gaz z rosji

Europie może zabraknąć zimą nawet 20 mld metrów sześciennych gazu. Całkowite odcięcie dostaw z Rosji spowoduje, że UE nie zdoła napełnić swoich magazynów do 80 proc. Komisja Europejska proponuje więc zmniejszenie zużycia gazu, poprzez obniżenie temperatury ogrzewania do 19 stopni.

Jeśli Moskwa całkowicie zakręci Unii Europejskiej kurek z gazem, wiele krajów będzie musiało drastycznie ograniczyć zużycie tego surowca. Nie da się bowiem w całości od razu zastąpić tych dostaw - ocenił w piątek think-tank Bruegel. Polska musiałaby zmniejszyć zapotrzebowanie na gaz o niemal jedną trzecią, ale są kraje, w których problem jest jeszcze poważniejszy.

- Hub gazowy w niemieckim Lubmin, gdzie kończą się gazociągi Nord Stream, powinien zostać przekonwertowany tak, by mógł odbierać skroplony gaz z innych źródeł niż Rosja - mówi dr Benjamin Schmitt, naukowiec uniwersytetu Harvarda. Jak dodaje, powinien być to tylko jeden z elementów szerszej strategii. - Europa powinna wykorzystać obecny moment, by na stałe uniezależnić się od rosyjskiego surowca - oznajmił Schmitt.

Niemiecki minister gospodarki przedstawił we wtorek projekt ustawy, dającej rządowi m.in. uprawnienia do ratowania przedsiębiorstw energetycznych, które będą się borykały z rosnącymi cenami gazu. Z powodu drastycznego ograniczenia dostaw przez Rosjan, Niemcy - jak wiele innych europejskich krajów - będą musieli szukać surowca z innych, droższych źródeł. Berlin bierze też pod uwagę, że Gazprom może całkiem zakręcić kurek.

Jesienią zacznie działać Baltic Pipe, nowy gazociąg, dzięki któremu gaz z Norwegii będzie można przesyłać do Danii i Polski. We wtorek szef Duńskiej Agencji Energetycznej zapowiedział, ile surowca będzie chciał pozyskiwać tą drogą jego kraj. Tym samym wiadomo, jak dużą część przepustowości będzie mogła wykorzystać Polska. Z zapowiedzi wynika, że to w ogromnym stopniu zastąpi dostawy z Rosji.

Od początku agresji na Ukrainę Rosja wykorzystuje gaz ziemny jako broń polityczną i gospodarczą, a rosyjski przymus energetyczny wywarł presję na rynki energii, podniósł ceny dla konsumentów i zagroził światowemu bezpieczeństwu energetycznemu - ogłosili w poniedziałek we wspólnym oświadczeniu prezydent USA Joe Biden i przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen.

- Zamierzamy rozliczyć Gazprom z decyzji o odcięciu dostaw gazu Polsce. Jesteśmy w porozumieniu z kierownictwem PGNiG w tej sprawie. Nie może być tak, że tego typu decyzje są podejmowane jednostronnie, a my nie reagujemy - poinformował w poniedziałek minister aktywów państwowych Jacek Sasin. Rosyjski koncern zakręcił Polsce kurek z gazem pod koniec kwietnia. Już wtedy PGNiG w komunikacie alarmowała o naruszeniu kontraktu jamalskiego.

Z powodu prowadzonej od miesięcy konfrontacyjnej polityki Moskwy i inwazji na Ukrainę, Nord Stream 2, nowy gazociąg łączący Rosję z Niemcami, nigdy nie został uruchomiony. Teraz niemiecki rząd rozważa możliwość wywłaszczenia fragmentu rurociągu, który leży na terytorium Niemiec i odcięcia go od pozostałej części. Pozyskana w ten sposób instalacja mogłaby służyć nowemu celowi.

- Nie mamy do czynienia po prostu z kryzysem energetycznym. Jesteśmy na wojnie - mówił w środę Piotr Naimski, pełnomocnik rządu do spraw strategicznej infrastruktury energetycznej. - Energia jest używana jako broń przez Rosjan przeciwko nam, przeciwko krajom europejskim i to dotyka nas w sposób globalny - przekonywał podczas konferencji US-EU Future and Defense Forum w Waszyngtonie.

- Po znacznym ograniczeniu przez Rosję dostaw gazu do Niemiec sytuacja jest niezwykle trudna - przyznał minister gospodarki RFN Robert Habeck. - Nie będę owijał w bawełnę: to napięta, poważna sytuacja - powiedział polityk w programie "heute journal" telewizji ZDF w niedzielę wieczorem. W ostatnich dniach Gazprom ograniczył dostawy do klientów we Włoszech, Niemczech, Francji i Austrii, co wywołało poruszenie na rynach energii i doprowadziło do ponownego skoku cen.

- Mamy magazyny pełne gazu. Gdybyśmy musieli tylko tego gazu używać, to te zapasy wystarczą na półtora miesiąca - zapewnił wicepremier, minister aktywów państwowych Jacek Sasin. Podkreślił, że ewentualne ograniczenia w użyciu nie dotkną gospodarstw domowych.

"Będziemy domagać się pakietu sankcji na ropę i gaz oraz wdrożenia rosyjskiego ETS. Musimy solidarnie sprzeciwić się rosyjskiemu szantażowi" - napisała w poniedziałek na Twitterze minister klimatu Anna Moskwa. Szefowa resortu weźmie udział w nadzwyczajnej radzie ministrów energii UE, która zajmie się kwestią bezpieczeństwa energetycznego Wspólnoty i odejścia od rosyjskich surowców energetycznych.

- Jeśli inne państwa zgodzą się na szantaż Władimira Putina i będą płacić za gaz w rublach, to po prostu obleją test solidarności europejskiej - powiedział w piątek wiceszef MSZ Paweł Jabłoński. Będziemy przekonywać inne stolice i Komisję Europejską, by w zdecydowany sposób zadziałała - dodał. Gazprom w środę od godziny 8 czasu polskiego całkowicie wstrzymał dostawy gazu do Polski w ramach kontraktu jamalskiego.

- Cała sytuacja bardzo negatywnie wpływa na wizerunek miejscowości - mówi burmistrz Łeby, która w środe została odcięta od gazu. - Goście boją się przyjeżdżać, odwołują rezerwacje - mówi właściciel tamtejszego hotelu. Włodarz miasta oczekuje przedstawicieli PGNiG oraz PSG w sprawie ewentualnego przejęcia instalacji gazowych należących do spółki Novatek Green Energy.

Rosyjski koncern gazowy Novatek wstrzymał dostawy gazu w kilkunastu polskich gminach, m.in. w Łebie. - Premier Mateusz Morawiecki wyda decyzje na mocy ustawy o zarządzaniu kryzysowym, dzięki którym polskie firmy przejmą instalacje gazowe w gminach, w których była ona w rękach rosyjskich firm. To przywróci dostawę gazu - zapewnił wiceszef MSWiA Maciej Wąsik.

Bruksela obiecuje solidarność z państwami odciętymi od gazu z Rosji. Tylko Gazprom wie, kto się z niej wyłamuje. "Przez lata Rosja pracowała nad tym, żeby Niemcom dostarczać gaz, a Polsce nie. Teraz właśnie to zrobiła. Jeśli po prostu to zaakceptujemy, to będzie wielki cios dla unijnej jedności" – mówi niemiecki ekspert, cytowany przez "Rzeczpospolitą".

W ciągu 12 miesięcy ceny gazu ziemnego wzrosły w Polsce o połowę. Nie tylko zresztą u nas. Po kryzysowym, naznaczonym lockdownami 2020 roku świat popuścił pasa i rozkręcił moce produkcyjne fabryk. Potrzeba było coraz więcej energii, żeby napędzić maszyny, a to podniosło ceny gazu. Ale stało się coś jeszcze. Gazprom zaczął grać z Europą w podstępną grę. Właśnie doszedł kolejny jej element - całkowite odcięcie Polski od dostaw.

- Z szantażem gazowym Rosji, z tym pistoletem przystawionym do głowy poradzimy sobie tak, aby Polacy tego nie odczuli - mówił premier Mateusz Morawiecki w środę w Sejmie, zaznaczając, iż do 2027 r. zostaną przedłużone specjalne taryfy m.in. dla gospodarstw domowych. W środę od godziny 8 czasu polskiego Gazprom całkowicie wstrzymał dostawy gazu do Polski w ramach kontraktu jamalskiego.