychowawczym można przebywać do momentu ukończenia przez dziecko czwartego roku życia. W tym czasie można podjąć zatrudnienie, jednak w wymiarze godzin nie utrudniającym opieki nad dzieckiem. W tym okresie również jesteśmy chronieni przed zwolnieniem z pracy.
Na tacierzyńskim
Ojcu dziecka również przysługuje wolne. Dwa dni z powodu urodzenia dziecka, oraz tydzień urlopu tacierzyńskiego, który może wykorzystać równolegle z urlopem matki dziecka. Jednak nie może go oddać matce, tak jak było w przypadku macierzyńskiego. Niewykorzystany urlop tacierzyński, przepada. Dlatego warto z niego skorzystać, pracodawca nie może go odmówić. *Dwa dni urlopu na dziecko *
Zarówno matce jaki i ojcu dziecka przysługują w ciągu roku dwa dni urlopu opiekuńczego na dziecko, które nie ukończyło czternastego roku życia. Jeżeli jednak na przykład, dwa dni wykorzysta mama, ojciec nie będzie już mógł wziąć wolnego na dziecko.
Zadbaj o swoje prawa
Wszystko, co zostało opisane w tym artykule, jest prawem każdego pracującego rodzica. Nie miej więc obaw, upominając się o nie u swojego pracodawcy.
Michalina Domoń