Termomodernizacja budynków - czym jest i co ma na celu?

Ustawa (1) o wspieraniu przedsięwzięć termomodernizacyjnych została uchwalona 18.12.1998r. i znowelizowana w styczniu 2001r.

Ponad 9 – cio letnie doświadczenia wynikające z jej funkcjonowania wskazują, że jest jedną z najlepiej działających ustaw związanych z budownictwem. Obecnie ustawa ta tworzy jedyny system pomocy Państwa dla właścicieli chcących przeprowadzić termomodernizację swoich budynków pod kątem obniżenia zużycia energii na cele ogrzewania i przygotowania ciepłej wody. Pomoc ta ma formę *premii termomodernizacyjnej. *

Ustawa zakłada minimalny wkład własny inwestora w wysokości 20% kosztów inwestycji termomodernizacyjnej. Oznacza to, że 80% inwestycji można sfinansować z kredytu, przy czym pomocą Państwa jest wspomniana wcześniej

premia termomodernizacyjna równa 25% kwoty kredytu zaciągniętego na tą inwestycję. Przyznanie premii jest równoznaczne z umorzeniem 25% kwoty kredytu. Następuje to po wykazaniu, że zrealizowana inwestycja spełnia wszystkie wymagania ustawowe.
Należy do nich:
1. Konieczność zmniejszenia zużycia energii: *
- w budynkach, w których modernizuje się jedynie system grzewczy – o co najmniej 10%;
- w budynkach, w których w latach 1985 – 2001 przeprowadzono modernizację systemu grzewczego – o co najmniej 15%;
- w pozostałych budynkach – o co najmniej 25%;
- w lokalnych źródłach i sieciach cieplnych – zmniejszenie rocznych strat energii pierwotnej o co najmniej 25%
2. *Wielkość raty kredytu wraz z odsetkami nie może być większa niż oszczędności kosztów energii uzyskanych w wyniku inwestycji termomodernizacyjnej.
Wielu potencjalnych inwestorów zastanawia się czy mogą zmodernizować swój budynek korzystając z tej pomocy. Poniżej przedstawiam listę obiektów, przy termomodernizacji których można uzyskać premię termomodernizacyjną:

- budynki mieszkalne wielorodzinne i jednorodzinne, niezależnie od formy ich własności (budynki prywatne, spółdzielcze, wspólnot mieszkaniowych, zakładowe, miejskie);
- budynki zbiorowego zamieszkania o charakterze socjalnym (domy opieki, domy studenckie, Internaty, domy rencisty …);
- budynki służące do wykonywania zadań statutowych przez jednostki samorządu terytorialnego (szkoły, budynki biurowe …);
- lokalne źródła i sieci cieplne (osiedlowe kotłownie i ciepłownie) lub węzły cieplne i lokalne sieci ciepłownicze o mocy do 11,6 MW.

Podstawowym dokumentem jaki jest wymagany przy ubieganiu się o kredyt w banku komercyjnym, a następnie (po weryfikacji) o przyznanie premii termomodernizacyjnej przez BGK (Bank Gospodarstwa Krajowego) jest audyt energetyczny.

Audyt energetyczny jest dokumentem zawierającym analizę techniczno-ekonomiczną ulepszenia budynku. Określa zakres, oraz parametry techniczne i ekonomiczne przedsięwzięcia termomodernizacyjnego zmniejszającego:

• koszty ogrzewania budynku
• koszty uzyskania ciepłej wody użytkowej
• koszty wentylacji i klimatyzacji. Wskazuje rozwiązania optymalne, mówiące co należy zrobić i jakie działania przeprowadzić pod względem technicznym, aby przyniosły najwyższe korzyści ekonomiczne.

Celem audytu jest zalecenie konkretnych, optymalnych rozwiązań (technicznych, organizacyjnych, formalnych) wraz z określeniem ich opłacalności. Audyt musi również wskazać taką wielkość raty kredytu wraz z odsetkami, aby jej *spłaty w 100% pokrywane były z oszczędności *uzyskanych w wyniku inwestycji termomodernizacyjnej.

_ (fot: BASF) _

Poszczególne usprawnienia termomodernizacyjne przynoszą różne efekty.
Tabela 1. przedstawia efekty niektórych usprawnień termomodernizacyjnych.

Trzeba zastrzec, że w celu uzyskania informacji o efekcie kompleksowej termomodernizacji nie należy w prosty sposób sumować efektów kolejnych usprawnień.

Wniosek jaki można wyciągnąć na podstawie różnych analiz sprowadza się do jednego stwierdzenia: w interesie właścicieli jest aby wszystkie budynki oddane do użytku przed 1985r. poddane zostały termomodernizacji.

Jest oczywiste, że dzięki takim działaniom obniżają się koszty eksploatacyjne, a tym samym rachunki mieszkańców budynku.

Termomodernizacja nie tylko zmniejsza straty ciepła i obniża koszty ogrzewania, ale również poprawia warunki użytkowania pomieszczeń. Aby jednak tak było, konieczne jest prawidłowe korzystanie z systemu ogrzewania, wentylacji i instalacji ciepłej wody przez użytkowników. W tym miejscu bardzo istotne są działania właścicieli lub zarządców nieruchomości, polegające na informowaniu, instruowaniu i kontrolowaniu użytkowników. Ważne jest również podnoszenie poziomu świadomości nas wszystkich w zakresie energooszczędności i ochrony środowiska.

Przypuszczam, że są tacy którzy z oburzeniem stwierdzą, że potrafią korzystać ze swoich mieszkań i nikt nie musi ich tego uczyć. Prawdą jednak jest, że w wielu mieszkaniach po ociepleniu ścian i wymianie okien po pewnym czasie na ścianach pojawił się grzyb.

Dlaczego?
Okazuje się, że wielu z nas nie zauważyło, że mają zainstalowane bardzo szczelne okna. Przed modernizacją nasze mieszkania „dzięki” nieszczelnym oknom „wietrzyły się same”. Teraz jeżeli nie dopilnuje się zainstalowania automatycznych nawiewników, lub „rozszczelniania” okien może dojść do zagrzybienia. Problem jest tym większy, że o wymianie okien w mieszkaniach decydują najczęściej tylko osoby w nich mieszkające. Zarządca nieruchomości nie ma wpływu na wybór rodzaju okna. Mieszkańcy nie znający zagadnienia i nieświadomi zagrożeń wybierają rozwiązania „lepsze” tzn. okna bardziej szczelne, jednocześnie tańsze bo pozbawione dodatkowego wyposażenia w nawiewniki.

Kontrole kominiarskie odbywają się z reguły wiosną lub jesienią gdy okna są uchylone, stwierdzają sprawnie działającą wentylację. W okresie zimowym w mieszkaniach „zbyt szczelnych” wyposażonych w kuchenki i termy gazowe, istnieje niebezpieczeństwo zatrucia się produktami spalania gazu. Pozamykane szczelne okna powodują zanik naturalnej wentylacji grawitacyjnej, co w rezultacie może nawet doprowadzić do sytuacji zagrożenia życia.

Omówione zagadnienia wyraźnie wskazują na konieczność propagowania wiedzy na temat termomodernizacji nie tylko pod kątem korzyści finansowych z nią związanych. Termomodernizacja to także wprowadzanie nowych rozwiązań technicznych dotyczących wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych. Jest to bardzo interesujący temat, który postaram się poruszyć przy innej okazji. W tym artykule chciałam przede wszystkim przybliżyć temat termomodernizacji w tej najbardziej podstawowej, popularnej wersji.

_ Literatura: __ (1) Ustawa z dnia 18 grudnia 1998 r. o wspieraniu przedsięwzięć termomodernizacyjnych (Dz.U. Nr 162, poz 1121) wraz ze zmianami wg Ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. (Dz.U. Nr 76, poz 808) (tekst jednolity) – ustawa definiująca fundusz termomodernizacyjny i określająca warunki przyznawania premii termomodernizacyjnej. _