Ceny mieszkań spadły mniej niż zdolność kredytowa

Nawet 11-procentowy spadek cen mieszkań nie jest w stanie zrekompensować wpływu zaostrzenia polityki kredytowej przez banki. Średnio o ok. 7 m2 spadła w ciągu roku powierzchnia mieszkania jakie można kupić za maksymalną kwotę kredytu w złotych.

W przypadku kredytu we frankach powierzchnia zmniejszyła się aż o ok. 14,5 m2.

Expander co miesiąc bada siłę nabywczą kredytu odpowiadającego maksymalnej zdolności kredytowej 4-osobowej rodziny o dochodach 3500 zł netto. W sierpniu maksymalna kwota kredytu w złotych wzrosła, ale bardzo nieznacznie. W lipcu wynosiła bowiem 205 tys. zł, a obecnie 208 tys. zł. Zdolność kredytowa pozostaje wiec znacząco niższa niż przed kryzysem.

Przed rokiem rodzina z naszego przykładu mogła bowiem liczyć aż na ok. 270 tys. zł. Na powrót do takiego poziomu w najbliższym czasie nie możemy jednak liczyć. Kryzys spowodował bowiem, że banki zmieniły zasady obliczania maksymalnej kwoty kredytu. W rezultacie, choć oprocentowania kredytów jest obecnie na poziomie zbliżonym do tego sprzed roku, to zdolność kredytowa jest znacznie niższa.

Spadająca zdolność kredytowa jest jednak częściowo łagodzona spadkiem cen mieszkań. W lipcu największe spadki cen – o ponad 2% - wystąpiły w Poznaniu i Gdańsku. W ciągu minionych 12 miesięcy o ponad 11% obniżyły się ceny w Krakowie i Sopocie, a w Poznaniu o ponad 9%. Nie wszędzie skala spadków była jednak tak duża. W Gdyni jest to tylko nieco ponad 4%. We wszystkich miastach ceny spadły jednak zbyt mało, aby zrekompensować spadek zdolności kredytowej, jaki dokonał się w ciągu minionych 12 miesięcy.

W wyniku spadku zdolności kredytowej w złotych 4-osobowa rodzina z naszego przykładu za kredyt na maksymalna kwotę może dziś kupić średnio 7 m2 mniejsze mieszkania niż przed rokiem. Najbardziej jest to odczuwalne tam, gdzie ceny mieszkań spadły najmniej. W Gdyni powierzchnia mieszkania zmniejszyła się z 39,5 m2 do 29,77 m2, czyli aż o 24,6%. Jednak nawet tam, gdzie ceny spadły o ponad 11%, sytuacja nie wygląda dużo lepiej. W Krakowie przed rokiem rodzina mogła kupić 35 m2, a obecnie 28,6 m2. W Sopocie ceny są tak wysokie, że rodzina naszego przykładu może tam kupić obecnie jedynie 19,7 m2, zamiast 24,2 m2 przed rokiem.

Jeszcze większy spadek możliwej do nabycia powierzchni mieszkania nastąpił w przypadku kredytów we frankach. W ciągu roku maksymalna kwota kredytu obniżyła się z 245 tys. zł do 125,1 tys. zł, co spowodowało spadek powierzchni mieszkania o ok. 14,5 m2. Największy spadek nastąpił w Warszawie. Za maksymalna kwotę kredytu rodzina z naszego przykładu przed rokiem mogła bowiem kupić prawie 28 m2, a obecnie już tylko 15 m2. Tak duże zmiany spowodowały, że zaciągając obecnie kredyt we frankach 4-osobowa rodzina o dochodach 3,5 tys. zł netto można kupić o ok. 10 m2 mniejsze mieszkania, niż wybierając kredyt w złotych. Zdolność niższa mimo, że oprocentowanie prawie się nie zmieniło Zdolność kredytowa jest niższa nawet mimo, że średnie (mediana) oprocentowanie kredytów w złotych jest dziś niższe niż przed rokiem. Obecnie wynosi bowiem 7,28%, a w sierpniu 2008 r. wynosiło 7,55%. Spadek oprocentowania zawdzięczamy obniżeniu stawki WIBOR. Przeciętna marża kredytowa wynosi bowiem aż 2,85%, a przed rokiem było to ok. 1,1%..
W przypadku kredytów we frankach oprocentowanie jest nieco wyższe niż przed rokiem. Obecnie wynosi 4,08%, a w sierpniu 2008 r. było to 4,06%. W tym przypadku wzrost marż kredytowych był bowiem na tyle istotny, że spadek stawki LIBOR nie zrekompensował go w całości.
Jarosław Sadowski,
analityk Expandera